Fálkinn - 07.09.1956, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
Frumskógaf uglarnir
IÐ sem drepum títuann á krám og
kaffihúsum hittum stundum fólk,
sem hefir frá ýmsu undarlega aS segja.
Stundum eru það sögur, sem berast
krá úr krá, en það kemur líka fyrir,
að maður heyrir menn segja, 'hálf-
vegis í trúnaði, sögu sem er gífurleg
og ótrúleg, að maður segir hana blátt
áfram ekki aftur. Þannig er því varið
með frásögnina, sein ég ætla að festa
á blað núna, og ef ég væri ekki svo
auralaus að ég verð að ná mér í pen-
inga, mundi enginn máttur á jörðu
hafa getað togað söguna út úr mér.
Það var aðeins tilviljun að ég lenti
inni í þessari krá. Ástæðan var ein-
göngu sú, að hún var næst garðinum,
sem ég hafði verið að upplifa það í,
að trúlofunarhringnum væri grýtt i
andlitið á mér klukkutíma áður. Fyrst
sat ég einn á bekk í þungum þönk-
um, og sólin skein og fuglarnir kvök-
uðu. Loks þoldi ég ekki þennan fagn-
aðarsöng þeirra lengur. Ég þurfti að
fá eittlivað sterkt til að jafna mig,
og gekk inn í næstu krá. Þar var
margt manna, en við eitt borðið sat
einn maður sér. Hann leit upp, og af
þvi að hann virtist ekki amast við
mér tók ég glasið mitt og settist
hjá lionum.
— Má ég bjóða yður glas: sagði ég.
— Hvað viljið þér helst?
Náunginn var órakaður og illa til
fara, en hendurnar voru vel hirtar
og maðurinn virtist kunna mannasiði.
Hann mun hafa verið á fimmtugsaldri,
en virtist miklu eldri við fyrstu sýn
og stundum fór um liann skjálfti.
Við töluðum saman um stund, en
svo spratt ég upp og íokaði gluggan-
um. — Ég þoli ekki að heyra þetta
bölvað fuglatíst!
— Jæja, er yður lítið um fugia,
sagði hann og tókst allur á loft. —
Það er mér líka. Ég hata fugla. Það
er komið mál til að hætta þessari
•heimskulegu fugladýrkun. Þetta eru
ljótir, blóðþyrstir djöflar, og ekkert
annað. Það eru þeir!
Ég lét fylla glösin okkar aftur og
hann drakk niður í liálft glasið í ein-
um teyg. Svo setti liann það frá sér
og rétti fram langar, grannar hend-
urnar.
— Lítið þér á þessar hendur, sagði
liann. — Ég var skurðlæknir einu
sinni.
— Já, það er svo sem auðséð, á þess-
um höndum ... sagði ég.
— Og ég hefði getað orðið frægur
skurðlæknir, ef ekki hefðu verið bölv-
aðir fuglarnir! Á ég að segja yður
frá því? Ég hefi aldrei sagt ncinum
þessa sögu, en stundum finnst mér
líkast og ég verði vitlaus ef ég næ
henni ekki út úr blóðinu í mér, með
því að segja einhverjum liana.
Og hérna kemur sagan, eins og
hann sagði mér hana:
FYiRIR 15 árum hafði ég nýlokið em-
bættisprófi í læknisfræði, ég liafði
náð góðu prófi og starfaði á sjúkra-
húsi, meðan ég var að hugsa um
hvernig ég ætti að kljúfa að fá sér-
fræðinám sem skurðlæknir. Ég hafði
jafnframt áhuga á hitabeltissjúkdóm-
um og mig dreymdi um að stofna
læknastöð í Afríku, eins og til dæmis
Albert Schweitzer, eða í Vestur-
Indíum, eða einhvers staðar þar sem
ég gæti orðið að verulegu liði •— og
lijálpað fólki, sem var í neyð. Mér
fannst ég vera eins og dýrlingur, sem
hugsaði eingöngu um að gera öðrum
gott.
Og Molly trúði á mig og öllu sem
ég sagði. Hún var hjúkrunarkona í
spítalanum sem ég starfaði i, og ekki
minni hugsjónamanneskja en ég. Fal-
leg var hún líka, og lieit og lifandi
eins og vormorgunn. Við trúlofuðumst
og ætluðum að giftast undir eins og
við hefðum efni á því. Molly setti
ekki fyrir sig að bíða eftir mér —
jafnvel þó að það yrði alla ævina.
Svo var það einn daginn að við
sátum og röbbuðum á litlu kaffihúsi
skammt frá spítalanum, og þá skaut
þar upp gömlum kunningja, Robert
Fitzgeraid. Við höfðum verið saman
i skóla og ég hafði ekki séð hann
lengi. Hann hafði alltaf verið hrókur
alls fagnaðar, kannske meiri gleði-
maður en góðu hófi gegndi, en sem
vísindamaður var hann snillingur.
Hann heilsaði Molly með mikilli hæ-
vesrku — hann var ávallt fullkom-
inn á yfirborðinu — og sagðist hafa
tillögu, sem við skyldum ílniga.
Mér fannst Molly ekki lítast vel á
manninn, því að hún hafði sig litið
í frammi, en hugsaði sem svo, að það
fálæti niundi hverfa er þau kynntust
betur og liún gerði sér ljóst hve af-
bragðs greindur og duglegur hann var.
