Fálkinn - 24.04.1959, Page 3

FÁLKINN
3
Nýjasta mynd af Karlakór Reykjavíkur. Söngstjórinn í miðju í fremstu röð.
Karlakór Reykjavíkur syngur
Sem næst á hverju kvöldi alla síð-
ustu viku lét Karlakór Reykjavikur til
sin lieyra í Reykjavík. Aðdáenda- og
vinahópur þessa ágæta kórs er nú
orðinn svo stór, að hann fyllir húsið
kvöld eftir kvöld. Er þetta eftirtektar-
vert, því að ágætis kórar í margfalt
stærri horgum mundu tæplega geta
haldið meir en 2—3 hljómleika. Ber
þetta vitni bæði hæfni kórsins og
sönglistaráhuga Reykvíkinga.
Það hefir stundum verið orðlak um
Karlakór Reykjavíkur, er hann lætur
til sín heyra eftir nokkurt hlé, að
hann liafi „aldrei sungið betur en
nú“. Þetta sannast og á þessum síð-
ustu hljómleikum. Sjaldan eða aldrei
hefir lieyrst fágaðri og skennntilegri
söngur né jafn fjölbreytt söngskrá.
Þar voru sex íslensk lög og jafnmörg
útlend og tvær erlcndar aríur að auki
(úr „Cavaileria Rusticana" Mascagnis
og „Don Carlo“ Verdis), sem hin unga
söngkona Sigurveig Hjaltested söng.
Söngskráin hófst auðvitað með Söng-
heilsan Björgvins Guðmundssonar, þá
kom Heiðlóarkvæði Emils Thorodd-
sens, í harmanna helgilundum eftir
dr. Pál ísólfsson (eins. Guðm. Jóns-
son), Rímnadanslög eftir Jón Leifs,
Sólarlag eftir Kaldalóns og Formanns-
vísur söngstjórans Sigurðar Þórðar-
sonar. Sumt af þessu er nýjung á
hljómleikum hér, en öruggt um vin-
sældir.
Útlendi flokkurinn hófst með
sænskum þjóðdans eftir Alvén, þá
kom „Ævi hallar“ eftir Danks (ein-
söngvari Guðm. Guðjónsson), Vorljóð
eftir Dvorák, Hljómurinn eftir Sulli-
van (eins. Guðmundur Jónsson),
Vögguvísa eftir Gjerström og loks
klykkti kórinn út með hinum dillandi
völsum úr „Wein, Weib und Gesang
eftir Johan Strauss. Og vitanlega
heimtaði fólkið meira.
Hjá Karlakór Reykjavikur fer sam-
an gott raddval hinna 37 söngmanna
og umfram allt mikil vandvirkni,
smekkvísi og elja hins ágæta söng-
stjóra Sigurðar tónskálds. Hefir hann
nú stjórnað kórnum í hálfan fjórða
áratug og aldrei linað sóknina í þá
átt, að „aðeins það hesta sé nógu
gott“. Hann er ótrúlega samlientur
söngvurum sínum, sem sumir hverjir
hafa fetað ævibraut K.R. með honum,
og um leið svo nærgætinn við sitt
mikjá „hljóðfæri“ að allir tónarnir
elska liann og virða. Og slaghörpunnar
gætir Weisshappel alltaf með sama
snilldarbrag.
Sá sem þessar línur skrifar hefir
átt kost á þvi að heyra erlenda áheyr-
endur dá Karlakór Reykjavíkur, en
hann er sá, sem víðast hefir farið um
lönd, bæði austan hafs og vestan. Á
N'orðurlöndum er almenn ósk um það,
að Karlakór Reykjavíkur komi sem
fyrst í lleimsókn á ný, og gagnrýnend-
ur hafa fest það á prent að margir
góðkórar Norðurlanda liafi ótal margt
af honum að læra.
Nú mun förinni heitið til Vestur-
heims á næsta ári, og verður það löng
ferð og ströng. En vel sé þeim, sem
leggja á sig erfið ferðalög, ókeypis
starf og stundum bein peningaútlát
til þess að sýna umheiminum að söng-
menning sé til á íslandi.
Nýjung við þurrkun saltfisks
Framíéiðsla okkar íslendinga or
einhæf, sem best sést á því að yfir
90 prósent útflutningsafurðanna er
fiskur eða fiskafurðir. Þessu verður
trúlega ekki breytt svo neinu nemi og
þvi eru nýjungar og framfarir er
snerta*' sjávarútveginn okkur mikil-
vægar og vekja verðskuldaða athygli.
Á þetta er minnst hér nú vegna þess
að nýlega var tekin liér í notkun ný
aðferð við saltfiskþurrkun. Hér er utn
að ræða íslenska uppfinningu, sem
Benedikt Gröndal verkfræðingur,
framkvæmdastjóri Hamars h.f., á hug-
myndina að. Fer þurrkunin fram í
sérstökum klefum, og hafa þeir fyrstu
þeirra verið útbúnir í Sænsk-íslenska
frystihúsinu við Skúlagötu.
Eftir að fiskurinn hefir verið sett-
ur í klefann til þurrkunar þarf ekki
nærri honum að koma fyrr en liann er
fullverkaður, hvort sem uin er að ræða
fullþurrkaðan fisk fyrir Brasilíu-
markað, hálfþurran fisk fyrir Spán-
armarkað eða aðrar verkunaraðferð-
ir. Vegna þess að þurrkunin er sjálf-
Starfsstúlkurnar leggja fisk í skúffurnar, sem siðan er rennt inn í skáp.
Benedikt Gröndal verkfræðingur skoðar saltfisk ásamt einum af verkstjór-
um Sænsk-íslenska frystihússins.
virk sparast mjög mikil vinna við
umstöflun. Þá er fiskurinn fullþurrk-
aður á tveimur og hálfum sólarhring,
sem er miklu skemmri tími til þurrk-
unar en hér licfir áður þekkst.
Bencdikt Gröndal skýrir svo frá,
að hann hafi í febrúar 1958 fengið
rannsóknarstofu Fiskifélags íslands
til þess að gera nokrar tilraunir með
þurrkun á saltfiski og voru þær fram-
kvæmdar undir umsjá dr. Þórðar Þor-
bjarnarsonar og Björns Bergþórsson-
ar, efnaverkfræðings. Þessar tilraunir
leiddu i ljós, að liér var þurrkunar-
aðferð, sem var margfalt fljótvirkari
en aðrar þær aðferðir, sem hingað til
hafa verið notaðar. Sótti Gröndal þá
um fjárveitingu úr Fiskimálasjóði til
þess að láta smíða lítið reynslutæki,
sem ynni með sama hætti og stórt
tæki, er ætlað væri til fullra afkasta.
Fiskimálasjóður varð við þeirri beiðni
og tækið var siðan smíðað og reynt i
einum af þurrkklefum Bæjarútgerðar
Reykjavikur. Árangurinn varð mjög
áþekkur því, sem fram kom við til-
raunir Fiskifélagsins. Varð það til
þess að Sænsk-islenska frystihúsið
ákvað að láta smiða eitt þurrktæki,
sem afkastaði um einni lest af fiski
á sólarhring. Fiskimálasjóður veitti
200 l)ús. kr. lán til þeirra fram-
kvæmda. Áætíunin um afköst virðist
Framhald á bls. 14.