Fálkinn - 16.10.1959, Blaðsíða 6
6
FÁLKINN
Tveir glæpamenn hafa orðið fræg-
astir í Bandaríkjunum á síðustu ára-
tugum: A1 Capone og John Dilling-
er. A1 Capone réð yfir 700 bófum,
sem voru boðnir og búnir til að
myrða fólk er hann skipaði það. En
það verður Federal Bureau of In-
vestigation til ævarandi hneysu að
ekki tókst að dæma hann til lífláts
fyrir morð, fjárþvingun og hvíta
þrælasölu og smygl. Dómurinn, sem
hann fékk að lokum var fyrir skatt-
stofnun. Nú hafa ný lög verið sett,
sem leyfa FBI að láta til sín taka í
mannránsmálum 24 tímum eftir að
glæpurinn er framinn, hvort sem
fylkislögreglan hefur beðið um það
eða ekki og í hvaða fylki, sem
glæpurinn er framinn í.
Bófaöldin mikla, sem náði há-
marki 1933 varð til þess að auka
starfsvið FBI. Til þess að hafa hend-
ur í hári glæpakónganna, sem höfðu
sambönd um öll ríki og víða vopn-
að lið, þurfti sameiginlega lögreglu-
stjórn og meira athafafrelsi FBI til
handa.
— Þann 10. maí 1933 var Herbert
☆
tœður ^lóknat gátur
svik og fyrir að hafa haft vopn í
vörzlum sínum.
John Dillinger stýrði glæpa-
mannafélagi í tíu mánuði, frá sept-
ember 1933 til júlí 1934. Félag þetta
framdi tíu morð, særði sjö menn
hættulega, rændi fjóra banka og
þrjár lögreglustöðvar og sprengdi
upp þrjú fangelsi. En það voru ekki
morðin né ránin, sem gerðu FBI
kleift að hafa hendur í hári Dilling-
ers. Þessir glæpir varða ekki við
sambandslögin, hvert fylki fyrir sig
á að sjá um að refsa fyrir þá. En
þegar Dillinger ók stolnum bíl úr
einu fylki í annað, gat FBI skorizt í
leikinn.
DILLINGERSMÁLIÐ. Viðureignin
við þessa stórbófa sýndi bæði gall-
ana á fyrirkomulag FBI, lagalega
séð, og hæfni þess sem lögreglu-
John Dillinger látinn laus úr ríkis-
fangelsinu í Indiana, en þar hafði
hann setið hálft níunda ár fyrir rán
og ofbeldisverk. Að öðru leyti var
hann lítt kunnur almenningi. Fjórt-
án mánuðum síðar var hann dauður
— og aftaka hans var birt sem gíf-
urfrétt í öllum heimsblöðunum.
Þessa tíu mánuði var meira talað
um Dillinger en sjálfan forsetann,
2
og allir óttuðust hann. Skömmu eft-
ir að hann varð laus úr fangelsinu
voru framin bankarán í Ohio,
Michigan, Indiana og Illinois. Þessi
rán voru með svo svipuðu móti að
FBI sannfærðist um að sama bófa-
klíkan stæði að þeim öllum. En FBI
mátti ekki skipta sér af þessum
FBI-menn þurfa að kunna að skjóta. Hér sjást nokkrir nýliðar æfa
sig í að skjóta frá mjöðminni, því að í viðureign við bófana er sjaldn-
ast tækifæri til að miða byssunni.
Nú er augnablikið komið. DiIIinger og vinstúlkur hans koma úr kvik-
myndahúsinu. Frá vinstri: Polly Hamilton, Dillinger, Ana Cumpanas
(í rauðum kjól) og FBI-maðurinn, er gefur merki með því að kveikja
í vindli.
ránum. Það áttu hlutaðeigandi
fylgislögreglur að gera.
í september 1933 var Dillinger
handtekinn í Dayton. Mánuði siðar
komu þrír menn inn í skrifstofu
sýslumannsins. Þeit sögðust vera
sendir frá fylkisfangelsinu í Indiana
til að sækja fangann Dillinger. Þeg-
ar sýslumaður bað þá um að sýna
skilríki sín, skutu þeir hann til
bana og náðu af honum lyklunum
að fangelsinu. Skömmu síðar var
Dillinger frjáls.
Bánkaránunum fjölgaði óðum.
Stundum voru bófarnir í Californiu
gert aðvart, nákvæmar upplýsingar
og myndir voru sendir þeim ásamt
lýsingum á vinnubrögðum hans. Og
nú fór netið að herpast að honum.
í marzmánuði 1934 tókst hon-
um með naumindum að komast
undan 4—5 FBI-mönnum, sem voru
á hælunum á honum í Minneapolis.
Hann særðist á fæti, fékk hjálp hjá
lækni, sem síðar var handtekinn, og
flýði því næst til Wisconsin. Þar
komst hann líka undan á síðustu
stundu eftir að hafa drepið einn
FBI-mann og sært annan. í júlí var
einkum leitað í Chicago. Grunur lék
John Dillinger handsamaður
og stundum var brotist inn í
geymslur lögreglunnar og stolið
vopnum og skotfærum. Þar sem
bófarnir fóru um voru deyjandi
bankastarfsmenn og lögregla í kjöl-
fari þeirra. Svo var Dillinger og
þrír úr klíkunni handteknir í Tus-
con í Arizona. Dillinger var sendur
í fangelsi til Indiana en nokkrum
dögum síðar bar mann varðmenn-
ina ofurliða ásamt öðrum fanga,
sem beið dauðarefsingar fyrir morð.
Þeir komust undan í bíl, sem þeir
stálu frá sýslumanninum.
Bíllinn fannst í Chicago, og nú
hafði Dillinger, sem var heimskur
að upplagi, gert sig sekan um mestu
flónskuna á ævi sinni, með því að
aka stolnum bíl yfir landamærin til
Illinois. Það var brot á sambands-
lögunum og nú gat FBI hafizt
handa.
ÞRENGIR AÐ DILLINGER. Nú
byrjaði eltingarleikurinn. Öllum
FBI-stöðvum í Bandaríkjunum var
á að Dillinger hefði leitað í þennan
stað allra glæpamanna og aðaler-
indið verið að leita læknis til að
láta hann breyta á sér andlitinu,
svo að hann yrði óþekkjanlegur.
Edgar Hoover, yfirmaður FBI
hafði skipað einn duglegasta mann
sinn, Samuel P. Cowley málaflutn-
ingsmann frá Utah, 24 ára gamlan,
yfirmann leitarinnar að Dillinger,
sem nú var kallaður „þjóðfélagsó-
vinur nr. 1”. Cowley hafði verið
mormónatrúboði áður en hann gerð-
ist starfsmaður FBI.
— Haltu þig sem næst honum.
Fangelsaðu alla, sem hafa haft ein-
hver mök við bófana. Náðu honum
lifandi, ef þú getur en stofnaðu þér
ekki í lífshættu. Þessa skipun gaf
Hoover hinum unga „veiðimanni11,
Cowley.
ANA CUMPANA AÐSTOÐAR.
Þann 21. júlí 1934 kom dökkhærð
kona sem nefndist Ana Cumpana en
hét öðru nafni Ana Sage, inn í skrif-