Fálkinn - 03.04.1963, Blaðsíða 20

Senn líSur að páskum cg í þessu greinarkorm birtum við ofurlitlar
hugleiðingar og fróðleiksmola um föstuna og páskana . . .
Má þá enginn
Einhverju sinni á langaföstu fyrir
mörgum árum, sat móðir hjá syni sín-
um, ungum. Áliðið var kvölds og konan
var að reyna að svæfa arenginn sinn.
Snáðinn var erfiður og vildi æ vera
að fitja upp á umræðum. Útvarpið var
opið, og sem venja er til á föstu, var
einn Passíusálmur lesinn. Litli drengur-
inn, sem var afar bráðger og greindur,
reis þá upp við dogg í rúmi sínu og
spurði: „Mamma, af hverju byrjar mað-
urinn að tauta, áður en hann fer að
syngja þriðjudagsþáttinn?“
Móðir drengsins unga greip þá til frá-
sagnargáfu sinnar, opnaði snáðanum
sýn inn í tilveru fólksins fyrr á öldum;
lítill og lágreistur bær, við getum kali-
að hann að Gili, klúkir undir fellinu,
sem skiptir því héraði í tvo hluta. í
öðrum partinum býr gott fólk og dyggð-
ugt, en í hinum sauðaþjófar og illmenni.
f litla bænum að Gili býr til að
mynda gott fólk og guðhrætt, fólk, sem
ávaxtar sitt pund, þótt hægt fari, og
hlustar á Passíusálma, dáir Hallgrím
Pétursson, en hatar Guddu. Það er
kvöld og allt heimilisfólkið, nema hún
Stína, sem er að mjólka hana Skjöldu,
einu kúna á bænum, og Hjálmar boli,
sem er að gefa á garðann, hefur safn-
azt saman í rökkrinu í baðstofunni.
Rokkarnir raula sitt vanalega lag og
vinnumennirnir tæja ullina af kappi.
Hjálmar og Stína koma inn í baðstof-
una og fá sér sæti á rúmunum sínum,
grípa óðar sín tól og taka til vinnu sinn-
ar. Það er spunnið og kembt, baðstofan
iðar af lífi; jafnvel hundurinn lætur til
sín taka, hann sleikir askana, diskana
í gamla daga, vel og vandlega; þá þurfti
engar uppþvottamaskinur. Fremur dauf-
legt er yfir fólkinu, enda von, því, að
fastan, langafastan, er gengin í garð,
með öllum sínum strangleika.
Húsbóndinn, sem hefur fengið orð fyr-
ir það hjá prófastinum að vera sæmi-
lega læs, tekur fram undan rúmi sínu
kistil einn rammlegan, lýkur honum upp
og tekur sér bók í hönd. Það eru sálm-
arnir hans Hallgríms Péturssonar.
Hann byrjar að lesa hægt og dregur
lengi seiminn. Vinnukonurnar taka und-
ir lágt, því að flestar kunna þær sálm-
ana utan að. Ein vill til dæmis ekki
láta jarða sig fyrir utan Kross, ,svo að
hún hljóti á himnum dýrðarhnoss. En
piltunum er heldur lítið um þetta gefið.
Þeir vilja frekar Andrarímur og tröllið.
Það er ekkert gaman að guðspjöllunum,
því að enginn er í þeim bardaginn.
Einum piltanna, sem jafnan verður
mat sínum fegnastur, verður tíðlitið upp
í rjáfrið. Honum verður óvart hugsað
til sprengikvöldsins, þá er hann fékk í
fyrsta sinn í marga mánuði mat eins
og hann vildi, enda þótt hann hefði leift
einum bita eða svo, sem síðan var hengd-
ur upp í rjáfrið. Honum rennur vatn
í munn, þegar hann hugsar til þess, að
Áður þekktust varla páskaegg eða
súkkulaðiát, en nú eru páskaegg fram-
leidd í þúsundatali.
■
lli
18«
iii§i