Fálkinn - 26.10.1956, Blaðsíða 8

8
FÁLKINN
BRÉFIÐ
Svikni makinn ákærir konuna sína. Alvarlegu reiknings-
skilin. Ásakanir, afneitanir, sannanir. Tár, grátbænir,
gagnsakir.
Davíð las handritið sitt í þriðja
sinn og hristi höfuðið. Hann var
ekki ánægður með hvernig eigin-
konan brást við. Honum fannst
hljómurinn í því sem hún sagði
falskur og hjáróma hér og hvar.
Eða var það ekki annað en ímynd-
un? Ef hann spyrði konu, mundi
hún vafalaust geta sagt honum
hvort þetta væri rétt eða gæti
staðist. Hvers vegna ekki að
spyrja Elizabeth?
Hann kinkaði kolli hugsandi.
Þetta var heillaráð. I rauninni
höf ðu þau Elizabeth og 'hann orðið
sammála um, þegar þau giftust
fyrir sjö árum, að hún ætti að
hjálpa honum með það sem hann
skrifaði, og skera úr öllu sem
varðaði sálarlíf konimnar. En
hvernig nú sem á því stóð, hafði
þetta samkomulag steingleymst.
Davíð tók saman pappírsark-
irnar og sneri lyklinum í stofu-
hurðinni hjá sér. Það var orðin
ströng regla á heimilinu, að eng-
inn mátti trufla hann fyrr en teið
var drukkið síðdegis. Hann mætti
stúlkunni frammi í forstofunni.
Hún svaraði spurningu hans og
sagði:
,,Ég held að frúin sé uppi í her-
berginu sínu.“
Hann gekk upp stigann og fóta-
tak hans heyrðist ekki, því að
hann var á mjúkum inniskóm, og
inn eftir mjúkum dreglinum á
ganginum. Og það heyrðist ekki
til hans heldur þegar hann tók i
iásinn. Hann opnaði dyrnar í hálfa
gátt og gægðist inn.
Elizabeth stóð við spegilinn yfir
snyrtiborðinu. Þegar dyrnar opn-
uðust leit hún snöggt upp og augu
þeirra mættust í speglinum — og
nú virtist veröld Davíðs allt í einu
hrynja í rúst. Því að hann sá skelf-
inguna í augum hennar, hann sá
hana stinga bréfinu í flaustri of-
an í efstu skúffuna í snyrtiborð-
inu — og hann tók eftir að hún
ýtti skúfunni inn um leið og hún
sneri sér að honum.
Þetta var honum meira en nóg.
Hann var tilfinninganæmur og
fljótur að leggja saman tvo og
tvo. Honum skildist allt í einu að
hann hafði fengið upp í hendumar
tækifæri til að athuga með eigin
augum hvernig ótrú eiginkona
brást við. Og hann hafði meira
að segja sagt sjálfum sér nafnið
á elskhuga hennar. Vitanlega var
það Lionel — þessi töfrandi, ungi
maður, sem lengi undanfarið
hafði stráð peningunum kringum
sig, þó að hann hefði enga at-
vinnu. Davíð hafði brotið heilann
um það oftar en einu sinni, hver
mundi eiga peningana, sem Lionel
eyddi? Herra minn trúr ... mikið
flón hafði hann verið! Blint og
trúgjarnt fífl!
„Nei, ert það þú? Það lá við
að ég yrði hrædd, þegar þú lædd-
ist svona að mér án þess að ég
vissi!“ Elizabeth var of innileg í
málrómnum, og hún brosti að-
eins með munninum. Davíð tók
vel eftir því, eins og æfður kvik-
myndaleikst j óri.
„Mér þykir leitt ef ég hefi gert
þig hrædda, Elizabeth. Ég kom
aðeins til að fá ráð hjá þér við-
víkjandi þessu.“ Hann veifaði
blöðunum, sem hann hafði í hend-
inni, um leið og hann gekk inn
gólfið, og þó að hann sviði í
hjartaræturnar var röddin eðli-
leg að kalla. Það varð lesið úr
augum Elizabethar að henni létti.
„Það er orðið langt síðan þú
hefir spurt um álit mitt á því sem
þú skrifar," sagði hún. „Hvað er
það sem þú ert í vafa um?“
Hann færði stól nær stólnum
hennar og settist.
„Það er þessi venjulegur þrí-
hyrningur," byrjaði hann og gaf
henni nánar gætur meðan hann
var að tala. „Það er þetta venju-
lega dramatiska atriði, er svikni
eiginmaðurinn heldur dómsdag
yfir konunni sinni.“ Hún horfði
á hann áfram, án þess að depla
augunum. „Ég er ekki vel ánægð-
ur með lýsinguna mína á þessu,“
hélt Davíð áfram, „eða réttara
sagt hvernig konan bregst við
ásökunum mannsins, og mig lang
ar til að heyra skoðun þína á,
hvernig hún eigi að bregðast við.“
Finnst þér þetta ekta eða ekki,
eins og ég lýsi því? Hugsaðu þér
— ef þú getur — að þú sért í
sömu kringumstæðum og hún.
