Iðnneminn - 01.12.1935, Síða 1

Útbreiðið
Iðnnemann!
Skrifið í
Iðnnemann!
3. árgangur
Desember 1935
2. töiublað
Samfylking — þjóðfylliing.
Þessi orð hljóma allt í kringum
okkur; við verðum þeirra varir bæði
í ræðu og riti og komumst ekki hjá
því að veita þeim athygli — hugsa
um þau jafnvel, og þá um leið
leggja í þau ákveðna merkingu.
Það kemur mér, og máske mörg-
um öðrum, að nokkru all einkenni-
lega fyrir sjónir, að þeir tveir flokkar,
sem lengst standa til hægri og vinstri
í íslenzkri stjórnmálabaráttu, nota
báðir orðið »þjóðfylking« til þess
að túlka þá breytingu, sem þeir
vilja vekja hjá íslenzku þjóðinni —
frelsishreyfingu, en baráttan fyrir
frelsi, aukinni menningu og bættri
efnalegri afkomu, er hverjum ein-
stakling í blóð borin, og þá um
leið allri þjóðarlieildinni.
En nú vaknar spurningin: Getur
samrunnin fylking allra stétta þjóð-
félagsins barist fyrir hinum einu og
sömu frelsiskröfum, menningarlegum
og efnalegum?
Mér virðist þessari spurningu bezt
svarað með því að draga fram
smækkaða mynd af þeirri »einingu«
sem ríkir meðal íslenzku þjóðar-
innar. »Hver er sínum hnútum
kunnugastur«, segir gamalt íslenzkt
máltæki; þessvegna verður mér á
að líta til þeirrar baráttu, sem við
iðnnemar höfurn háð á undanförn-
um árum, og heyjum enn — bar-
áttu okkar fyrir bættum lífsskil-
yrðum í einu og öllu.
í þessari baráttu höfum við sí og
æ hvatt hver annan til dáða og
dugs og eins og af náttúrlegum,
eðlilegum orsökum, höfum við sam-
einast í þessari baráttu — en gegn
hveijum? Jú, gegn hluta af íslenzku
þjóðinni; gegn þeim mönnum, sem
lrafa það í hendi sinni, livort við
getum lifað mannlegu lífi, eða ekki.
Þetta er aðeins lítið dæmi, sem ætti
að geta orðið þess megnugt, að færa
okkur nær því marki að fá réttan
skilning á orðunum »samfylking« —
»þjóðfylking«.
Er það ekki æðsta takmark — von
— lítilmagnans, að geta rutt sér
brautina frarn á við; upp úr þreng-
ingum, sprengja af sér þá lilekki,
sem meina honum leiðina til frelsis.
Er það ekki alþýðan — íslenzka
alþýðan — sem allt frá landnámstíð
liefir verið að heyja sína frelsisbar-
áttu; við minnurnst þrælanna, sem
drápu harðstjórann — fyrsta drottin-
valdið yfir menningarlegum og efna-
legum þurftum íslenzkrar alþýðu —
þeir gerðu það vegna frelsisins, sem
varð þeim því miður dýrkeypt.
Er það ekki* þessi samfylking,
þessi þjóðfylking, sem á eftir að rísa
upp liér á landi — harátta íslenzku
alþýðunnar 'gegn hinum innlendu
drottnurum, sem slá veldissprota
sínum yfir menningarlegar og efna-
legar þurftir fjöldans.
Þetta, sem að framan er ritað, eru
aðeins hugleiðingar, en sem máske
gætu orðið til að glöggva okkur á
því, sem er að gerast í kringum
okkur núna á degi hverjum —
núna þegar það er orðin staðreynd
að þjóðfylking hinnar íslenzku al-
þýðu er að myndast — er að vaxa
— og fyrir þeirri fylkingu verður
að víkja liið pólitízka dægurþras —
víkja fyrir eðlilegum, sjálfsögðum
kröfum fjöldans til lífsins.
Lýðvinur.
Iðnskólinn:
Daiisleíkur
í Iðnó laugardaginn 21. þ. m. kl. 10
eftir hád.
Iðnnemar, fjölmennið!
Iðimáiiislögin
og Alþingi.
Eins og menn mun reka minni
til, þá kaus Málfundafélag Iðnskól-
ans, strax á fyrsta fundi sínum í
haust, nefnd manna til að liafa for-
gönguna í baráttunni fyrir bættri
iðnnám. löggjöf. Nefnd þessi hóf þeg-
ar starfsemi sína með því að reyna
að ná tali af Emil Jónssyni alþingis-
manni, sem flutti frumvarp til laga
um iðnnám, á þinginu í fyrra. Eftlr
nokkrar misheppnaðar tilraunir til
að ná í Emil, tókst nefndarmönn'
um þó að liafa tal af lionum og
spurðust fyrir um gang iðnnámslaga
frumvarpsins á Alþingi, og viðhorf
þingmanna til þess.
Veitti Emil nefndarniönnum fús-
lega viðtal, og skýrði svo frá að hann
liefði flutt frumvarpið í neðri deild
þingsins, og það væri þegar búið
að samþykkja það til efri-deildar
með nokkrum breytingum.
Voru þær breytingar innifaldar í
því, að liámarks vinnutími nemenda
var hækkaður að miklum mun, og
sjúkratryggingar þeirra hækkaðar.
Hámarks vinnutími nemenda var
samkvæmt frumvarpi Emils, 48 klst.
á viku, en var hækkaður upp í 60