Fálkinn - 04.04.1966, Blaðsíða 43
telja, að þetta sé óframkvæm-
anlegt.
Lausn þessa máls er ekki
svo einföld, að hægt sé að úti-
loka kynvillta menn úr sam-
félaginu. Og það hefur heldur
ekki reynzt einfalt eða auð-
velt að finna leið til þess að
hjálpa þeim. Það sýnir saga
margra þeirra, sem hafa barizt
á móti kynvillunni með öllum
ráðum, en beðið lægri hlut.
• Marja Markan
Framh. af bls. 10.
Bel canto söngur er
jafnan áreynslulaus
„Hvað tekurðu söngnema
yngsta í skólann þinn?“
„Sextán ára hefur eiginlega
verið aldurslágmarkið nema
því aðeins að ég finni, að nem-
andinn hafi góða einbeitingar-
gáfu, kunni undirstöðuatriði í
músík og spili helzt á hljóð-
færi. Þá hefur komið fyrir, að
ég tæki yngra fólk en það.
Meginatriði fyrir bæði unga
nemendur og eldri er að reyna
ekki um of á röddina, losa sig
við spennu og áreynslu og
slappa af. í ákafanum við að
ná fljótt góðum árangri hættir
þeim til að herða alla vöðva
og stífna upp, en þá verður
tónninn klemmdur og litlaus.
Það er því miður útbreiddur
misskilningur hér á landi, að
það sé aðdáunarvert að reyna
mikið á sig í söng. Kunningja-
kona mín ein var að lýsa ó-
nefndum íslenzkum söngvara
fyrir mér og sagði með hrifn-
ingu: ,Já, hann var nú alveg
stórkostlegur — hann tók svo
mikið á, að hann tútnaði allur
út og varð eldrauður í framan.'
Þessi innstilling er ekki bein-
línis heppileg fyrir bel canto
söngvara, því að aðal bel canto
skólans er einmitt að geta sung-
ið áreynslulaust jafnvel há-
dramatísk verk.“
„Ertu nokkuð að undirbúa
nýja nemendatónleika?“
„Nei, það vil ég ekki gera að
svo stöddu, því að ég lærði af
seinustu tónleikunum, að það
væri of mikið átak fyrir ó-
reynda nemendur að syngja
fyrir fullt hús af fólki og gagn-
rýnendur. Margir af þeim sem
ALMENNAR<1
TRYGGINGAR"
Pósthússlrœti 9, sími 17700
þá komu fram eru enn hjá mér
og hafa bætt svo miklu við sig,
að þeir gætu gert margfalt bet-
ur núna, en ég vil heldur und-
irbúa þá í kyrrþey þangað til
þeir eru orðnir færir um að
grípa tækifærin þegar þau gef-
ast.“
Einbeitingargáfan
þýðingarmest
allra eiginleika
„Hvað álíturðu þýðingar-
mestu eiginleika sem söngvari
þarf að hafa?“
„Fyrst af öllu held ég, að ég
myndi nefna einbeitingargáf-
una, því að án hennar kemst
nemandinn aldrei langt. Hann
þarf að hafa staðfestu og þolin-
mæði, heimta mikið af sjálf-
um sér og gefast aldrei upp.
Góð heyrn er mikilvægt atriði
og tilfinning fyrir rýtma. Helzt
þarf hann að kunna að spila
á hljóðfæri, og eins og ég sagði
áðan er almenn músíkmenntun
mikil nauðsyn."
„Þú minnist ekkert á sjálfa
röddina?"
„Röddina, já. Það er of mikið
talað um, að þessi eða hinn hafi
góða rödd, en of lítið um, að
hann sé góður söngvari. Radd-
ir geta gerbreytzt með þjálfun,
stækkað, sviðið, víkkað tónn-
inn orðið fyllri — það er ekki
nóg að hafa stóra náttúrurödd;
söngvarinn verður líka að geta
sent hana frá sér, og til þess
þarf kunnáttu og tækni sem
fæst ekki nema með langri
þjálfun. Stundum hef ég náð
betri árangri með þá sem hafa
komið til mín með minni radd-
ir en meiri einbeitingargáfu,
en þegar þetta hvort tveggja
fylgist að fær maður það sér-
staka — afburðasöngvarann."
