Fálkinn - 16.01.1959, Síða 8

8
FÁLKINN
IIiiii var nngversk fléttakona.
Og: hann . . . ?
Gömul saga
um nst
Mitsi hafði fengið glaðlyndið að
náðargjöf, og liafði taniið sér að taka
því sem að höndum har. Samt tók
hún sér nœrri að verða að fara þessar
fyrirskipuðu ferðir á iögreglustöðina.
Og þó var öðru nær en að þeir væru
með ónot við liana þar á stöðinni.
Þvert á móti — þeir voru svo ein-
staklega alúðlegir. Hún hafði gert
þessar heimsóknir þangað í mörg ár,
svo að eiginlega var hún orðin hús-
vinur. Digri varðstjórinn með rost-
ungsskeggið varð allur eitt hros þegar
hann sá hana, og alltaf sagði liann
það sama: — Nei, þér eruð þá komin
aftur, líst yður svo vel á okkur hérna?
Þá fáið þér yður tebolla með okkur!
Hún skildi að hann sagði þetta til að
gera henni heimsóknina léttbærari.
Og svo hrosti hún, drakk teið með
blekbragðinu, og nagaði kexið, sem
var hart eins og bein. Og svo var
vikið að erindinu — sömu spurning-
arnar, sömu svörin. Það var eins og
þau klóruðu i allt, sem liún vildi reyna
að gleyma og breiða yfir. — Og þér
eruð þá ekkja?
— Já, ég er ekkja. — Og þér eigið
barn?
— Já, ég á barn, en ég veit ekki
hvar það er. Eg hefi ekki séð telpuna
mína í mörg ár. Þegar erfiðleikarnir
uxu sendum við hana burt með ömmu
sinni. Nei, ég veit ekki hvort lnin er
lifandi.
— Hafið þér atvinnuleyfi?
— Já, ég hefi atvinnuleyfi.
— Jæja, viljið þér þá gera svo vel
að skrifa nafnið yðar — hérna?
— Aðeins formsatriði, sagði rost-
ungsskeggurinn nærri þvi angurblið-
ur í máti. Hún fann að hann vor-
kenndi henni, og að hann vildi láta
hana sjá það. En henni var bara eng-
in huggun að því.
Henni leið illa er hún kom út á
götuna. En liún reyndi að minna sig
á, að nú væri þetta afstaðið i þetta
sinn, og nú gæti hún farið heim stytstu
leið gegnum skemmtigarðinn. Henni
þótti alltaf svo þægilegt að komast af
malbikinu og undan húsveggjunum og
fá að stíga á grænt gras. Þarna var
alltaf fjöldi barna á flötunum, og hún
hafði gaman af að horfa á þau. Þessi
börn voru rjóð og kringluleit og i góð-
um fötum, börn sem ekkert amaði að
og sem léku sér að uppdregnum bil-
um og bátum og létu þá aka og sigla.
Stundum reyndi hún að ímynda sér
að hún væri heima i Ungverjalandi,
að litla hnubbaralega stelpan þarna
með liðuðu lokkana og sólbrenndu
kálfana væri Miklot. En svo mundi
hún, að þó að Miklot væri á lífi,
mundi hún ekki lilaupa um með lið-
aða lokka og sólbrennda kálfa núna.
Hún mundi vera orðin ung stúlka,
nærri seytján ára! Hún gæti gengið
framhjá mér á götunni án þess að
ég þekkti hana — æ nei, þess konar
hugrenningar varð liún að bæla
niður.
— Ég hefi svo margt að þakka,
sagði Mitsi upphátt við sjálfa sig.
Þetta var orðið hreystiorð hennar,
þegar þunjgíyndisköstin ásóttu hana.
Þegar veturinn er sem leiðinlegastur
stinga snæklukkurnar kollinum upp
úr snjónum. Hún var heppin, saman-
borið við ýmsa landa sína. Hún hafði
atvinnuleyfi, hún var matreiðslukona
í húsi Parkingtons í London. Þar
hafði hún vistlega stofu út af fyrir
sig, og daglega hjálp við hreingern-
ingarnar. Mitsi hafði yndi af að búa
til góðan mat, ])að var síður en svo
að þetta væri nokkur lærdómur. Hún
var í essinu sínu við matseldina. Stór
köttur, sem hafði sinar eigin inn og
útgöngudyr neðst á eldhúshurðinni
og lifði sinu eigin dularfulla einka-
lífi, pírði á hana viðurkenningaraug-
um úr skotinu við eldavélina og var
henni til samlætis að staðaldri.
Það var meiri heppnin að lnin
skyldi hafa lært að elda mat. Það
gerði henni greiðara að fá atvinnu-
Ieyfi hér í Englandi, þar sem fólk
flest ýmist kann ekki að sjóða mat
eða nennir ])vi ekki.
