Fálkinn - 04.09.1959, Síða 11

FALKINN
11
■☆☆☆ LITLA SAGAN ***
Ástamál
☆ ☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆☆
Ekki var hægt að hugsa sér betri
vinstúlkur en Möggu og Karen.
Þær höfðu aldrei leynt hvor aðra
neinu, og aldrei sagt styggðarorð
hvor við aðra. Þær voru saman í
skólanum, saman í bíó, og væri
nokkur samkoma í kauptúninu,
voru Magga og Karen þar saman.
Þetta var fyrirmyndar vinátta —
þangað til Pétur kom til sögu.
Pétur var úr höfuðstaðnum, hann
var hressilegastur af öllum strák-
unum í bekknum, í þröngum, síð-
um brókum.
Það byrjaði með því að Magga
varð að trúa Karen fyrir því.
— Eg er svo bálskotin, sagði hún.
— En hvað það var skrítið. Ég
líka. 'O hverjum ert þú-----?
— í honum Pétri vitanlega, sagði
Magga. — í hverjum öðrum ætti
eg að vera skotin?
— En það er ég nú líka, sagði
Karen.
Það varð einhver kuldablær yfir
þögninni, sem nú kom.
Pétri var hins vegar Ijós sú stað-
reynd, að Magga og Karen voru
báðar lögulegustu hnákur, og innan
fárra daga tókst honum að verða
málkunnugur þeim báðum. Neist-
inn í hjörtum Möggu og Karenar
var orðinn að báli eftir viku, en að
sama skapi kólnaði vináttan.
Pétur reyndist vera slyngur
stjórnvitringur. Hann skipti náð
sinni jafnt milli aðdáendanna
tveggja, og ýmist voru þær í myrkri
örvæntingarinnar eða sjöunda
himni, eftir því hvernig á stóð.
Milli Möggu og Karenar var stríð
yfirvofandi. Þær reyndu hvor um
sig að gefa Pétri sem lakastar hug-
myndir hvor um aðra, án þess að
það tækist að hann afréði að hvorri
hann ætti að halla sér. Hann lék
fimlega eins og línudansari með til-
finningalíf þeirra; einn daginn
bauð hann Möggu i bíó, annan gaf
hann Karen Coca-cola og kökur.
Loksins, eftir þrjár óvissuvikur,
var svo að sjá, sem Karen mundi
sigra. Magga leið vítiskvalir af-
brýðinnar og þær ágerðust eftir því
sem hún varð vissari um, að or-
ustan væri töpuð. Hún varð þung-
lynd, missti matarlystina og var
um tíma að hugsa um að fyrirfara
sér. Yfirleitt var lífið henni plága.
Hún talaði ekki nokkurt orð við
Karen, og þvingaði sig til að líta
aldrei í þá áttina, sem Pétur var.
Þetta var eymdarlíf.
Þangað til hún kom til Karenar
í skólagarðinum, svo breytt að hún
var varla þekkjanleg. Hún var blíð
eins og kisa, augun ljómuðu í fyrsta
skipti um langt skeið, og hún tók í
handlegginn á Karen.
— Ég má til að tala við þig,
sagði hún og dró andann djúpt.
— Þú getur ekki hugsað þér hve
ástfangin ég er!
Karen var fremur stutt í spuna.
— Þarftu að segja mér það?
Magga hló dillandi. — Þú held-
ur kannske að það sé hann Pétur?
sagði hún. — Afsakaðu að ég segi
það — en hann er óþolandi.
— Finnst þér það? sagði Karen
snögg. — Hver er sá hamingju-
sami?
Magga mændi augunum út í
bláinn.
— Þú getur ekki hugsað þér hve
myndarlegur hann er, sagði hún.
— Þú getur ekki ímyndað þér það,
fyrr en þú sérð hann. Nú er mér
alveg ómögulegt að skilja, hvernig
ég gat orðið skotin í honum Pétri.
Hefurðu tekið eftir að hann er með
grafbólu á hnakkanum? Og að
eyrun á honum standa út?
Karen sagði ekkert um stund.
— Svei, ,sagði hún loksins.
— Eins og það geri nokkuð til!