Langur
biðlisti
„Hvernig finnst þér nemend-
unum ganga að tileinka sér að-
ferðina sem þú kennir?“
„Það gengur náttúrlega mis-
fljótt og misvel eftir hæfileik-
um hvers og eins. En ég hef
óbifanlega trú á þessari aðferð
og veit af eigin reynslu og ann-
arra, að hún verkar. Ég er ald-
rei hrædd við að geta ekki sann-
að fyrir nemendum mínum það
sem ég er að útskýra — og á-
rangurinn er líka eini mæli-
kvarðinn á gildi hverra'r að-
ferðar.“
„Hvað hefurðu haft marga
nemendur í skólanum?"
„Það eru nokkrir tugir á
þessum fimm árum síðan ég
fór að kenna í Reykjavík. Ég
kenni eins mörgum og mér
finnst ég komast yfir með hægu
móti, en aðsóknarinnar vegna
gæti ég haft fleiri . . . þegar
komin voru þrjátíu nöfn á bið-
listann hætti ég alveg að skrifa
niður!“ ★ ★
• Vincenzo Demetz
Framh. af bls. 13.
leika þeirra. Þetta eru að vísu
algengir gallar á fólki, en
söngvarar hafa þá í ríkara
mæli en aðrir menn. Það get-
ur tekið langan tíma að kynn-
ast nýjum nemanda, en það
er þýðingarmikið, að hann
skilji mig og ég hann. Er hann
of hlédrægur, þarf að hvetja
hann, eða er hann of fljótfær,
og þarf ég að halda aftur af
honum? Hvað þarf ég að gefa
honum? Hvað hefur hann frá
náttúrunnar hendi? Því má
aldrei hrófla við — það sem
er fullkomið frá náttúrunnar
hendi má aldrei snerta, hversu
lítið sem það kann að vera,
heldur verður maður að nota
það sem grundvöll og byggja
ofan á það, bæta við hér og
draga frá þar, en hafa alltaf
meðfædda eiginleika að leiðar-
Ijósi við kennsluna. Það er
ekki hægt að gera banana úr
kartöflu, maður verður að leita
að þessum miðpunkti hjá hverj-
um nemanda þangað til maður
finnur hann, og þá fyrst er
maður öruggur. Vissar megin-
reglur eiga við alla, en það er
nauðsynlegt að hafa sveigju. Ég
tek hvern nemanda sem ein-
stakling ólíkan öllum öðrum
og reyni að finna þá aðferð
sem honum hæfir bezt. Ég hvet
hann til sjálfsgagnrýni — hann
þarf að læra að hugsa sjálf-
stætt, finna sjálfur hvað þarfn-
ast lagfæringar, hlusta hlut-
laust á sína eigin rödd.“
Heimur söngvarans
er sérstakt fyrirbrigði
Hann baðar út höndunum og
er næstum farinn að hrópa í
ákefð sinni. Svo brosir hann
skyndilega og róast. „Heimur
söngvarans er sérstakt fyrir-
brigði,“ segir hann og hallar
sér aftur í stólnum. „Við erum
fullir af tilfinningum, uppi í
skýjunum eina stundina og
niðri í dalnum þá næstu. En
það er líka ómögulegt að syngja
án tilfinningahita, maður verð-
ur að gefa sig allan án þess að
halda neinu til baka. Mér þyk-
ir vænt um nemendurna mína,
ég lifi mig inn í erfiðleika
þeirra og sigra, og þegar þeim
gengur vel gleðst ég eins og
barn. Erfiðleikarnir gleymast
fljótt — það eina sem máli
skiptir er árangurinn.“ ★ ★
HAIlilW
nVuit
IJT
ArshAtíðir
brCðkaupsveizlur
FERMINGARVEIZLUR
TJARIMARBIJÐ
SÍMI ODDFELI.OVVHUSINU SÍMI
19000 19100
SÍÐDEGISDRVKKJUR
FUNDARHÖLD
Fftl.AGSSK EMMTANIR
FÁLKINN 43