Fálkinn - 19.07.1965, Side 37

• Með slldarsklpi
Framh. af bls. 7.
Það var kominn morgunn,
þegar ég vaknaði. Kallinn var í
brúnni og haldið á mið 100 míl-
ur norður af Langanesi. Tveir
hásetar eru að dytta að ýmsu
á dekkinu, þeir eru báðir vakt-
friir enda skipstjórnarlærðir.
Fimm hásetar skipta með sér
vöktum einn í senn tvo klukku-
tíma hver.
Á skipinu er virðuleg kven-
kynsvera, fröken Jóna, fædd á
sjónum og hefur alið allan ald-
ur sinn á sjó. Hún er tepruleg
og huglítil, þorir hvorki að
ganga upp né niður stiga, en
nýtur mikilla vinsælda um
borð og allir keppast við að
dekra við hana og kjassa hana.
Skuggi hefur þó fallið á tilveru
Jónu um borð, kokkurinn gerði
henni nefnilega þá skráveifu að
koma með kettlingsskömm um
borð á Norðfirði og nú veinar
Jóna og vælir af afbrýðisemi út
í kisu, sem heitir Brandur, og
af því Jóna er mikið stærri en
Brandur, þá gerir hún sig
merkilega við hann og er að ká
í hann, en Brandi líkar ekki og
klórar hana í trýnið og þá rekur
Jóna upp vein eins og litlu
telpurnar, þegar þær detta á
hnén og meiða sig. Jóna rej'nir
að friðmælast við Brand, en
Brandur er hörkutól og vill
ekkert með Jónu hafa.
Skip koma í ljós og einn hef-
ur kastað. Þorsteinn setur á
hálfa ferð og það líður ekki á
löngu þar til hann slær enn
meir af ferðinni. Það lóðar á
torfu, hún er að vísu ekki stór
en kemur vel inn á asdikkið og
er á hagstæðu dýpi.
„Segðu köllunum að vera
klárum,“ segir Þorsteinn við
vaktmanninn.
Þeir koma hver af öðrum
fram á dekkið í gulu oliustökk-
unum. Tveir fara upp á hval-
bakinn, og vélstjórarnir taka
- o<a HVA-OA AFSÖKUN
HAFIí> ÞGfz'i PAC .aúci'us ?
sér stöður við spilið. Þorsteinn
hefur stjórnborðshurðina í
brúnni opna og nú kemur kall-
ið.
„Látið fara!“ Það er enginn
hávaði eða læti, allt gengur ör-
ugglega fyrir sig og tvö hundr-
uð og fjörutíu faðma nótardræs-
an tekur að renna aftur af
dekkinu um leið og snurpulín-
an snýst ofan af spilinu, og það
syngur og hvín í hringunum, er
þeir skella í sjóinn. Um leið og
Þorsteinn stýrir skipinu hring-
inn fylgist hann með torfunni á
asdikkinu.
„Sjáðu, það er span á henni,“
segir hann við mig og sýnir mér
á mælitækinu hvernig torfan
hefur þotið um nótina.
Nótin er komin öll út og
brjóstböndin mjakast inn á
línuspilinu og vélstjórarnir
snurpa nótina saman á stóra
spilinu.
„Nú er hún komin undir
skipið bölvuð paddan,“ segir
Þorsteinn, og sýnir mér hvernig
torfan kemur inn á dýptarmæl-
inn, „og sennilega missum við
þetta, því hún hefur sjálfsagt
ratað á gatið,“ bætir Þorsteinn
við.
Hringarnir eru komnir upp
og brjóstið á nótinni komið á
blökkina og hún tekin að suða.
Fljótt kemur í ljós að stærðar
rifrildi er á nótinni, stór glompa
og tætingur allt í kring. Þegar
rifrildið er allt komið um borð
er hætt að draga og teknar
fram netanálar. Það er helkalt
hér norður í íshafinu og ekki
laust við að hrollur sé í mönn-
um við rimperíið. Einn þræð-
ir nálar hinir allir rimpa.
Það eru hröð handtök við
rimpið og sá sem þræðir á nál-
arnar verður að hafa sig allan
við til að hafa undan.
Nótin hreistrar sig svo ein-
hver síld hefur lent inni, ann-
ars er ekki laust við að mér sé
órótt innanbrjósts vegna þessa
óhapps, því óþarfa landkrabb-
ar eiga aldrei upp á pallborðið
hjá sjómönnum á veiðum.
Rjúkandi kaffi bíður í borð-
salnum að afloknu kastinu, sem
tekið hefur rúma þrjá tíma og
veiðin hefur enn aðeins verið
sýnd en ekki gefin.
Aftur er kastað og nú er
torfan inni en þá dynur annað
óhappið yfir. Skipið hefur rek-
ið ofan í nótina og fíra verður
léttbátnum til að draga skipið
út úr nótinni. Mikil bölvuð
ólánskráka hlýt ég annars að
vera, og þó segir enginn neitt.
Ég ætti í rauninni ekki annað
betra skilið en að vera ofurlítið
kjöldreginn á undan næsta
kasti, að minnsta kosti gæti ég
ekki með neinni sanngirni neit-
að að láta dýfa mér svona tvisv-
ar þrisvar í hafið til að vita
hvort ekki væri hægt að þvo
af mér landrykið.
