Fálkinn - 20.11.1959, Blaðsíða 15

FÁLKINN
15
Þegar skepnur voru
dæmdar til dauða
Á torginu í Zúrich fór fram ein-
kennilegt réttarhald árið 1442. Á
palli fyrir framan ráðstofuna sátu
yfirvöldin í víðum kápum. Gamall
réttarþjónn veifaði svarta prikinu,
sem var embættistákn hans og kall-
aði hárri röddu: „Leiðið ákærða
fram!“ Var þá stórt grindabúr dreg-
ið fram að pallinum. I því var stór
úlfur — hann var ákærður fyrir að
þafa drepið tvær smátelpur, og nú
átti hann að svara til sakar.
Opinberi ákærandinn, lærður lög-
fræðingur, tók til máls. Svo flutti
verjandi úlfsins ræðu sína. Var beitt
öllum lagakrókum og vitni leidd.
Loks var ákærði dæmdur til lífláts;
hann skyldi hengdur í gálga bæjar-
ins. Og svo var dómnum fullnægt í
viðurvist mannfjöldans, sem hrópaði
húrra.
Málssóknir gegn skepnum voru
ekki fátíðar á miðöldum. Lærðum
manni telst svo til, að um 200 slík
mál hafi verið rekin á einni öld.
í Falaise í Normandí var mál
höfðað 1386, gegn grís, sem hafði
drepið barn. Réttarhaldið varð um
leið eins konar þjóðhátíð og allir
mættu, sem vetlingi gátu valdið.
Dómurinn varð á þá leið, að grísinn
skyldi hálshöggvinn. Var grísinn
færður í föt og pyntaður og laminn
áður en hann kom á höggstokkinn.
Grísirnir voru hættulegastir allra
glæpahunda, því að þeir drápu oft
börn. Þeir léku 'lausum hala í þorp-
unum og héldu sig á sorphaugunum
og hreinsuðu þar til. En réðust á
börn líka.
í Sévigny var gylta ásamt sex
grísum sínum sökuð um að hafa
drepið barn, árið 1547. Verjandinn
hélt snjalla ræðu, svo að grísirnir
SKEMMTILEG FRÆÐSLA. —
Queensmeod-skólinn í Surrey,
Englandi, notar sérstakar aðferðir
til að kenna nemenadum sínum
ganginn í opinberum stjórnar-
athöfnum. Bækurnar eru lagðar á
hilluna og börnin eru látin setjast
í hreppsnefnd, með oddvita og öllu
tilheyrandi. Hér sést „oddvitinn"
með einkennismerkjum sínum
ganga út úr skólanum, að aflokn-
um „hreppsnefndarfundi“.
voru sýknaðir vegna þess að þeir
þóttu vera undir lögaldri saka-
manna, en gyltan var líflátin. En
þrem vikum síðar voru grísirnir
fyrir rétti á ný. Eigandinn vildi
nefnilega ekki setja tryggingu fyr-
ir því að þeir höguðu sér vel í fram-
tíðinni — hann óttaðist, að þeir
hefðu erft glæpahneigð móðurinnar.
Þann 5. sept. 1370 drápu þrjár
gyltur grísahirði — þær hafa líklega
verið hræddar um afkvæmin sín.
Allur svínahópurinn var handtek-
inn, en eigandinn krafðist sýknu
fyrir grísina. Dómurinn var á þá leið
að gylturnar þrjár skyldu líflátast,
en grísirnir sleppa, „þó þeir hefðu
horft á piltinn drepinn, án þess að
verja hann.“
Mannýg naut lentu líka í greipum
réttvísinnar. Maður í Moissy var
stangaður til bana 1314. Var nautið
sett í fangelsi bæjarins. Síðan var
það dæmt til dauða fyrir morð og
1694 var meri brennd á báli. Rétt-
urinn taldi sannað, að þessar skepn-
ur væri á valdi illra anda og morðin
verið framin af ásettu ráði.
Það voru klerkadómar, sem
dæmdu nagdýr og skordýr, sem
gerðu' skaða. Var talið, að verslegir
dómstólar væru áhrifalausir gegn
þess konar óféti. Nokkrar mýs og
flugur voru drepnar en allt kyn
þeirra bannfært!
Alls konar lagakrókum var beitt
í málum þessum, og franski lögmað-
urinn Bartholomæus Chassenée varð
frægur af einu þeirra. Honum var
falið að vera verjandi rottuhóps,
sem hafði eyðilagt kornbirgðir í
Autun-héraði. Rottunum var stefnt
lögformlega — en þær mættu ekki.
Chassenée hélt því fram, að stefnan
hefði ekki verið nógu víðtæk; málið
snerti nefnilega allar rottur í bisk-
upsdæminu. Rétturinn féllst á þetta
og var nú gefin út ný stefna, en
rotturnar gengdu ekki heldur! —
Chassenée hélt því fram, að rott-
urnar þyrðu ekki að mæta vegna
„illviljaðra katta saksóknaranna“.
