Fálkinn - 15.05.1959, Blaðsíða 8

8
FALKINN
— Þú mátt ekki segja þetta,
segi ég. Það var María í Stóradal.
Hún stóð við gluggann og starði út
yfir sveitina. Það var líkast og hún
væri svo fjarlæg í hitamollunni.
Ásarnir þarna í fjarska voru eins
og grænar öldur. Það var heitt í
stofunni, einsog loftið væri sjóð-
andi.
— Nei .... nei .... Árni horfði
niður á gólfið, sat kyrr og sneri
húfunni milli handanna. — En það
er nú svona samt. —
María leit snöggt við. Starði um
stund á manninn, sem sat þarna
við borðið. Það var eitthvað öruggt
við hann Árna. Hjálpsamur og góð-
lyndur var hann. Hún gat ekki
fengið af sér að vera hörð við hann.
Hún vorkenndi honum líka.
— Þú hefur ekki meira til þíns
ágætis en hann Hannes, sagði hún
lágt. — En ykkur kemur ekki að
gagni að halda áfram að fjand-
skapast hvor við annan. Eg veit
ekkert hvorn ykkar ég vil fremur.
Kannske vil ég hvorugan ykkar.
Hún sneri sér frá honum aftur og
strauk sér um ennið. Höndin var
dökk eftir sumarstritið, sterk en
varkár í hreyfingum. Það var lík-
ast og eitthvað í líkama hennar
væri í ósamræmi við skaplyndið.
Granna mittið og brjóstin voru
kvenlegt. En andlitið var svipmikið.
Fallegt líka. Hárið jarpt og gljáði á
það í sólskininu í glugganum.
Kannandi augnaráð hennar fjar-
rænt og nálægt í senn. Árni stalst
til að líta á hana. Þetta var í ann-
að skiftið sem hann bað Maríu í
Stóradal. Honum hafði litist á hana
síðan hann var barn, en sí og æ
hafði Hans bolað honum frá, því
að hann var frekur og framgjarn
og allar stelpur kiknuðu í hnján-
um þegar þær sáu hann.
Árni svaraði engu því sem hún
sagði. Hann sat og hugsaði. Hann
hugsaði mikið, hann Árni. Þegar
hann var að höggva skóg eða
smíða, var honum svo gjarnt til að
hugsa um allt milli himins og jarð-
ar. En oftast var hann að hugsa um
Maríu. Hann renndi grun í að María
vissi að Hannes væri meiri á yfir-
borðinu enn inni fyrir. En líklega
hélt hún, að hún mundi geta ráðið
við hann og vanið hann.
Þær voru skrítnar þessar stúlkur.
María hafði aldrei setið á girðing-
unni og þuklað feimnislega á pils-
inu sínu þegar hún var telpa. Nei,
hún var ekki að tvinóna við að taka
klárinn og þeysa skógargötuna og
upp í sel til að sækja rjóma, þegar
gesti bar að garði.
Allt í einu stóð Árni upp. Hann
náði nærri því upp í lo'ft. Breiðu
hendurnar voru þunglamalegar.
Hárið stakkst framundan húfunni,
sem hann hafði sett upp.
Jæja, María. Vertu nú sæl. —
Hann rétti út höndina eftir hurðar-
húninum. Kreysti saman varirnar.
Augun, sem venjulega voru svo
fjörleg, voru eins og í dauðum
fiski.
— Ertu kannske að hugsa um að
fara í ferðalag? spurði María eins
og hún vissi ekki hvað hún ætti að
segja.
— Nei, ekki í ferðalag, en ....
Hann fann ekki orð og færði sig
nær dyrunum.
Allt í einu sneri hann sér að
henni og nú kom fjör í andlitið.
— Þú skalt ekki fleygja því frá
þér, sem þér er boðið af góðum
hug! Svo kippti hann upp hurð-
inni og steig yfir þröskuldinn.
María flýtti sér á eftir honum
og dró hann til baka. Hún tók
hendinni um handlegginn á hon-
um og sagði alvarleg:
— Ég geri það ekki, Árni. En
þetta er svona. Hvorugt okkar get-
ur gert af því eða ráðið við það.
Kannske sér þú margt, sem þú
villt að ég sjái líka, en það stoðar
ekki. — Hún þagði sem snöggvast
og leit undan. — Hannes hefur ólg-
una í blóðinu, sagði hún lágt. —
Það er ólga í mér líka.
— Og i mér líka, sagði Árni. —
En kyrrðin fylgist alltaf að með
ólgunni, bætti hann við.
María ætlaði að svara, en þá
heyrðist fótatak úti á svölunum.
