Fálkinn - 24.04.1959, Side 8
8
FÁLKINN
Hamingju-haust
Enn einu sinni varð andvökunótt
hjá mér. Ég kveikti á lampanum,
klukkan var ekki nema 5.30 — ennþá
margir klukkutímar þangað til ég átti
að vera í skrifstofunni. Ég leit til
Ingiriðar, hún svaf svo vært. Eftir
þrjá mán. átti það að ske — þá mund-
um við verða pabbi og mamma. Ég
óskaði að Ingiriði liefði ekki langað
til að eignast barn. Barnið mundi
gera allt erfiðara viðfangs fyrir mér.
Ingiríður vissi ekkert, bún gat ekki
skilið að ég ætti svona bágt með að
sofa. Það hafði komið fyrir mörgum
sinnum, að hún hafði vaknað við að
hún var þyrst. Og þegar hún fór fram
til að fá sér að drekka fann hún mig
sitjandi inni í stofu, reykjandi. Og þá
sagði hún alltaf: ■—• Ekki skil ég
hvers vegna þú getur ekki sofið, Þór.
Þú hefir aldrei átt bágt með svefn
áður. Nei, ég hafði það ekki, það var
ekki fyrr en upp á síðkastið að sam-
viskan var farin að kvelja rriig eftir
að ég var háttaður. Það var sjálfum
mér að kenna, ég liafði eitrað lífið
fyrir sjálfum mér. Ekkert er verra
til en vond samviska. Ég heyrði radd-
ir fyrir eyrum mér, ég heyrði raddir
úr fjölskyldum Ingiríðar: — Var það
ckki það sem ég sagði, þú hefðir aldrei
átt að giftast lionum Þór. Ég lieyrði
lika: — Ef þú hefðir farið að minum
ráðum, Ingiríður, þá værir þú gift
honum Heiðari Berg núna, og þá
hefðir þú aldrei lent í þessu öngþveiti.
Ég tók ekki eftir að Ingiríður opn-
aði augun. Ég sat uppi í rúminu og
hélt hendinni um höfuðið því að mig
verkjaði, en hrökk við þegar ég heyrði
röddina í lienni:
— Ég hefi horft á þig dálitla stund,
Þór, — maður sem er svona á svipinn
hlýtur að vera að hugsa um eitthvað
alvarlegt. Ilvaða hugsanir eru það sem
kvelja þig? Þú ert skyldugur að segja
mér það — og bráðum verðum við
þrjú, manstu.
— Það eru engar hugsanir sem
kvelja mig, sagði ég, — en ég get
blátt áfram ekki sofið. Ég lét höndina
siga.
Ég vildi helst ekki horfa á hana,
en hallaði mér út af og lokaði aug-
unum.
— Heyrðu, sagði hún — ef ég væri
í þínum sporum mundi ég fara til
læknisins og segja honum hvernig
mér liði, og fá einhverja bót á þessu
hjá honum.
— Já, ég ætti kannske að gera það,
sagði ég. Hún vissi ekki að ég tók
svefnskammta á hverju kvöldi. En
þeir voru hættir að hrífa, ég hafði
notað þá of lengi.
— Það getur margt illt leitt af
svefnleysinu, hélt hún áfram. —
Margir taugasjúkdómar byrja með
svefnleysi — þú mátt ekki láta drag-
ast að fara til læknis. Mundu að bráð-
um fellur meiri ábyrgð á herðar þín-
ar en hingað til. Ef eittlivað skyldi
koma fyrir þig höfum við ekkert að
bakhjarli, ekki svo mikið sem hundrað
krónur.
Orð hennar skáru mig í eyrun. Já,
bara að við hefðum eitthvað upp á
að hlaupa. Það hvíidi mikil ábyrgð
á mér, og það var ekki glæsileg fram-
tíð sem barnið okkar átti. Það þurfti
kraftaverk til að bjarga okkur. Mér
fannst ég vera svo lítilmótlegur,
fannst ég minnka með hverjum degi,
og vera óverðugur þess að Ingiriður
elskaði mig.