Heldurðu að þú getir það?“
„Ég skal reyna það.“ Vara-
burðurinn var óeðliiegur er hún
sagði þetta.
„Ég ætti kannske að nefna,“
bætti Davíð við, og breytti með
vilja söguþræðinum þannig, að
hana félli betur saman við aðstæð-
urnar, sem voru fyrir hendi, „að
elskhugi konunnar er ungur og
glæsilegur maður, og að hún hef-
ir gefið honum peninga — pen-
inga frá manninum sínum.“
Elizabeth kinkaði kolli. Andlitið
á henni var óráðanleg gáta, og
ekki var hægt að lesa neina geðs-
hræringu úr því. Annað hvort var
það vottur þess að hún hafði ó-
viðjafnanlega góða stjórn á sjálf-
um sér, eða ...
Gat það verið hugsanlegt að
hún væri saklaus? Davíð gat ekki
gleymt augunum í henni þegar
augu hans mættu þeim í speglin-
um. Hann mundi hve hún var
„Nei — ert það þú. Það lá við að ég
yrði hrædd þegar þú læddist svona
að mér án þess að ég vissi ...“
fljót og skömmustuleg þegar hún
var að fela bréfið ... Nei, honum
skjátlaðist ekki — og maðurinn
var Lionel — enginn annar en
Lionel!
Davíð tók efsta blaðið af hand-
ritinu og fór að lesa það upphátt.
Hann bætti hér og hvar við setn-
ingum, sem ekki stóðu í handrit-
inu, en sem hann ætlaðist til að
Elizabeth kveinkaði sér undan. Og
við hverja af þeim setningum leit
hann upp og horfði á hana. En
ekkert af því sem hann las virtist
hafa nokkur áhrif á Elizabeth.
Hún sat þarna, róleg og ópersónu-
leg, með ofurlitla hrukku milli
augnanna, og beitti huga sínum
og eftirtekt að upplestrinum hans.
Allt í einu stóðst Davíð ekki
mátið iengur.
Hann fleygði handritinu frá
sér, spratt upp og hrópaði:
„Þú varst að lesa bréf þegar
ég kom inn!“
Augasteinarnir i henni stækk-
uðu og sperringur virtist koma í
allan líkamann.
„Bré ... bréf?“ stamaði hún.
„Já, bréf sem þér virtist um-
hugað um að fela fyrir mér? Frá
hverjum var það?“
Elizabeth brosti svo einkenni-
lega að hann sárlangaði til að
reka henni löðrung. En hann
stillti sig.
„Var það bréf frá elskhuganum
þínum?“ spurði hann. Röddin var
hás.
Hún hafði fölnað. Þagði um
stund. En svo sagði hún hægt og
fastmælt: „Já, það var bréf —
frá manninum, sem ég elská.“
Þetta rólega svar var eins og
eitur ofan í sár. Hann hafði vonað
þangað til í lengstu lög, að grun-
ur hans væri ekki á rökum byggð-
ur. En nú, er hann hafði fengið
að vita sannleikann, brast röddin.
„Ég ... ég hefi alltaf haldið,
fram að þessari stundu, að þú
værir hamingjusöm í hjónaband-
inu, Elizabeth."
Elizabeth yppti öxlum. Það var
annarlegur svipur á andliti henn-
ar, sem hann ekki skildi.
„Þú hefir gefið mér öll hugsan-
leg þessa heims gæði, Davíð,“
svaraði hún rólega. „En ég er ein
af þeim konum, sem ekki geta
lifað án ástar. Og ást þína hefi
ég misst fyrir löngu. Þú hefir
árum saman verið .. . fjarlægur,
ekkert hugsað um annað en þitt
eigið starf — ekki hirt um neitt
annað.“
Davíð starði á hana. Var þetta
satt? Gat þetta verið satt? Hann
andvarpaði þungan og hann fann
núna, að þetta sem hún sagði var
satt að nokkru leyti. Jú, hann
hafði áreiðanlega forsómað hana.
Hann hafði leyft sér að einangra
sig um of við starf sitt ...
Já, hann hafði verið flón ...
fífl. Og að vissu leyti átti hann
meira en skilið það, sem' nú hafði
dunið yfir hann. En sú játning
gerði honum ekki auðveldara að
bera þetta mótlæti. Og að einu
leyti hafði Elizabeth hann fyrir
rangri sök. Hann hafði aldrei
hætt að elska hana. Hann elskaði
hana enn — þrátt fyrir allt!
„En hvað viltu þá að ég geri?“
spurði hann með beiskju. „Gefa
þér frelsið aftur?“ — Nú sá hann