Það er eins með síldveiðarn-
ar og fótboltann, allt getur skeð
í báðum tilfellum. Það tekur
nokkurn tíma að gera klárt í
þetta skipti en einar hundrað
tunnur eru háfaðar inn fyrir
borðstokkinn og ég hugga mig
við, að mjór er mikils vísir, og
líka hitt, allt er þegar þrennt er.
Þeir eru þungir á brúnina í
kvöldmatnum, og ég hef vonda
samvizku, finnst þeir gefa mér
hornauga, en þegar kallinn
kemur niður lifnar yfir mann-
skapnum, því hann lætur ekki
á sig fá þó eitthvað gangi á
verri veginn og spyr mig, hvort
mig hafi ekki dreymt aflalega,
en ég verð að neita.
Það fylgir Þorsteini skip-
stjóra bæði einstakur hlýleiki
og kæti auk þess sem stilling
og festa setur svip á framkomu
hans og vekur augsýnilega ó-
takmarkað traust undirmanna.
Skipanir hans eru stuttar og
ákveðnar, ekkert fum og það-
an af síður hávaði, það er eng-
inn skipstjórastrigabassi upp á
gamla mátann, en samt flytur
röddin vel og allar skipanir
koma vel til skila.
„Það getur enginn fiskað vel
nema hann hafi góða áhöfn,“
segir Þorsteinn, þegar við erum
orðnir tveir í brúnni eftir mat-
inn, „og ég hef alveg úrvals
mannskap. Þetta eru engir smá-
strákar eins og þú sérð, ein-
hver var að reikna út, að með-
alaldurinn væri 42 ár.“
Auðvitað kom góða kastið og
allt gekk eins og í sögu og á
meðan fullir háfarnir sveiflast
inn fyrir borðstokkinn spjölluin
við Þorsteinn skipstjóri saman
og finnum fljótt sameiginlegt
áhugamál annað en síldveiðar,
því báðir erum við kennarar og
meira að segja kennum við
sömu greinarnar.
„Það fylgja auðvitað ýms-
ir kostir að kenna fullorðnum
mönnum,“ segir Þorsteinn,
„maður þarf aldrei að hækka
róminn og allir vita, hvað þeir
eiga að gera, ég gæti satt að
segja hæglega setið úti í horni
án þess að láta nokkuð á mér
bæra og allir myndu keppast
við. Ég hef skrambi gaman af
að kenna strákunum bókhald og
byrja venjulega úthaldið með
því að segja þeim, að nú séum
við að starta útgerð og nú verði
bókhaldið að vera í lagi, nú og
svo stnndum við í hörkuútgerð
ailan veturinn. Annars sakna ég
að sumu leyti krakkaanganna,

-■SkÆRl .TAKK
sérstaklega félagsstarfsins. Ég
hafði barnastúku í Garðinum
og það var unun að starfa með
sumum af krökkunum þar
syðra.“
Við sjáum nokkur aflaskip
nálægt, Jörundur III. er nýbú-
inn að kasta og Sigurður
Bjarnason siglir hratt á bak-
borða.
Tal okkar Þorsteins berst að
aflamönnum, og hann segir að
til séu menn, sem virðast vera
fiskimenn af guðs náð og sem
engin veiðarfæri bregðast og
alltaf eru í toppnum.
Frétzt hefur í gegn um tal-
stöðina, að ný nót bíði á bryggj-
unni á Eskifirði og að hún
verði ekki tekin af bílnum fyrr
en Jón Kjartansson kemur að
landi.
Það er komið fram yfir mið-
nætti og skipstjórinn kominn í
kojuna. Stýrimaðurinn hefur
stjórnina á hendi á landleið-
inni. Gamla mússíkin í talstöð-
inni glymur í brúnni.
„Ég hef ekki séð högg á mæli
í allan dag,“ segir einn skip-
stjórinn.
„Það er bölvað reiðuleysi á
mér,“ segir annar.
Og svo koma tveir Tjallaskip-
stjórar og bölva í að minnsta
kosti öðru hvoru orði og ég
heyri ekki betur en tveir
Jeggvanar séu að karpa ein-
hvers staðar á bylgjunni og
þetta rennur allt saman í einn
hrærigraut, þangað til yfirgen-
erállinn Jakob Jakobsson kem-
ur með dagsordruna: „Höfum
leitað á svæðinu frá ... o. s. frv.
Þeir eru áreiðanlega ekki
margir íslendingarnir, sem eiga
almennari vinsældum að fagna
en þeir leiðangursstjórarnir
Jakob Jakobsson á Ægi og Jón
Einarsson á Hafþór.
Jón Kjartansson ber hrátt yf-
ir á lensinu, kaldinn er orðinn
að smágjólu og Austfjarða-
fjöllin læðast fram í sjóndeild-
arhringinn eitt af öðru og þó
að vetrarkuldinn sé enn í loft-
inu þá ríkir samt fegurð sumar-
næturinnar allt >' kring.
FÁLKINN 37