Ég fann hlýja hönd hennar strjúka
höfuðið á mér, hún strauk mjúklega
hárið á mér og sagði:
— Þú ert orðinn svo breyttur upp
á síðkastið, þú ert orðinn svo magur
og svo fálátur. Hér áður hafðirðu
alltaf eitthvað til að segja mér frá,
eitthvað til að tala um, en nú þegir
þú alltaf. Ég er viss um að þú býrð
yfir einhverjum vanda, sem við gætum
ráðið fram úr i sameiningu.
Aldrei gætum við ráðið fram úr
þeim vanda i sameiningu! Ég gat
ekki sagt henni það lieldur, en var
eiginlega nokkuð unnið við að það
kæmi yfir hana eins og þruma úr
heiðskiru lofti? Nei, því fór fjarri, en
mér var ómögulegt að segja henni það
samt. hún mundi verða svo hræðilega
sorgbitin, og ef til vill gæti það gengið
út yfir barnið ef hún fengi að heyra
það núna. Ég vonaði innilega að ekk-
ert mundi gerast í málinu fyrr en eftir
að barnið væri fætt, ég mundi reyna
að þrauka þangað til, þessa mánuði
sem eftir voru. Það var um að gera
að Ingiríður eignaðist barnið áður en
hún fengi að vita hve hörmulega ég
hafði brugðist henni. Aðalatriðið var
í bili að fæðingin gengi vel.
Ég sá í huganum sjálfan mig gang-
andi inn til forstjórans, sá mig stand-
andi við dyrnar og segja stamandi
frá hvers konar maður ég væri.
Þegar ég svaraði Ingiríði engu sofn-
aði lnin aftur. Ég lá nálægt klukku-
tima áfram, svo fór ég á fætur. Setti
ketilinn yfir eldinn og náði í blaðið,
sem lá fyrir utan dyrnar. Fór að lesa
í blaðinu meðan ég beið eftir að syði
á katlinum. Á framsíðunni var þriggja
dálka fyrirsögn. Óskemtileg fyrirsögn
fyrir þá, sem i hlut áttu. — Næst
verður það ég, husgaði ég með mér.
— Þetta verður ljótt hneyksli — aum-
ingja Tngiríður og barnið, livað þau
verða að líða.
Hvers vegna gerði ég jiað? Aðeins
vegna þess að ég stóðst ekki freist-
inguna. Fyrir tveimur árum hjugg-
um við Ingiriður sitt í hvoru jiak-
herberginu. Og joá fékk ég tækifæri
til að ná í snotra jiriggja herbergja
ibúð, en livar átti ég að taka pening-
ana? Það var i rauninni einfalt mál
að ná í uppliæðina sem þurfti, ég vann
hjá fyrirtæki sem hafði sambönd við
alls konar kunna menn, — ekki ann-
að en skrifa falsað nafn á ávisun og
taka við peningunum.
Og það gerði ég. Þegar ég afhenti
ávísunina í bankanum leit enginn
grunsemdaraugum á mig, jietta gekk
svo liðugt.
Auðvitað mundi Ingiríður vilja fá
að vita hvar ég liefði fengið þessa
peninga, og án þess að depla augun-
um taldi ég henni trú um að ég hefði
unnið þá í getraunum. Hún trúði liví
eins og nýju neti, en svo er ég hrædd-
ur um að hún hafi farið að hugsa
l>etta betur og farið að gruna hvort
þetta væri ósatt. Ég var lafhræddur
um að hún mundi fara að spyrja nán-
ar um þetta, þess vegna var það að
ég forðaðist liana sem mest. Ég vann
aðallega yfirvinnu vegna þess að ég
vildi ekki koma fyrr en sem siðast
heim. Ingiriður hélt að ég væri svona
kappsamur vegna þess að við mundum
þurfa á meiri peningum að halda eftir
að fjölgaði hjá okkur. í skrifstofunni
var ég síhræddur. Þegar einhver kom
inn úr dyrunum hrökk ég við, ég
tókst hátt á loft í stólnum, alltaf hélt
ég að forstjórinn væri kominn til að
segja: — Viljið þér koma inn í skrif-
stofuna mína, ég þarf að tala við yð-
ur um ákveðið mál. Ýmsir starfs-
bræður minir tóku eftir, að taugarnar
í mér voru farnar að bila. — Þú ert
orðinn svo viðbrigðinn, það þarf ekki
annað en tekið sé í hurð, l>á hrekk-
urðu við, sögðu þeir.
