Fálkinn - 17.08.1956, Page 5

FÁLKINN
5
við sjálfan sig: „Hættu þessu og farðu' Móður hans liafði aldrei getist að
til Brasilíu, þar eru engin nautaöt starfi hans. En hæði hún og liann
og þú getur lifað í næði og losnað við vissu, að liann sagði ósatt, er liann
þennan sífellda kvíða fyrir því að lofaði að lefla ekki í tvisýnu. Þetta
vera drepinn fyrir augunum á 30.000 var síðasti leikurinn hans á Spáni, og
óhorfendum, sem þá loksins fengi ríf- hann varð sóma síns vegna að sýna
lega skemmtun fyrir peningana." meira en venjulega atvinnuleikni.
Blaðamennirnir liöfðu alltaf mis- Hann gat ekki skilist við nautavígin
skilið þessa brosandi ró og lialdið án þess að sýna og sanna, að hann
að honum væri ekki alvara. Og dag- væri enn hesti nautabani Spónar.
inn eftir gátu milljónir manna lesið ,,Enga sýningu" hafði liann lofað
greinarnar um „manninn með stál- móður sinni. En þvi loforði mundi
taugarnar“, nautahanann sem óttað- hann hafa gleymt er hann kæmi fyrir
ist ekki dauðann lieidur hló að augíit 30.000 áhorfenda.
honum. Hann mundi hafa sýningu, sem ekki
Fyrir utan hringleikahúsið, „Plaza ætti sinn líka. Þeir sem höfðu fleygt
del Toros“ var múgur og margmenni. í hann flöskum og appelsínum seinast
Allir vildu sjá nautabanann fræga, því skyldu verða að skammast sín og éta
að þó að hann væri ráðinn á tvær ofan i sig það, sem þeir liöfðu sagt.
sýningai' i Venezuela var þetta siðasta Hann gekk niður stigann, hugsandi.
sýningin hans á Spáni. „Síðasta sýn- Þegar.liann kom niður í fordyrið stóð
ing!“ Honum hraus hugur við. fjöldi af blaðamönnum upp og ljós-
Annars höfðu margir spurt hann myndarablossarnir léku um liann. En
hvers vegna hann lyki ekki Venezuela- hann leit hvorki til hægri né vinstri
sýningunum af áður og hefði loka- og gekk beint út i bílinn án þess að
sýninguna á Spáni. Því var auðsvarað. segja orð.
Fyrir þessa sýningu í Madríd fékk Þann bíl þekktu allir. Og á leiðinni
hann nær 200.000 krónur. það hæsta hrópaði fólkið og veifaði til hans.
sem borgað er á Spáni. En fyrir sýn- Karlar og kerlingar og smákrakkar.
ingarnar tvær i Venezuela fékk hann Allir. Og þegar billinn nam staðar
950 þúsund. Góð greiðsla fyrir tólf kyssti fólkið rúðurnar. Gömul kona
minútur, enda sú hæsta, sem sögur með hækjur kom til lians er hann
fara af í heiminum. steig úr bílnum. Hann ætlaði að slíta
sig af henni en hætti við. „Guð blessi
Nú var klukkan 12.45 og mál til þig, drengur minn,“ sagði liún grát-
komið að halda af stað. í dag hafði andi og kyssti höndina á honuni. Og
hann klætt sig cinn — ekki viljað svo fór hún inn.
neina þjóna kringum sig. Farið i nær- „Þetta verður sýning, sem segir
skornu brækurmnar, lineppt að sér sex,“ sagði forstjórinn og neri saman
vestinu. Og engum blaðamönnum höndunum. „Allir sendiherrar, og svo
liafði hann tekið á móti. í kvöld franski leikarinn Fernandel og hún
mundi margt frægt fólk horfa á hann. vinkona þín, Ava Gardner."
Sendiherrar og aðalsmenn. Hann and- Luis Miguel svaraði engu. Hálftima
varpaði. síðar beið hann byrjunarinnar. Hann
Síminn hringdi þegar liann var að átti að eiga við hættulegan bola í dag.
opna dyrnar. Hann ætlaði ekki að Trylltan og lævísan, sem miðaði öðru
svara. Liklega einhver stelpan að óska horninu en stakk með hinu.
honum til hamingju. En svo snerist Nautið hafði þegar drepið einn hest,
honum hugur. Og Jiað glaðnaði yfir og picadorinn sloppið með naumind-
honum er hann heyrði hver var i um undan því. Og nú stóð það á miðju
simanum. sviðinu og beið. Svo var blásið í lúður.
„Já, mamma, ég skal ekki gleýina Luis Miguel baðst fyrir, rétti svo úr
að fara varlega. Ekki tefla i tvísýnu. sér og gekk inn.
Treystu mér, mamma. Þetta er síðasti Viðureignin varð ekki löng. En
leikurinn rninn á Spáni, og mig lang- aldrei hefir nautabana verið fagnað
ar til að lifa lengur. Engin sýning með suðrænari hita en Luis Miguel
í dag, bara þaulæfð atvinnuleikni.“ Dominguin að leikslokum.
Ava Gardner bað nautabanans en hann færðist undan, og Lucie Boce —
lítt kunn leikkona, sem varð fegurðardrottning Italíu 1947 — náði í hann
fyrir nefinu á Ovu. Þau eignuðust barn sitt í vetur sem leið.
Húsmæður í New York elda matinn
sinn við gas, sem er leitt í pípum alla
leið frá Texas — yfir 3000 kílómetra
veg.
í Hollandi búa 327 manns á hverj-
um ferkílómetra, í Belgíu 288, Stóra-
Bretlandi 208 og Vestur-Þýskalandi
203.
ATAHUALPA -
'w
í
síðnstí konungur Inknnnn
Aztekarnir í Mexico og Inkarnir í Perú voru hástæðar menn-
ingarþjóðir, er hvítir menn komu í Vesturálfu. En gullið þeirra
freistaði Spánverjanna, sem útrýmdu þjóðunum með dæmafárri
grimmd og fúlmennsku. Víst er talið, að Inkar hafi getað falið
ógrynni gulls fyrir hinum hvítu böðfum sínum, og þess vegna eru
enn í dag gerðir út leiðangrar til að leita hinna gömlu fjársjóða
Inkanna.
X
. ^
*

