Fálkinn - 13.11.1959, Page 3

FALKINN
3
Leikfélag Reykjavíkur:
Sex persónur leita höfundar
eftir Luigi Pirandello
Þýðandi Sverrir Thoroddsen Leikstjóri Jón Sigurbjörnsson
Leikfélag Reykjavíkur frumsýndi
þriðjudagskvöldið 3. nóv. s.l. leik-
ritið Sex persónur leita höfundar,
eftir ítalska skáldið og rithöfund-
inn Luigi Pirandello í þýðingu
Sverris Thoroddsen og undir stjórn
Jóns Sigurbjörnssonar,hins fjölhæfa
leikhúsmanns.
Leikfélag Reykjavíkur hefur áður
tekið þetta verkefni til meðferðar.
Var það árið 1926, og hét þá í þýð-
ingunni „Sex verur leita höfundar“.
Þá þýðingu gerði Guðbrandur pró-
fessor Jónssori, en leikstjóri var Ind-
riði Waage.
Höfundur þessa leikrits^ Luigi
Pirandello, hlaut Nóbelsverðlaun
árið 1934, svo að ekki er slakur
nauturinn að þessu leikriti.
Þess ber ekki að dyljast, að höf-
undurinn fer um margt ótroðnar
slóðir í þessu leikriti. Og þó að lið-
in séu um fjörutíu ár síðan hann
samdi það, er það ennþá á ýmsan
hátt sérstætt í leikbókmenntum
heimsins, enda olli það á sínum
tíma mikilli byltingu í heimi leik-
listarinnar. Þetta leikrit er marg-
slugið, bæði sem bókmenntir og
sýningarleikur, en höfundurinn
missir aldrei sjónar á megintilgangi
sínum og lokatakmarki. Þó er hætt
við, að þetta leikrit fari að ýmsu
leyti fyrir ofan garð og neðan hjá
þeim leikhúsgestum, sem eru ekki
því ratvísari í völundarhúsi Thalíu,
svo launslungið sem það er, en veki
það mönnum heilabrot, er vissulega
betur farið en heima setið. Raunar
er vikið að tilgangi höfundar með
leikritinu í grein í leikskránni, og
verður það að sjálfsögðu ekki rakið
hér.
Það lætur að líkum, að leikrit
sem þetta á mikið undir meðferð
leikenda og leikstjóra. Ég get ekki
borið saman meðferð L. R. á þessu
leikriti nú og árið 1926, því á þeim
árum mun ég hafa verið tiltölu-
lega meinlaus götustrákur á Akur-
eyri undir viðurnefninu „mennta-
skólanemi" og hafði því löglega af-
sökun fyrir fjarveru minni. En leik-
endur og leikstjóri, sem nú færa
þetta leikrit á svið, skila verkefnum
sínum með fullum sóma. Reynir þar
mest á persónur hins ósamda leik-
rits svo og leikstjóra þann, sem er
ein af persónum leikritsins. Af leik-
endum í persónum hins ósamda leik-
rits báru þau Gísli Halldórsson og
Þóra Friðriksdóttir af, enda veitist
þeim mest svigrúm til að koma
hæfileikum sínum á framfæri. Leik-
ur Gísla var sannur og látlaus, enda
er hann cultiveraður leikhúsmaður
og vinnur af alúð að verkefnum sín-
um. Leikur Þóru var mjög tilþrifa-
mikill og hún lék af sannri tilfinn-
ingu hjartans. Mér býður í grun, að
þetta sé bezti leikur hennar til
þessa. Hin ágæta leikkona Aurora
Halldórsdóttir fékk ekkert tækifæri
til að láta gamminn geisa í hlutverki
hinnar marghrjáðu og hörmum
þrúguðu móður. Hún sýndi holdi
klædda, hina mannlegu þjáning, svo
sem hún getur sárust orðið og átak-
anlegust. Slíkur ofurtregi er borinn
í hljóðleika þagnarinnar. Leikur
Steindórs Hjörleifssonar var einnig
að mestu þagnarleikur, en loks, þeg-
ar hann kom á framsviðið, lék hann
af tilþrifum og sannfærandi skap-
brigðum. Frú Pace lék Þóra Borg
prýðilega, og gervi hennar var á-
gætt.
Hlutverk leikstjórans var í hönd-
um Guðmundar Pálssonar og hef ég
ekki séð hann betri á leiksviði áður.
Er vissulega óhætt að bjóða honum
hann brattan hér eftir.
Leikstjóri er, eins og áður er sagt,
Jón Sigurbjörnsson og hefur hann
sett þetta erviða verk á svið af
nærfærni og skilningi.
Karl ísfeld.
*
Þóra Friðriksdóttir, Steindór Hjörleifsson og Áróra Halldórsdóttir í hlutv.
Þjóðleikhúsið:
99
Ballets: l.S.A.“
Eftir JEROME ROBBINS
Þjóðleikhúsið hefur fengið mikla
aufúsugesti þar sem var ballett-
flokkur hins ameríska meistara Jer-
ome Robbins „Ballets: U.S.A.“ En
sá ballettflokkur „kom, sá og sigr-
aði“ ekki síður en Cesar sálugi forð-
um tíð, að vísu ekki með bardaga
og blóðsúthellingum, heldur yndi
og unaði, sem er snöggtum skemmti-
legra. Ballettflokkur hins fjölhæfa
snillings mr. Robbins hefur farið
óslitna sigurför um meginlandið
undanfarið og er það engin furða,
því að hann flytur tæra list.
I leikskránni stendur, að Jerome
Robbins sé „fjölgáfaður listamaður,
balletthöfundur, leikstjóri og dans-
ari“. Sýning Balletts: U.S.A. tekur
af öll tvímæli um, að þetta sé satt.
Síðan er rakið lífshlaup þessa mikla
meistara og hirðum vér ekki um að
skýra frá því nánar. í ballettflokki
þessum eru um tuttugu dansendur
og ber það gott vitni stjórnenda, að
enginn virðist skara sérstaklega
framúr, en allir skila hlutverkum
sínum framúrskarandi vel. Fyrsta
atriðið, Ballett í þögn, var, eins og
nafnið bendir til, flutt án tónlistar
og er það mikill vandi, því að tón-
listin lyftir jafnan undir dansendur,
allt um skilaði flokkurinn þessu at-
riði með afbrigðum vel. Sýnir það
Framh. á 14. síðu.
Sviðmynd úr
„Tónleik-
unum“.