Fálkinn - 28.03.1962, Síða 23

r"
„Kæri fangavörður: Ég skrifa þessar
línur á sex tungumálum. Látið fróða
tungamálamenn líta á það. Ef þeir finna
ekki eina einustu málfræðivillu, þá
grátbæni ég yður um að láta skjóta af
byssu hérna úti í garðinum. Þetta skot
flytur mér fréttina um, að þessum ár-
um hafi ekki algjörlega verið á glse
kastað. Mikilmenni allra þjóða og allra
alda tala mismunandi tungum. En sami
elurinn brennur í þeim öllum. Ó, ef
þér gætuð skilið þá yfirnáttúrlegu
gleði, sem ég finn til nú, síðan ég gat
skilið þá.“
Ósk einbúans var uppfyllt. Banka-
eigandinn lét skjóta tveimur skotum í
garðinum. Svo vel hafði málflutnings-
maðurinn skrifað bréfið.
Síðar, — eftir að tíunda árið var liðið,
— sat málflutningsmaðurinn lengstum
við borðið sitt og las í biblíunni. Banka-
eigandanum fannst skrítið, að maður,
sem lesið hafði 600 vísindarit á fjór-
um árum, skyldi verja heilu ári til þess
að lesa aðeins eina bók, sem var svo
auðskilin og ekki afar löng. Á eftir
biblíunni tók svo við trúarbragðasaga
og guðfræði.
Tvö síðustu árin las einbúinn talsvert,
en ekki eftir neinni ákveðinni áætlun,
að því er virtist. stundum náttúrufræði,
stundum Byron og Shakespeare. Til
dæmis bað hann í einu bréfinu um
kennslubækur í efnafræði og læknis-
fræði, skáldsögur og guðfræðirit, allt
samtímis. Þetta val hans minnti á skip-
brotsmann, sem syndir innan um sprek
og grípur hvert af öðru, alltaf að reyna,
hvort það næsta sé ekki betra.
Gamli bankaeigandinn mundi öll
þessi atvik. Á morgun klukkan tólf átti
einbúinn að fá aftur frelsi sitt og um leið
taka við tveimur milljón rúblum.
HEIMSFRÆGA RITHÖFUND, ANTON TJEKOV
— Ef ég borga, hugsaði bankaeigand-
inn, — er ég gjaldþrota maður.
Fyrir fimmtán árum hafði hann varla
komið tölu á milljónirnar sínar. En í
dag þorði hann varla að rannsaka
hvort stærra væri, eignirnar eða skuld-
irnar. Hann hafði alltaf haft gaman
af að leggja mikið í hættu. Sama áhættu-
fíknin, sem hafði dregið hann út í þetta
heimskulega veðmál, og sem enn var
mesta ástríða hans hafði teygt hann
lengra og lengra út í kreppuna. Þessi
mikilláti, ríki, djarfi og ósveigjanlegi
maður var nú ekki nema víxlari í meðal
áliti og fékk hjartslátt í hvert skipti
sem gengið féll eða hækkaði í kaup-
höllinni.
— Þetta bölvað veðmál, muldraði
hann og greip báðum höndum um grá-
hært höfuðið. Hvers vegna dó maður-
inn ekki í fangelsinu? Hann rakar mín-
um síðasta eyri. Svo giftir hann sig og
nýtur lífsins. Hann, betlarinn, fer að
verzla í kauphöllinni, þar sem ég var
konungur einu sinni, en ég, gjaldþrota
maðurinn, horfi á hann með öfund og
fæ daglega að heyra sömu orðin; Það
eruð þér, sem ég á gæfu mína að þakka.
Lofið mér að þakka yður! Nei, það má
aldrei verða. Eina björgun mín frá
gjaldþroti og óvirðingu er sú, að mað-
urinn deyi.
Klukkan í næstu stofu sló þrjú.
Bankaeigandinn stóð kyrr og hlustaði.
Allir í húsinu sváfu. Rigningin buldi
á rúðunum og vindurinn hvein í trján-
um. Það var eina hljóðið, sem hann
heyrði.
Eins og hann væri að stelast og með
limaburði og andlitsdráttum manns,
sem er að ráðast í glæp, opnaði hann
eldtryggan skáp og tók út lykilinn að
dyrunum, sem ekki höfðu verið opnað-
ar í fimmtán ár. Hann fór út úr hús-
inu, steig niður þrepin niður í dimman
garðinn. Kaldur vindurinn lék um eyru
honum og rigningin lamdi hann í and-
litið.
Hann rýndi framundan sér og gat
ekki greint neitt í myrkrinu, engar
hvítar myndastyttur, engin rósabeð,
engin tré. Tvívegis kallaði hann á næt-
urvörðinn, en fékk ekkert svar. Hann
hafði auðvitað flúið inn vegna óveðurs-
ins og lá nú einhvers staðar steinsof-
andi.
Ef ég hefi hugekki til að framkvæma
áform sitt, fellur grunurinn á nætur-
vörðinn, hugsaði hann.
Hann fálmaði fyrir sér og komst um
síðir að þrepinu upp að dyrunum á út-
byggingunni. Þegar hann kom inn í
Frh. á bls. 34
FÁ'l.KlNN 23