Það var Spánverjinn Pizarro,
sem þyrstur í gull fór ránshendi
um ríki Inkanna, brytjaði niður
óvopnað fólk og ginnti það með
loforðum, sem hann sveik jafn-
harðan. Pizarro fór með löndum
frá Panama suður á bóginn og
fylgdu honum aðeins hundrað
manns í fyrstu ferðinni. En hvar
sem þeir komu i Indíánaþorp á
leiðinni furðaði þá á að sjá hve
mikið af gulli og gripum úr dýr-
um málmum fólk hafði umleikis.
Þó urðu þeir mest hissa er þeir
komu í borgina Tumbez. Þar
skildist þeim til fulls hve ríkir
Inkarnir voru, og þar spurðu
þeir fyrst til konungsins Atahu-
alpa.
Þarna í Tumbez var fjöldi
mustera, og öll voru þau skreytt
gulli og gimsteinum. Þar voru
stór goða-líkneski úr sldru gulli.
Inkar tóku Spánverjum vel og
hefðu þeir ckki látið gullþorst-
ann gera sig hamslausa, rnundi
þeim eflaust liafa tekist að kom-
ast yfir mikla fjársjóði með
lempni. En þeir kusu fremur að
fara fram með offorsi — morð-
um og ráni. Pizarro sá hins veg-
ar að liann var of fáliðaður itl
að geta haft alla fjársjóðina á
burt með .sér. Hélt hann áfram
lengra suður i könnunarferð, en
i bakaleiðinni skildi hann menn
eftir í Tumbez til að kanna stað-
inn, en tók gisl af Inkunum iil
tryggingar þvi á Spánverjunum
yrði ekki grandað. Fór Pizarro
svo heim til að sækja meira lið.
Þegar hann kom aftur voru
þessir Spánverjar horfnir. Eng-
inn veit livort Inkar hafa drep-
ið þá eða þeir hafa farist á ann-
an hátt. Og Inkarnir voru horfn-
ir líka og liaft með sér allt gull-
ið. Borgin var auð, Pizarro greip
i tómt. Nú ærðist Pizarro og
fyrstu Inkaana sem hann hilti
lét hanii; pynta til að fá að vita
hvað orðið liefði af borgarbúum,
en það bar engan árangur. Eng-
inn vissi hvar gullið liafði verið
falið.
Nú hélt hann i aðra Indíána-
borg, sem hét Chan-Chan. Þetta
var höfuðborg keisaradæmisins
Grand Chimu. En þegar þangað
kom var borgin í rústum og
Inkar höfðu falið allt liennar
gull.
í Perú ríkti Huascar sonur
Huayana, voldugs höfðingja, en
annar sonur hans, Atahualpa,
ríkti í Quito. Lenti þeim bræðr-
um saman og Atahualpa tók
Huascar bróður sinn höndum og
lagði undir sig ríki hans. Nú
leituðu báðir bræðurnir á náðir
Pizarros og báðu um aðstoð
hinna vel vopnuðu hermanna
hans. Og Pizarro hélt sem bráð-
ast til herbúða Atahualpa í
Cajamarca — og liandtók hann!
Athualpa bauð mikið fé til lausn-
ar sér, en Huascar bauð enn
meira fyrir að verða látinn laus.
Þegar Atahualpa frétti það lét
hann drepa bróður sinn og fór
svo að semja um lausnargjald
sitt á ný. Bauðst hann til að fylla
af gulli stofu, sem var 20 feta
löng, 18 feta breið og 7 fet undir
loft, og i viðbót átti Pizarro að
fá tvöfalt rúm-magn af silfri.
Pizarro tók þessu boði og Atahu-
alpa lét boð ganga til prestanna
í ríkinu um að koma með gullið.
Og svo hófust gullfiutningarnir.
En Spánverjum fannst þeir ekki
ganga nógu fljótt og afréðu að
stúta Atahualpa. Kærðu þeir hann
fyrir bróðurmorð og tóku hann
af lifi, samkvæmt málamynda-
dómi.
Er Pizarro hafði drepið þennan
siðasta Inka-konung skipti hann
fjársjóðunum, sem komnir voru,
milii sín og foringja sinna. Hefðu
þeir biðið nokkrar viluir mundi
þeir hafa fengið miklu meira.
Þvi að nú tók fyrir alla gullflutn-
inga. Sjö þúsund burðarmenn,
hver með 40 kíló gulls og annar
hópur frá Guszo, með samtaís
tiu smálestir af gulli, sneri við
er þeir fréttu um aftöku Atahu-
alpa. Grófu þeir allt þelta gull í
jörðu, og síðan hefir það ekki
fundist.
F.n Pizarro naut ekki gullsins,
sem hann fékk. Hann hafði lagt
undir sig Perú 1531 ásamt Spán-
verjanum Diego Almagri. Siðan
urðu þeir óvinir, og Pizarra lét
myrða Almagro, en 2G. júní 1541
var ihann myrtur sjálfur. Hann
lét eftir sig tvö börn, sem hann
hafði eignast með dóttur Atahu-
alpa, og er sagt að afkomendur
þeirra séu enn á lífi i Trujillo. *
¥
A
%
3

*

W
V
í
&