Hannes rak brosandi andlitið inn
úr gættinni. Hann var ekki eins
hár og Árni, en þrekinn um herð-
arnar, hreyfingarnar liprar. And-
litið var stórskorið og drættirnir ró-
legir. Augun sterk og brúnirnar
þungar. Munnurinn var eins og
hann væri alltaf að hvísla. En djúpt
inni í dökkum augunum var bjarmi.
Líkt og endurskin af einhverju al-
varlegu. Árni hafði þekkt Hannes
síðan hann var barn. í þann tíð
hafði hann stundum horfið í marga
daga. Og eitt kvöldið kom hann
ríðandi heim með nokkra fugla í
poka. Enginn spurði hvar hann
hefði verið. Og aldrei sagði hann
frá því heldur.
Og eítir mánuð var hann horf-
inn aftur.
Nú er Hannes í flakki, sagði
fólkið.
Hann hætti þessu þegar hann
varð eldri. Hugsaði um búskapinn.
Faðir hans var gamall og orðinn
ónýtur til vinnu. Stundum efndi
hann til umræðufunda' í sveitinni
og var athafnasamur.
— Nú, hér er þá gestur, sagði
Hannes og ætlaði að snarast út.
María hljóp á móti honum. —
Nei, komdu inn, Hannes. Þú ert
varla svo feiminn að þú þorir ekki
að sjá gesti!
Hannes steig inn fyrir þröskuld-
inn.
— Jæja, Árni, og þú hreyfir þig
líka, þó heitt sé.
Árni svaraði ekki strax. Hann
tók af sér húfuna aftur og settist.
Hannes hlammaði sér á bekkinn
og fór að leita að pípunni sinni.
Hann var að smá-líta til þeirra
meðan hann tróð í pípuna. Það var
svo að sjá sem Maríu væri mikið
í hug, en hún gæti ekki sagt það.
Nú var hún komin út að gluggap-
um aftur. Þuklaði á hespunni og
opnaði gluggann.
— Skefling er heitt! sagði hún
OreHHqr
og blés á nokkur hár, sem höfðu
fallið niður á ennið. — Ég man
ekki eftir öðrum eins heyþurrk í
mörg ár. —Hún gekk að skápnum
og tók fram glös.
— Þið verðið að smakka á ölinu,
úr því að þið komuð. Hún fór fram
og þeir heyrðu að hún gekk niður
kjallarastigann.
Hannes kveikti í pípunni. — Þú
hefur líklega verið í bónorðsför
núna aftur, Árni. — Hann brosti
en sagði ekki fleira.
Það kom herpingur í munninn
á Árna. Hann hvessti augun á
hann. — Já, það hef ég verið, sagði
hann fastmæltur.
— Hverju svaraði hún? spurði
Hannes. Hann kveikti í pípunni.
En hún var stífluð.
Árni svaraði engu. María kom
með ölið og hellti í glösin. Þeir
drukku þegjandi.
Eftir dálitla stund sagði Hannes:
— Jæja, þú vilt ekki hann Árna,
Maria?
Þau hrukku við bæði. Hann var
svona opinskár. Úr því að hann
leyfði sér það gat hún leyft sér það
líka.
— Ég vil engan, sagði María. —
Ég vil vera frjáls. Svo fór hún út
að glugganum aftur. Ásarnir voru
svo fjarlægir. Þeir höfðu alltaf
heillað hana svo mikið, þessir ásar.
Það voru svo margar götur um þá.
Götur sem óhætt var að fara. Án
þess að spyrja nokkurn leyfis. Göt-
ur sem lágu burt frá karimönnun-
um, sem þóttust eiga rétt á henni
af því að hún var sveitastúlka.
— Það er spurning með hverjum
þú yrðir frjálsust, sagði Hannes og
blés frá sér reykjarstrók.
Árni var reiður. — Hverskonar
frelsi býður þú þá? spurði hann
ertandi. — Frelsi í stofunni meðan
þú flakkar um næstu sveitir?
Hannes rétti úr sér á bekknum.
Það var eins og hann hefði fengið
högg í andlitið. — Það er kannske
ekki verra en að hugsa um heimili
fyrir einhvern tunglspeking.
Árni barði hnefanum í borðið:
— Haltu kjafti!
Hannes stóð upp. — Það er þá
best að spyrja Maríu.
Það var þungur alvörusvipur á
honum.
Árni starði á hann. Var hann
genginn af göflunum? Ætlaði hann
að þvinga fram úrslit þarna á
stundinni?
Augu Maríu voru á flótta milli