— Og að skriftin hans er hræði-
ij: Eyðimerkurlandið Lybia
Eitt af yngstu ríkjum veraldar
og afkvœmi síðari heimsstyrjald-
'■:'■ arinnar er Líbya. Þetta er stórt
X land, seytján sinnum stœrra en
:j: ísland, en strjálbýlla, því að íbúa
É fjöldinn er ekki nema 1,75 millj.
x Enda eru stór flœmi af landinu
x eyðimörk ein, níu tíundu hlutar
landsins eru í raun réttri eyði-
j;j mörk og þar er fátt um manninn.
:•: Það er strandlengjan við Miðjarð-
X arhaf, milli Egyptalands og Tunis,
•:• sem er vel byggileg, og hálendið
þar suður af er vel fallið til kvik-
•:j fjárrœktar.
j:j Landið skiftist í þrjá megin
:•: hluta: Tripolitania með 800 þús.
jij íbúum, Cyrenaice með 330 þús.
j;j og eyðimerkurflœmin Fessan með
Ij: 50 þús. ibúum. Stœrsta borgin í
;j: Libyu er Tripolis með 125 þús.
j:j ibúum og Bengasi nœst stœrst,
:•: m.eð 65 þús. íbúum. Þegar Libya
:j: varð sjálfstœtt ríki vildu báðir
j:j þessir bœir verða höfuðborg, Tri-
j:j polis vegna þess að hún var stcerri
X en Benghasi vegna þess að kon-
X ungsœtti er úr þeim hluta lands-
j:j ins. Málinu lauk svo að báðir bœ-
X irnir urðu höfuðborgir.
:j: Landið er einkum bygat Aröb-
j:j um, en um 60 þús. Berbar eru þar,
j:j og af þeim 100.000 hvítum, sem eru
X í Libyu eru 90 þúsund ítalir.
•:• Mussolini lagði mikla áherzlu á að
j:j byggja Libyu, er hann réði þar
x og veitti fólki allskonar fríðindi
X fyrir að flytja þangað.
j:j Arabar lögðu þetta land undir
j:j sig fyrir nálægt 1250 árum er þeir
X hófu liina miklu sókn vestur eftir
j:j Afríkuströnd og komust alla leið
j:j til Spánar. En þegar ríki þeirra
j:j fór í mola varð Libya sjálfstœtt
X ríki undir stjórn ýmissra Araba-
j:j höfðingja, unz Tyrkir náðu yfir-
j:j ráðum þar kringum aldamótin
. :j: 1500. Þó óðu hófðingjarnir uppi
X sem áður og máttu heita sjálf-
j:j stæðir lengi vel, og Tripolis varð
:j: alræmd sjórœningjaborg ékki síð-
X ur en Alzír og Tunis og hélst það
j:j fram til byrjunar 18. aldar. Eftir
j:j striðið milli Tyrkja og Ítalíu 1811
:j: —12 lögðu ítalir landið undir sig
legt hrafnaspark, hélt Magga áfram.
•—• Og að hann snýtir sér aldrei, en
sogur upp í nefið.
Auðsjáanlega háði Karen stranga
baráttu við sjálfa sig.
— Það er líklega eitthvað til í
þessu, úr því að þú segir það. En
hvernig á maður að sjá þesskonar
fyrirfram. — Segðu mér nú hverj-
um þú ert skotin í. Hvernig lítur
hann út? Hvar á hann heima? Hvað
gerir hann? Ég er að drepast úr
forvitni.
Magga horfði dreymandi augum
og kvaldi Karen með því að bíða
að svara, í hálfa mínútu.