Og svo kom hann með uppástungu
sína. Faðir hans var dáinn, svo að
nú var hann orðinn ríkur maður. Og
þess vegna gat liann nú komið i fram-
kvæmd gömlum draumi er hann hafði
átt lengi, sem sé að fara í tveggja ára
rannsóknarleiðangur upp með Ama-
zonfljóli. Nú var undirbúningnum áð
rnestu lokið. Sjálfur var hann grasa-
fræðingur og ætlaði að safna efni i
vísindarit, sem liann hugðist skrifa
þegar hann kæmi heim. En leið-
angurinn vantaði lækni, og hann
taldi að það væri gaman fyrir mig
að taka þátt í ferðinni, úr þvi að ég
ihefði áhuga á hitabeltissjúkdómum.
Og hann bauð mér kaup, sem var svo
hátt að mig sundlaði, og allan ferða-
kostnað greiddi hann sjálfur. Þetta
þýddi blátt áfram það, að eftir tvö ár
gæti ég komið heirn sem efnaður mað-
ur, að ógleymdri ritgerðinni, sem ég
gæti skrifað um það, sem ég kynnti
mér í ferðinni.
Molly virtist ekki sérlega glöð yfir
þessu tilboði, en það mun liafa verið
tilhugsunin um hinn langa viðskiln-
að, sem olli þvi. En ég gekk að þessu.
Fitzgerald virtist mjög ánægður yfir
úrslitunum og skömrnu siðar fór
liann.
Ég hafði haldið að það mundi auð-
velt að sannfæra Molly um, að þetta
væri mikill hvalreki og okkur báðum
til góðs. En hún var mjög dauf í dálk-
inn og grátbændi mig um að fara
ekki. Það mundi eyðileggja framtíð
okkar beggja, sagði hún. En ég heyrði
ekki með því eyranu, fífiið.
VIÐ lögðum upp hálfum mánuði
síðar. Molly hagaði sér eins og hún
þættist viss um að við mundum aldrei
sjást aftur. En ég var hárviss um að
ég væri að grípa besta tækifærið, sem
mér byðist á lífsleiðinni. Fitzgerald
lét sér mjög annt um mig, og eiginlega
var ég hálfhissa á þvi hve hugulsam-
ur liann var, þvi að á námsárunum
höfðum við ekki verið sérstaklega
góðir vinir. Það fyrsta sem ég gerði
er við komum í höfn var að setja
bréf til Molly á póst — ég hafði skrif-
að henni á hverjum degi.
Við unnum eins og þrælar að því
að ganga frá öllum farangrinum, og
svo einn morgun snemrna lögðum við
af stað upp eftir þessu kvalanna fljóti,
Amazon. Eftir tíu mínútur hafði grænl
frumskógavítið gleypt okkur lifandi.
En ég var við bestu heilsu, talaði við
aila frumbyggjana, sem indíánatúlk-
ur okkar náði til, spurði þá um sjúk-
dóma þeirra og lækningaaðferðir,
safnaði jurtum, gerði teikningar og
ljósmyndaði. Ég komst yfir rann-
sóknarefni, sem var einstakt i sinni
röð.
Og allt þetta gerði ég með Molly
og sameiginléga framtíð okkar í huga,
og hafði engan tima til að finna til
þreytu. En öðru máli gegndi um
Fitzgerald. Þegar við vorum komnir
langt inn í land eftir sex mánaða
ferðalag. var honum þrotið góða
skapið. Hann fékk blátt áfram æðis-
köst, svo að innfæddu burðarmenn-
irnir urðu lafhræddir við hann.
Stundum sat hann lengi og starði á
mig og lýsti úr augunum á lionum eins
og ketti, en ef ég reyndi að tala við
hann fór hann þegjandi burt. Nokkr-
um dögum siðar náði hann í eins
konar brennivín, sem indíánar brugg-
uðu, og drakk frá sér vitið og eyði-
lagði allt sem hann náði til.
Morguninn eftir fór hann inn í
frumskóginn með innfædda fylgdar-
manninum. Hann ætlaði að safna jurt-
um og verða burtu i tvo daga.
ÞAÐ var þetta kvöld sem ólánið byrj-
aði, og eiginlega var upphafið það,
að einn af burðarmönnunum okkar
datt gegnum flatgluggann á þilfarinu
og fékk taugaáfall. Ég fór inn í klefa
Fitzgeralds frammi i skipinu til að
ná i koníak lianda manngarminum,
en fann ekkert í skápnum. Þegar ég
reyndi við einn skápinn, sem virtist
vera læstur, lirökk hurðin upp, og
hrúga af blöðum valt fram á gólfið.
Þetta var heilt skjalasafn. Líkast
og Fitzgerald hefði haft með sér hvert
bréf og plagg, sem liann hafði fengið
um ævina. Ég tróð bréfunum eins
vandlega og ég gat inn í hillurnar
aftur, en allt í einu rak ég augun i
ljósmynd og bréf. Myndin var af
Molly, ég átti aðra alveg sams konar
i vasabókinni minni.
Nú mundi ég um leið, að Molly hafði
sagt mér, að kunningi hennar liefði
tekið þessa mynd af henni löngu áð-
ur en við kynntumst. Mig fór þegar