Fálkinn - 14.08.1963, Blaðsíða 14

SMASAGA
EFTIR
JOHN HARRIS
HLÉBAR
VEIÐIN
ÞAÐ hljómar ef til vill ekki svo ill-a
í eyrum yðar, þegar ég segi, að hlébarð-
inn lá reiðubúinn til stökks tvo—þrjá
metra yfir höfði Roger Laydens, og að
návist hans og stellingar lömuðu hann
algerlega. Það var heppni út af fyrir
sig, því að hefði Roger bært á sér, hefði
hlébarðinn stokkið og honum hefði ekki
getað mistekizt stökkið á því færi.
Þessuin hlébarða hefði ekki getað mis-
tekizt. Ef til vill beið Roger þess, að ég
skyti hann, því að ég stóð fjórum til
fimm metrum fyrir aftan hann, og
þegar öllu var á botninn hvolft, var
það skylda mín að skjóta. En ég hélt
á rifflinum í hægri hendi, og til að
skjóta var ég að lyfta hendinni. Hefði
ég verið lengra í burtu, hefði það reynzt
mér auðvelt, en ég stóð vissulega nógu
nærri til þess. að hlébarðinn gat líka
haít gætur á hreyfingum minum og
stokkið, ef ég hreyfði mig. Og ég gat
ekki náð að miða og skjóta, áður en
hann væri kominn ofan á Roger, og
hlébarðinn drap skrambi fljótt.
Þetta var bölvuð klípa.
Sama hvað ég gerði, það væri rangt.
Það var blátt áfram heimskulegt af
okkur Roger að fara svona langt á
undan hinum innfæddu fylgdarmönn-
um okkar, en við áttum ýmislegt ótalað
saman. Dálítið, sem var fjári þýðing-
armikið. Dálítið um Jonnu.
Jonna var gift Roger. Þau höfðu búið
á búgarði hans rétt við frumskóginn
síðan þau giftu sig fyrir nokkrum árum,
og ég hefði aldrei heimsótt hann, ef ég
hefði vitað, að þau væru gift. Ég hafði
hitt Jonnu í Nairobi fyrir fjórum—
íimm árum siðan. Þá var hún átján
ára og gekk í háskólann. Ég hef ekki
hugmynd um, hvaða nám hún stundaði.
Eiginlega held ég, að hún hafi notað
námið, hvað svo sem það var, mest-
megnis til að drepa tímann, því að
hún hafði alltaf tíma til að fara með
mér á dansleikj eða í leikhús, þegar ég
bauð henni út, og við fórum iíka í
skemmtiferðir öðru hvoru. Ég hafði
nefnilega alitof mikinn tíma til eigin
umráða um þetta leyti. Ég var verk-
fræðingur og átti að aðstoða við að
koma á fót vefnaðarverksmiðju, þegar
vinnuflokknum þóknaðist að koma, en
þeim hafði seinkað vegna óhapps við
byggingarframkvæmdir í Lusaka, og
þetta dróst á ianginn.
Foreldrar Jonnu bjuggu einhvers
staðar í námunda við Kilimanjaro, vissi
14
ég, en ég vissi ekki, að hún var þá þegar
trúlofuð Roger. Hvaðan ætti ég að vita
það, úr því að hún sagði mér það ekki?
Við áttum nokkra dásamlega mán-
uði saman, áður en vinnan við verk-
smiðjuna byrjaði. Hversu mikið eða
lítið það þýddi fyrir okkur, er ekki gott
að segja. Ég held samt, að ég hafi verið
talsvert hrifinn af Jonnu, en það var
ekkert okkar á milli nema nokkrir koss-
ar og fögur orð, því að ekki fær ungt
fólk kökk í hálsinn, þegar máninn skín
og góð hljómsveit skemmtir. Að minnsta
kosti aðeins einu sinni, þegar allt um-
hverfis okkur varð of dásamlegt.
Þegar bygging verksmiðjunnar hófst,
varð ég of önnum kafinn til að hafa
ofan af fyrir henni. Það átti að vinna
upp tímann, sem farið hafði til ónýtis,
og ég var ungur verkfræðingur sem
gjarna vildi geta mér orstír. Það gerði
ég líka. Mér tókst meira að segja að
vinna hylli atvinnurekanda míns í svo
ríkum mæli, að mér var falið að sjá
um brúarsmiði í Suður-Afríku, og eftir
að hafa kvatt í skyndi, fór ég frá Nai-
robi og Jonnu.
Roger hitti ég í London fyrir þremur
árum.
