Fálkinn - 22.02.1961, Blaðsíða 31

frjáls og fullveðja, og í þessu landi er
hver og einn sjálfráður gerða sinna —
svo langt sem lög leyfa, vitanlega.
— Já, þetta er dásamiegt land, Kata,
sagði Helga. — Ef þú vissir, hvernig er
í öðrum löndum: ótti, ofsóknir, hermd-
arverk hvar sem litið er. Land eins og
þetta — virkilega frjálst land — er þess
virði að barizt sé fyrir það, já, dáið
fyrir það, ef þörf gerist. Jafnvel þó ....
jafnvel þó maður yrði að fórna lífi
annara líka,
— Kata horfði skelkuð á hana, en
sagði ekkert. Helga hélt áfram:
— Þegar ég kom hingað, hélt ég að
það mikilsverðasta í veröldinni væri ör-
yggi sinnar eigin þjóðar, ég á við ör-
yggi vina og ættingja. Mér fannst mað-
ur ætti að gera hvað sem vera skyldi,
fórna hverju sem vera skyldi til þess
að öðlast þetta öryggi. En ég hef haft
nægan tima til að hugsa núna í veik-
indunum. Og ég held að þessi skoðun
sé röng. Ég held að lífsskoðanir eigi að
ráða meiru en ættarböndin. Ertu sam-
mála, Kata?
Kata vissi hvorki úr né í, og Helga
hélt áfram:
— Ég hef afráðið hvað ég ætla að
gera, þegar ég kem til Adelaide — ef
mér tekst að komast þangað. Aðalvand-
inn núna er að sáð, að maður veit ekki
hverjum maður má treysta. Jafnvel
hjúkrunarkonurnar og sjúkraliðið getur
verið keypt á einhvern hátt. Ég borða
aldrei nokkra máltíð án þess að hug-
leiða, hvort hún verði mín síðasta . . .
Hún brosti: — Og þegar ég fæ sprautu,
held ég niðri í mér andanum af hræðslu
— fásinna, finnst þér ekki? En ég hef
lifað svo lengi í sífelldri angist — svo
hræðilega lengi ....
— Ég held, að þú ættir að komast
til Adelaide sem allra fyrst, sagði Kata
einbeitt. — Gætirðu ekki komizt með
flugvél á morgun, heldurðu?
Helga leit hvasst á hana. — Það mun
ekki hafa verið það, sem þú komst til að
segja mér, Kata. Attir þú ekki að fá
mig til að fara aftur til Dennisons? Hafa
þau hótað þér, kannske?
Kata hikaði: — Það gæti maður að
vissu leyti sagt.
— Settu það ekki fyrir þig, sagði
Helga. — Þau þora ekki að gera neitt
núna, — þau búast við að eitthvað muni
ske.
Kata hallaði sér áfram. — Veiztu,
hvað það er, sem þau búast við? spurði
hún með eftirvæntingu.
— Nei, svaraði Helga. — En þau
treysta mér ekki framar, og þau eru
hrædd um að ég viti of mikið.
— Hvað er það, sem þú veizt, Helga?
spurði Kata hás. — Getur þú ekki sagt
mér það?
— Nei, Kata, sagði Helga. — Þér
gæti stafað hætta af því. Eins og ég
var að segja áðan, er ómögulegt að vita
hverjum maður má treysta — eða hverj-
um þú getur treyst. Það getur stofnað
lífi þinu í voða.
— En heldur þú ekki að líf mitt sé
í voða? Eftir þetta atvik með kóngu-
lóna?
— Ég held afdráttarlaust, að það hafi
verið í voða, en nú er hættan liðin hjá.
En því minna sem þú veizt og því minna
sem þú talar við aðra — því betra.
Trúðu engurn fyrir neinu, Kata, — ekki
einu sinni mér! Það væri kannske hægt
að þvinga mig til að segja það. Ég veit
ekki hve mikið ég þoli, ef nærri mér
verður gengið ....
Hjúkrunarkonan kom inn og sagði ró-
lega: — Ég held að ungfrú Prava ætti
að hvíla sig núna. Hún hefur verið tals-
vert óróleg í allan dag.
Kata brosti. — Afsakið, ef ég hef ver-
ið of lengi.
Svo sneri hún sér að Helgu og klapp-
aði henni: — Þetta gengur allt vel, sjáðu
til. Og reyndu að komast til Adelaide
sem allra fyrst!
Ratsjáin í nýja flugskeytið var að
heita mátti tilbúið, og þeir gátu þá
og þegar fengið skipun um að koma til
Kangaroo Field til þess að ljúka við
tilraunirnar.
Kata komst ekki hjá að taka eftir
að Bern hafði breyzt mikið upp á síð-
kastið. Hann var ofreyndur og þreytt-
ur, og hún vissi að það stóð á miklu
fyrir hann að tilraunirnar tækist vel.