Garðurinn var kominn í haustbún-
inginn, grasið sölnað og laufið gult.
Kringum stóra hvíta húsið með turn-
inum, heimá i Ungverjalandi, sem Iiún
hafði átt heima í, varð laufið alltaf
purpurarautt áður en lauk. Og nú
verður það rauðara en nokkurn tíma
áður, í endurminningunni. Enska
haustið var ömurlegt. Mitsi óð gegn-
um hrúgur af föllnu laufi, i gömlu
rnógulu dragtinni af frú Parkington
— vindurinn hafði feykt laufinu í
hrúgur, og að vorinu mundi því verða
brennt.
Hún staðnæmdist um stund við
kringlóttu tjörnina’, þar sem börnin
voru að sigla bátunum sínuin milli
letilegra anda. Ýmsir litu um öxl og
horfðu á þessa einkennilegu háu,
grönnu konu, sem bar sig svo fyrir-
mannlega. í fléttuhringnum iun höf-
uðið voru gárar af silfruðu hári, sem
hafði gránað fyrir tímann, andlitið
var kannske ekki fallegt lengur, en
augun voru hrífandi blá og skær, und-
ir dimmum brúnum. Börnin litu upp
])egar hún kom, og lítill framfærinn
kubbur, þriggja til fjögurra ára, sagði
upp úr þurru:
— Ég skal lána þér bátinn minn,
ef þú vilt ...
Þau létu bátinn sigla einn hring,
i sameiningu, en svo varð hún að
fara. Hún þrýsti drengnum snöggt
að sér og hvislaði þakkarorði. Börnin
í Englandi voru svo opinská og hisp-
urslaus, þau liöfðú ekki lært að vera
hrædd og tortryggin ennþá, guði sé
lof. En nú var kveikt á Ijósunum milli
nakinna trjákrónanna, hún varð að
flýta sér heim til matseldarinnar og
kattarins.
HÚN horfði að vanda á myndirnar
yfir rúminu sínu meðan hún var að
fara í eldhúskjólinn. Þarna var stóra
bvíta húsið, með útbrotum og bröttu
l)aki, það skar úr við dökku lauf-
krónurnar i garðinum. Þarna stóð
maðurinn hennar með byssu við öxl
og fótinn á birninum, sem hann hafði
lagt að velli. Ferenc hafði verið mont-
inn, en hún hafði grátið þegar hún
sá aumingja fallna bjarndýrið. Við
hliðina á veiðimyndinni hékk stóra
myndin af öllu heimafólkinu á óðal-
inu, þáð hafði verið tekið i síðustu
jólaveislunni, og það var líkast og
iðið frá dansinum og ómurinn frá
hljómsveitinni legði a.f myndinni enn-
þá. Var það mögulegt að þau skyldu
geta skemmt sér og hlegið, án þess
að hafa liugboð um hvað i vændum
var?
Hún starði á hvert andlitið fyrir
sig. Þarna var Zuzanna, ó, þakka ])ér,
góða Zuzanna, fyrir að þú kenndir
mér að búa til mat og baka. Það er
])ér að þakka að ég get unnið fyrir
mér i framandi landi. Þarna eru Roza
og Maria, fagrar eins og blóm í þjóð-
búningunum sínum. Og þarna eru
Pista og Janos.
Janos ... Mitsi hallaði sér fram til
þess að . sjá augnaráðið lians hetur.
Og nú horfði hann i augu liennar og
andlitið var svo ærlegt og opinskátt.
Hún brosti aúgurblitt, hann hafði
verið sá, sem hún varð fyrst ástfang-
in af, ó, hve óendanlega langt var
síðan — hún var tíu eða tólf ára þá.
Hann var sonur skógarvarðarins. Þau
höfðu átt marga skemmtilega stund
saman! Þau höfðu látist vera á úlfa-
veiðum úti á heiðum, þau höfðu leik-
ið bjarnabana og læðst um skógana
með trébyjssur í handarkrikanum.
Hann hafði byggt kofa handa henni
uppi á Eikarási, virkilegan kofa, sem
,])áu gátu borðað nestið sitt í undir
þaki. Hann var svo laghcntur og fram-
takssamur og datt svo margt gott i
hug. Einu sinni sátu þau saman á
trjárót í skógarjaðrinum og horfðu
niður yfir akrana, á milli trjánna. Þá
sagði Janos: — Ég ætla ekki að verða
liérna alla mína ævi, nagisaya —
liann notaði alltaf þétta gamla, hátið-
lega ávarp. — Ég ætla út í heiminn
að grreða peninga, kynstur af pening
um. Ég ætla að verða skelfing,
skclfing rikur einhvern tíma.
Barnaleiknum lauk daginn sem
mamma kallaði á hana inn í litlu
stofuna. — Þú mátt ekki ærslast úti
með honum Janos lengur, sagði
mamma. — Þú gast gert það meðan