Þær ættu heimtingu á vernd og
yrði rétturinn að setja tryggingu
fyrir að þeim væri óhætt að koma.
Rétturinn féllst á að saksóknararnir
settu tryggingu, en þeir neituðu og
féll málið niður,
Stundum voru skepnur teknar
gildar sem vitni. Maður, sem sak-
aður var um morð, fór með hund
og kött og hana í réttinn og sór
að hann væri saklaus. Og af því að
,,vitnin“ þögðu var maðurinn sýkn-
aður!
— ★ —
Drési litli er að aka litla bróður
sínum úti á götu í barnavagnit en
sá litli er óánægður og grenjar í
sífellu. Gamall maður stöðvar Drésa
og segir: „Skelfing er heyra, hvað
hann bró'ðir þinn grœtur!“ En Drési
tekur upp þykkjuna fyrir bróður
sinn og svarar:
„Ef þú hefðir ekki hár, ef þú hefð-
ir ekki tennur, ef þú gætir ekki
talað og ekki gengið, þá hugsa ég
að þú mundir grenja líka!“
* Skrítlur
„Konan mín er svo nett í hönd-
unum. Hún býr til allra fallegustu
hálsbindi handa mér úr gömlu kjól-
unum sínum.“
„Hvað er það á móti konunm
minni. Hún saumar sér kjóla úr
gömlu hálsbindunum mínum.“
— Við systir mín erum í rauninni
ekki einstæðingar, því að við getum
talað saman. En það sem okkur
vantar tilfinnalegast, er einhver
stúlka, sem við getum talað um.
^<
„Hvað gafstu manninum þínum
í afmælisgjöf?“
„Ég gaf honum dagbók með lát-
únsspenslum og hengilás.
„Og hvað gafstu sjálfri þér?“
„Lykla að hengilásnum.“
*
Gamall enskur piparsveinn lét
eftir sig rúmar milljón krónur. Alla
þessa peninga hafði hann ánafnað
— í þakkar skyni — stúlkunni, sem
hann hafði langað að eiga, en alltaf
hafði hryggbrotið hann.
*
Hann: „Ef ég hefði þekkt þig
svolítið betur, þá hefði ég kysst
þig.“
Hún: „Hefðirðu kysst mig, þá
hefðirðu þekkt mig betur á eftir.“
7*
Sá leiðinlegi í klúbbnum og var
að segja frá Indlandsferðinni sinni,
að minnsta kosti í tuttugasta skipti.
„Þið ráðið hvort þið trúið því,
en fakírinn kastaði kaðli beint upp
í loftið og svo las hann sig eftir
kaðlinum, þangað til við sáum hann
ekki framar.
Eftir langa þögn segir geispandi
áheyrandi: „Eru nokkur líkindi til
að þér getið gert þetta sama?“
"X
Hann var allt kvöldið hjá ung-
frúnni, en varð ekkert ágengt með
bónorðið. Loks kemur hundur
heimasætunnar inn í stofuna og bið-
illinn spyr: „Kann hann nokkrar
listir, hvolpurinn?"
„Já, ef þú blístrar, þá kemur hann
með hattinn þinn.“
tK
Mamma: —Nú verðurðu að hætta
að toga í rófuna á kettinum, Óli
litli.
Óli: — Ég toga aldrei í rófuna á
honum. Ég held bara í rófuna, en
það er kötturinn, sem togar.
*
— Þér börðuð manninn yðar með
staf, segir dómarinn. — Hversvegna
gerðuð þér það?
— Af því að járnkarlinn var of
þungur fyrir mig.
GÓÐ VINÁTTA. — Hjá öpunum
má oft sjá góða vináttu. Lítið á
þessa ungu sjimpansa hvað þeim
kemur vel saman.
ERFIÐ SMÍÐI. — Það er ekki á
hvers manns færi að smíða góða
lútu, en það getur T. G. Gogg,
kunnur cembalo-smiður í London.
Hér er hann að leggja síðustu hönd
á 24-strengja lútu, smíðaðri eftir
fyrirmynd frá 19. öld.
HJÁLMURINN PRÓFAÐUR. —
Þó að hjálmkúfurinn sé ekki fallegt
höfuðfat þykir hann orðinn svo
ómissandi öllum þeim, sem setjast
á mótorhjól, að í flestum löndum
er orðið sjaldgæft að sjá mann á
bifhjóli án hans. Það er sem sé
sannreynt að hann hefur bjargað
fjölda mannslífa í árekstrum og
kollhnýsum. — Hér er verið að
prófa hver áhrif bað hefur á mann-
inn begar 4 kílóa stálkúla fellur á
lijálminn úr mismunandi hæð.