En stundum þóttist hún sjá, að það
væri fleira, sem mæddi þungt á honum.
Hann var oft óþarflega hastur við fé-
laga sína í rannsóknarstofunni, og það
kom fyrir, að hann var stuttur í spuna
við hana líka, þó hann bæði alltaf af-
sökunar á því eftirá. Það kom fyrir
að honum tókst að hvílast og róast, þeg-
ar hann kom til hennar, hann lét hana
setjast á hnén á sér, tók utan um hana
og strauk henni um hárið. En það var
ekki hægt að segja, að hann væri gló-
andi af ást, og henni þótti vænt um það.
(Framh.)
Þórður á Tröðum-
Framh. af bls. 9.
smíðahúsinu sínu það sem eftir var
dagsins og fram að kvöldi.
Ása á Svalbarði var ráðskona hjá
hreppstjóranum á Völlum á þessum ár-
um og þess vegna frétti hún þegar um
kvöldið það, sem fram fór á hrepps-
nefndarfundinum, því að hreppstjórinn
var einn nefndarmanna. Morguninn eft-
ir átti hún leið út með firðinum til þess
að fá sér fiskmeti. Hún kom í smíða-
húsið til Þórðar á úteftirleiðinni og
leiddi þá talið að mjólkurleysinu hjá
Jóhannesi á Hamri og sultinum þar. —
Þórður tók ekkert undir þetta, en vin-
átta þeirra Ásu og Þórðar á Tröðum var
rótgróin og stóð föstum fótum, og var
því ekki ólíklegt, að Þórður tæki tillit
til umsagna hennar og bæna. — Þetta
vissi Ása og þegar hún kvaddi Þórð,
tók hún báðum höndum um hægri hendi
hans og sagði um leið:
„Hjálpaðu Jóa vegna barnanna hans,
Þórður.“
Þórður leit undan og svaraði ekki.
Svo stóð hann í dyrum smíðahússins og
horfði á eftir Ásu, þegar hún gekk út
bakkana, en kallaði svo á eftir henni:
„Þú kemur við, þegar þú ferð inn
hjá.“
Ása lauk erindi sínu fram í sveitinni
og kom svo við hjá Þórði gamla á inn-
eftirleið. Þá fór karlinn fram í hjall-
inn, dró þar tvö riklingsstrengsli ofan
af rá og stakk þeim undir handlegg
hennar.
Tveimur dögum síðar fór unglings-
maður um hlaðið á Völlum, þar sem
Ása var. Hann var með nýtt tvílitt hross-
hárstagl undir hendinni og ætlaði suður
í sveit. Hann gat ekkert um erindi sitt,
en kvöldið eftir kom hann aftur og
teymdi þá dumbrauða fyrsta kálfs kvígu
nýborna, sem hann hafði keypt fyrir
Þórð gamla í Tröðum. — Þórður bað
piltinn að teyma kvíguna heim að Hamri
til Jóhannesar bróður síns, en umfram
allt að skila sér aftur reiptaglinu. Jó-
hannes mun hafa orðið feginn að fá
gripinn, en enginn vissi, hvort þeir
bræðurnir sáust nokkurn tíma eftir
þetta. Jóhannes dó nokkrum árum síðar.
Nú er Þórður gamli á Tröðum farinn
veg allrar veraldar. Það er búið að
jarða hann og opna kistilinn hans. Prest-
urinn er búinn að halda yfir honum
væmna smeðjuræðu og það er búið að
borga honum hana vel samkvæmt fyrir-
lagi hins framliðna.
Börnin hans Jóhannesar á Hamri, sem
öll voru orðin fullorðin og myndarfólk,
fylgdu honum til grafar, en þá var enn
óvíst um, hverjum hann hefði gefið reit-
ur sínar. — í kistlinum var erfðaskráin.
Hana hafði hann gert fyrir nokkrum ár-
um hjá sýslumanni, því að Þórður var
forsjáll karl, sem ekki dró allt á lang-
inn. Hann hafði gefið syni hjónanna á
Tröðum allt eftir sig. Hann hafði verið
gamla manninum svo hugulsamur og
hugþekkur, að honum vildi hann launa
fyrir. Það voru rúmar 13 þúsundir, sem
hann lét eftir sig, þ. á m. hálfa jörðina.
Óvíst er hvort börn Jóhannesar á
Hamri hefðu fylgt Þórði gamla frænda
sínum til grafar, ef kistillinn hans hefði
verið opnaður, áður en jarðarförin fór
fram...
Sveinbjörn Dagfinnsson, hrl.
Einar Viðar, hdl.
Málflutningsskrifstofa
Hafnarstræti 11 . Sími 19406
FALKINN 31