— Hann er hár og harðabreiður,
sagði hún. — Hárið jarpt og hrokk-
ið og hann hefur fallegar, mjall-
hvítar tennur. Hann heitir Harry
Kennth, og heimilisfangið er Globe
og hugðust gera landið að blóm- :j:
legri nýlendu. En innfæddu höfð- j:j
ingjarnir veittu öflugt viðnám. j:j
Loks tókst ítalska hershöfðingj- :j:
anum Gaziani að upprœta and- :'■:
stöðuna og hrekja höfðingjana á j:j
burt inn í eyðimörkina. Emirinn '■:'■
Sayed Idris hélt þó uppi andstöðu X
gegn ítölum áfram. j:j
Svo kom styrjöldin og árið 1942 jjj
urðu ítalir að hrökklast burt úr :j:
Libyu, en Bretar og Frakkar tóku jjj
við yfirráðunum. Eftir að UNO j:j
var stofnað tók það í orði kveðnu :j:
að sér stjórn landsins, en Bretar :■:
önnuðust hana þó aðallega. Árið j:j
1940 var Syed Idris viðurkenndur '■:'■
sem emir yfir austasta hluta strnd :j:
arinnar, Cyrenaica og á aðfanga- j:j
daginn 1951 var öll Libya viður- j:j
kennd sjálfstœtt ríki og Sayed :j:
Idris el Senussi tók sér konungs- x
nafn. j:j
Libya er bandaríki þriggja lands :j:
hlutanna, Tripolitaniu, Cyrenaicu :j:
og Fessans. Þingið er í tveimur j:j
deildum, í öldungadeildinni sitja j:j
24 — frá hverju sambandslandi X
— en í neðri deild eiga að vera :■:
einn þingmaður fyrir hverja 20000 j:j
íbúa. Aðeins karlmenn hafa kosn- :j:
ingarétt. Ráðuneytið ber ábyrgð :j:
gagnvart konunginum og verður j:j
að hafa traust meirihluta þings- j:j
ins. :j:
Arabiska er aðalmálið í Libyu :j:
og 90% íbúanna er múhameðstrú- j:j
ar. Meiri hluti Arabanna er hvorki j:j
lœs né skrifandi, af kvenþjóðinni X
er aðeins 1 af hverjum 10 lœs. :'■:
Libyumenn eru bœndaþjóð. Með j:j
fram ströndinni lifir fólkið á á- '■:'■
vaxta~ og kornrœkt, döðlur eru :j:
mikil útflutningsvara. En þegar j:j
fjœr áregur sjónum er kvikfjár- j:j
ræktin aðalatvinnan, einkum j:j
sauðfjár og geita. Iðnaðurinn er jj:
einkum heimilisiðnaður, og íbœj- x
uhum er mikið um ýmiskonar leð- j:j
uriðnað og silfursmíði. Þjóðin er j;j
fátœk og heilsufarið mjög bág- :'■:
borið, einkum er barnadauðinn x
mikill. Augnasjúkdómar eru land- j:j
plága i Libyu. UNO hefur lagt jj:
mikið kapp á að greiða fyrir fram- :j:
f'örum atvinnuveganna og aukinni j:j
menntun, en lítið hefur unnizt á, jjj
enn sem komið er.. :'■:
* £itt atf kiJerju *
Studios, Hollywood. Hann leikur
aðalhlutverkið í „Hetjan frá Alcali“,
sem verður sýnd í fyrsta sinn í
kvöld. Ætlarðu að koma með mér?
Ég býð!
— Vitanlega kem ég með þér.
Eiginlega átti ég að fara með Pétri
í bögglakvöld, en skítt veri með
það og svei því . . . .
☆
Vitið þér ...?
að yfir 5000 menn starfa við
sama blaðið?
Það er rússneska blaðið ,,Pravda“
(Sannleikurinn), sem hefur svona
margt fólk í þjónustu sinni. Við
blaðið starfa 5.637 manns. — Rúss-
nesku blöðin leggja þó ekki mikla
áherzlu á að flytja fréttir fljótt. En
hinsvegar er lesmálið vegið og met-
ið miklu nákvæmar þar en í vest-
rænum blöðum.
vo'ix:
að nú geta stór hafskip siglt inn
í miðja Norður-Ameríku?
Þetta hefur gerzt síðan St. Lawr-
encefljótið var gert skipgengt frá
Montreal til Ontariovatns, en frá
þeim mannvirkjum var sagt hér í
18. blaði. Þegar leiðin var gerð skip
geng smærri skipum, 1848 voru flóð
gáttirnar 21, en nú eru þær ekki
nema 7. Nú geta 9000 lesta skip siglt
alla leið til Chicago, næststærstu
frá Atlantshafi. En galli er þó á
þessari skipaleið: ísinn lokar henni
4 mánuði af árinu.
☆
— Hversvegna haldið þér, að þér
hafið hæfileika til að leggja stund
á sendiráðsstörfin? spyr ráðuneytis-
stjórinn.
— Það skal ég segja yður. Eg'
hef verið giftur í fimmtán ár, og
konan mín heldur enn að ég eigi
veikan vin, sem ég heimsæki tvö
kvöld í viku.