Mér hafði talist til að Ingiríður
mundi eignast barnið i byrjun des-
ember. Henni fannst mikið til þess
koma, að við yrðum þrjú uin jólin.
En ég þóttist viss um að jólin yrðu
engin gleðihátíð. Sennilegast var að
þá mundi ég sitja i svartholinu, og
að Ingiríður og barnið mundu verða
komin að Sandi, Ingiríður átti gifta
systur þar, og hjá lienni var nóg rúm.
Ég hugsaði fram í timann — Ingiriði
mundi veitast auðvelt að fá skilnað.
Mér fannst óbærilegt að hugsa til þess,
að ég gæti misst hana þá og þegar.
Ég vonaði og vonaði að ávísunarfals-
ið mundi ekki komast upp fyrr en
fjölgað væri hjá Ingiriði. Það yrði
enn þungBærara ef lienni hlekktist á
vegna misgerða minna.
Meðan ég drakk kaffið var ég að
liugsa um hvernig mundi fara ef ég
færi inn til forstjórans í dag og segði
honum hvernig komið væri. Það er
lítill vandi að geta sér til um fram-
haldið. Hann mundi síma til lögregl-
unnar, ég mundi verða settur inn og
Ingiríður látin vita. Og þá gat allt
illt skeð — ég vissi vel hve hættulegt
gat verið þegar vanfærar konur fengu
taugalost.
Ég færði Ingiriði kaffi og sniurt
brauð i rúmið. Eg liafði gert það upp
á síðkastið, eftir að ég fór að fara
snennna á fætur. Henni þótti mjög
vænt um þá hugulsemi. Reyndar var
ég farinn að reyna að vera hugulsam-
ur í fleiru, oft kom ég með eitthvað
heim handa barninu, sem við áttum
von á, eða ég færði henni blóm. Ég
hafði aldrei verið vanur að gefa henni
blóm áður. Ég reyndi að gleðja hana
vegna þess að ég hafði vonda sam-
visku, og vegna þess að ég vissi að
hún átti ömurlega ævi í vændum. Mig
langaði til að hún hefði góðar endur-
minningar um mig þegar þruman riði
yfir.
Hún var vakandi þegar ég kom inn
með kaffið og blaðið, og settist strax
upp í rúininu. En ég þoldi illa hvern-
ig liún liorfði á mig. Svo rannsakandi.
— Sestu snöggvast á rúmstokkinn,
sagði hún. Og ég gat ekki færst und-
an þvi.
Hún tók í höndina á mér undir eins
og ég var sestur og sagði:
— Mér finnst þú ekki eins glaðlegur
og þú ættir að vera, Þór — ég get
ekki séð að þú hlakkir til jólagjafar-
innar, sem við eigum von á.
Það þótti mér allra verst þegar hún
var að tala um jólin, því að á jólunum
er það fyrst og fremst, að fólk á að
gleðjast og eiga ánægjulega daga sam-
an. En hvernig mundu jólin okkar
verða?
— Jú, víst hlakka ég til jólagjaf-
arinnar, sagði ég en það var enginn
ánægjuhreimur í röddinni, — en ég
get ekki sí og æ verið að tala um hve
mikið ég hlakki til.
— Ef ég hefði átt mikla peninga,
sagði Ingiriður, — mundi ég viljað
hafa borgað tíu þúsund krónur fyrir
hugrenningarnar þínar.
Ég leit snöggt á hana. Var það ein-
ber tilviljun að hún nefndi þessa upp-
hæð? Ég fann að ég náfölnaði.
— Þú ert orðinn svo viðbrigðinn,
Þór, sagði hún, — hvers vegna
hrökkstu til dæmis við núna? Segðu
mér það.