Dvöl - 01.10.1909, Blaðsíða 3

D V 0 L.
39
um degi bárust fregnir um n57ja viðbót við her-
flokka prinsins; því með því að varpa sér svona
upp á drottinhollustu háíenzku ættarhöfðingjana,
bjóst hann við að fá alt frá þeim. Og honum
heppnaðist líka að ná miklu meiri og beitari
lotningu, lieldur en þó hann liefði lent með
skara al' frönskum hermönnum. Jafnvel hug-
rakt fólk varpaði hyggninni fyrir borð, með því
það dáðist svo mjög að traustinu, sem hann með
þessu sýndi að hann bar til þess.
Hinn 19. ágúst bélt hann lil »Glenfinnan« til
þess að mæta ættílokkunum, sem hann liafði
látið stefna þangað þann dag.
Dalurinn bar sitt vanalega, einmanalega út-
lit; engir menn sáust nema fáein töturleg börn,
sem gláptu undrunarfull á hina leyndardóms-
fullu, ókunnu menn. Eftir nokkra leiðinlega
biðtíma heyrðist belgpípublástur, og með það
sama blöstu við um átta liundruð hermenn út
við sjóndeildarhringinn. Áður en fór að dimma
voru um fimtán lnmdruð menn lcomnir. Inni
í miðjum hópnum stóð Tullibardine, ineð rauð-
an fána úr silki, hvítann í miðjunni. Hvínandi
belgpipublástur, bópur af blaktandi fánum og
langt fagnaðarhróp heilsaði nú þessum lengi
þráða fána.
Stjórnin var um þessar mundir varbúin við
uppreisn. Georg konungur var á Þýzkalandi og
það voru að eins til ein fjórtán hundruð af
duglegum hermönnum á Skollandi.
Sir Jón Cope var undir eins skipaður for-
ingi fyrir þeim hóp, með þeirri skipun að ráð-
ast á upphlaupsmennina áður en þeir kæmust
niður á láglendið. Cope bjósl jafnframt við, að
fá mikinn liðsauka og aðra hjálp hjá þjóðílokkum
þeiín, sem voru konungbollir og yrðu á leið
hans, er hann héldi norður á bóginn; en engin
því lík bjálp var nú sem stóð fyrir hendi, liann
treysti sér því ekki að fara yfir fjallvegina svona
fáliðaður og' berjast við Hálendinga uppi á heið-
unum, svo hann hélt til Inverness, og ætlaði
sér að lofa prinsinum að halda sér uppi í Há-
löndunum svona fyrst um sinn.
Upphlaupsmennirnir tóku því það ráð, að
snúa sér frá Cope, en halda til suðurs; hópur
þeirra jókst hjá China Mac Pherson og öðrum
sambandsmönnum. Hinn 4. september komu
þeir til Perth. Þar fyrst tileinkaði prinsinn sér
konunglega tign, en með glaðlegu lítillæli og
lcarlmannlegu látbragði, sem var svo nauðaólíkt
hugleysis og letilegu skapsmununum, sem faðir
hans lét í Ijós á þessum sama sjað fyrir 30 ár-
um. Prinsinn var í hálenzkum búningi, ríku-
lega skreyttum gullkniplingum; hann hafði líka
kringum sig stóran líívörð af skrautbúnum fjalla-
búum. í Perth kom Drummond til móts við
hann og lávarður Georg Murray, sem var öflug-
asti herforinginn í öllum leiðangrinum.
Karl prins dvaldi í Perth til 11. septbr. og
hélt þá suður, og þar mættu honum engar hindr-
anir; því Cope haíði skilið við 0|3na leiðina alt
fil Edinborgar, og í þeirri borg var ekkert sem
veitti óvinunum viðnám nema kastalinn. Borgar-
stjórinn var undir niðri á bandi Stúartanna og
borgarlýðurinn var ruglaður og óákveðinn. Ekk-
ert var hægt að taka sér fyrir hendur; svo þeg-
ar hálenzki berinn kom að borgarbliðunum 15.
séplember, voru allir reikandi í ráði sínu. Borg-
urunum var stefnt saman lil ráðagerðar, en mitt
innanum ósegjanlegan rugling af tungumálum
heyrðist þó þetta hróp, kröptugt og yfirgnæfandi:
»Gefumst upp«.
Menn vissn að Cope var á hælum óvina-
hersins, og tveir fulltrúar voru sendir á fund
prinsins til að biðja um stutta yíirvegun; en þeir
fengu ekki að tala við hann, svo þeir snöru aft-
ur til Edinborgar fyrir dögun hinn 17. seplbr.
Kanóngötuhliðið var opið svo vaguarnir gátu
komist áfram, en heill hópur af hálendingum
æddi inn með þeim. Þeir ráku varðmennina
burtu og opnuðu hin borgarhliðin og höfuðslað-
urinn á Skotlandi var kominn á vald Karls Stu-
arts og hans félaga.
Edinborg liafði ekki gefið sig á vald neinum
sigurvegara í raun og veru, en hún liafði krop-
ið á kné fyrir sinni eigin ofsafengnu ímyndun.
Þjóðin vildi fá hinn forna konungdóm Skotlands
endurreistan og þá jafnframt konung af sinni
eigin konungaætt settan í hásætið. Karl prins
var líkamagervingur þessarar löngunar hennar
og' varð þess vegna einskonar átrúnargoð.
Þenna dag, um nón, var tekið á móti hon-
um með háværum fagnaðarlátum. Yiðmót hans
virtist líka að verðskulda alla hina æðislegu að-
dáun. Fagri líkaminn hans var fagurlega skreytt-
ur hinum konunglega skozka búningi, glitrandi
af gullkniplingum og gimsteinum. Hann reið á-
gætum liesti, hvítum að lit, og var umkringdur
af skraulbúnum lífverði af hálenzkum höfðingj-
um. Hann hélt á fjaðraskreytta hattinum sín-
um, sem bann hóf stundum á loít, til að svara
lágnaðarhrópunum: »VelkominnI konungborni
Ivarl!« Stundum laut hann lágt fyrir smjaður-
yrðum fagurra lcvenna, sem brostu gleðidruknar
framan í hann út úr sérbverjum glugga. Þessi
konungborni unglingur vildi ekki missa af einu
orði, sem honum var sagt til hróss og gleði;
hann teygaði þau í sig græðgislega og svaraði
hamingjuóskunum með ljúfu brosi. Öll borgín
var i uppnámi og þegar hann fór af baki á Holy-
rood og gekk inn í gömlu Stúartahöllina, end-
urbljómuðu iagnaðarhróp lýðsins um borgina
og bárust til eyrna ensku hermannanna, sem
stóðu með leiðindum á vakt í kastalanum uppi
yfir.
Daginn eftir fekk lady Fraser boðsbréf frá
Söru. Hún gekk upp lil Dónalds með það i
hendinni og sagðist ekki vita hvort lnin ætti að
neita að vera í brúðkaupinu eða ekki.
»Þú sérð, Dónald«, sagði hún, »að þó að
giílingarathöfnin eigi að ské í Sl. Giles-kirkjunni,
þá á sjálf brúðkaupsveizlan að vera í konungs-
höllinui á Ilolyrood; Karl prins ællar sjálíur að
lialda hana. Mér þælti gaman að fara, en — «.
»En geðjast föður mínum ekki að því?«
spurði Dónald.