Við vorum í sömu flugvél frá Afríku,
og við áttum næstum sama erindi til
stórborgarinnar: að hvílast dálítið og
skemmta okkur eftir nokkur ár í hita-
beltinu. Hann sagði mér að síðan færi
hann til Kenya og tæki við búi af
frænda sínum.
— Þú ert svei mér heppinn, Roger,
sagði ég. — Hugsaðu þér, að fá afhent
bú eftir ríkan frænda .. svona eins og
ekkert sé. Það lánast ekki öllum að ná
gæðum lífsins svona auðveldlega.
Ef mig hefði grunað áður en ég
fór á búgarð hans, hvílíkt áfall biði
mín þar, hefði ég visulega hvergi
farið . . .
Hann hló á undarlegan hátt, þegar ég
sagði þetta.
— Ekkert er ókeypis hér í lífinu,
gamli minn, sagði hann. — Það fylgir
frænka með. Að vísu er hún ekki verri
en flestar aðrar, en það hefði nú verið
gaman að velja sjálfur. Jæja, það er
of dýrt fyrir mig að segja nei. Ég tek
sko bæði hana og barnið og búið.
Ég hefði gleymt honum, eins og mað-
ur gleymir svo mörgu, sem maður hittir
á h'fsleiðinni, ef ég hefði ekki fengið í
hendur þessa námuáætlun i Kenya.
Þegar ég lenti í Nairobi, var hann
meðal hinna fyrstu, sem ég sá. Hann
stóð á flugvellinum og glotti á móti
mér, eins og við hefðum skilið í gær.
Þegar við höfðum heilsazt með löngu
handabandi og sagt brandara um útlit
hvors annars, bauð hann mér að heim-
sækja sig. Hann hafði tekið við búi
frændans og var kvæntur frænkunni.
Ég átti frí í nokkrar vikur, áður en
vinnan skyldi hefjast, svo að ég þáði
boðið. Nokkrum stundum seinna ókum
við út úr borginni í bílnum hans. Á
leiðinni talaði hann hvíldarlaust um
tímann, sem við vorum saraan í London.
Mér skildist, að það hefði verið einn af
hátindum lífs hans, og á vissan hátt
skildi ég hann. Bændalíf í Kenya hefði
ekki heldur fallið mér í geð, og sérstak-
lega ekki í nauðungarhjónabandi, þar
sem konan væri þar að auki með óskil-
getið barn í eftirdragi. Barnið — sem
var drengur — var annars dáið núna,
sagði hann mér, án þess að láta í ljós
neina geðshræringu eða sorg. Það var
drepið af hlébarða hálfu ári eftir að
þau giftust. Þau höfðu ekki eignazt
önnur börn. — Konan vill ekki eiga
nein, sagði hann.
Ef mig hefði grunað, áður en ég var
kominn á búgarð hans, hvílikt áfall
biði mín þar, hefði ég vissulega hvergi
farið. Mig grunaði áreiðanlega ekki,
áður en ég sá hana, að Jona væri konan
hans, sem ég hafði dansað við og
skemmt mér með í Nairobi fyrir fimm
árum; en hefði ég vitað það, held ég
helzt, að eftir ummælin, sem Roger
hafði um hana, mundi ég hafa verið
þakklátur sjálfum mér fyrir að koma.
— Hæ, Jonna, hrópaði hann, þegar
við námum staðar fyrir utan húsið.
Jonna kom út.
Ég veit ekki, hvort starði meira, ég
eða hún, en ég sá að hún varð náföl.
Augnablik óttaðist ég, að það liði yfir
hana, en síðan virtist hún ná valdi á
tilfinningum sínum. Hún gekk á móti
mér ög rétti fram höndina.
— Velkominn, sagði hún lágt.
Um leið og ég þrýsti hönd hennar,
varð mér litið á Roger. Illgirnislegra
bros hef ég aldrei séð á mannsandliti,
og samstundis varð mér ljóst, að hann
vissi alla málavexti og hafði viljandi
séð tíl þess. að leiðir okkar Jonnu lágu
hér saman. Mér varð einnig ljóst, að
barnið, sem Jonna hafði átt, áður en
þau giftust, og sem hafði verið drepið
af hlébarða, var mitt barn.
Og auðvitað vissi Roger það líka.
Ég var í þann veginn að segja honum
óþvegið álit mitt á mönnum af hans
sauðahúsi, þegar ég tók eftir hönd
Jonnu á handlegg minum. Hún sagði
ekki neitt. Hún leit bara á mig, en
aldrei hef ég séð tvö augu lýsa svo
innilegri bæn eins og þeirri, sem ég las
í augum hennar. Það kom mér til að
Framh. á bls. 28.
FALKINN