Iðnneminn - 01.05.1994, Síða 2
1. MAÍÁVARP
FRÁ FRAMKVÆMDASTJÓRN IÐNNEMASAMBANDS ÍSLANDS
í dag, 1. maí heldur verka-
lýðsstéttin upp á alþjóðlegan
baráttudag sinn um allan heim
við mismunandi aðstæður.
Sumstaðar þokkalegar, annars-
staðar hörmulegar. „Iðnríkin“
hafa áratugum saman stundað
arðrán í þriðja heiminum í
skjóli hernaðar- og efnahags-
legra yfirburða. Auðhringir
hafa komist upp með grimmd-
arlegt ofstæki gegn verkalýðn-
um í þessum löndum, myrt
verkalýðsforingja hundruðum
saman án þess að hafa þurft að
svara til saka. Þetta eru sömu
mennirnir og við eigum við að
etja. Hvernig verður umhorfs
ef verkalýðshreyfingin heldur
áfram að veikjast og alþýðan
að slævast af fjölmiðlaáróðri
þessara manna sem aflaga sí-
fellt meira raunveruleikamat
fólks.
Veikleiki verkalýðshreyfingar-
innar
Kjör verkafólks og hins al-
menna launamanns í allri Evr-
ópu hafa ekki verið lakari í
áratugi, atvinnuleysi hefur
aldrei verið meira og nú er svo
komið að í mörgum löndum
Evrópu finnst fullorðið fólk
sem hefur alla sína ævi búið
við atvinnuleysi. Samstaða
launafólks hefur verið að
veikjast, verkalýðshreyfingin í
heild sinni er orðin alltof veik
og hefur orðið undir í áróðurs-
stríðinu gegn atvinnurekend-
um. Margir samverkandi þætt-
ir, bæði pólitískir og félagslegir
spila þarna inní. Einn stærsti
veikleiki verkalýðshreyfingar-
innar í dag er sinnuleysi gagn-
vart nýjum vinnubrögðum og
betri stjórn gegn því sérfræð-
ingaveldi sum nú ræður ferð-
inni í allri Evrópu. Verkalýðs-
hreyfingin er orðin alltof fjar-
læg fólkinu. Til þess að nálgast
fólk í nútímaþjóðfélagi þarf
verkalýðshreyfingin að læra að
nýta sér fjölmiðla á markviss-
ari hátt eða þá að eignast sína
eigin fjölmiðla sem höfða til
fólksins og hafa mikla út-
breiðslu. I dag eru það at-
vinnurekendur sem annað-
hvort stjórna fjölmiðlum eða
hafa mun betri aðgang að
þeim og ráða einnig yfir mun
betri fjölmiðlamönnum. At-
vinnurekendur eru þessvegna í
langtum betri aðstöðu til að
hafa áhrif á fólk og gera því
jafnvel upp skoðanir.
Stórfyrirtæki í Evrópu hafa
að undanförnu þjappað sér
saman um fjármagnið og aukið
þannig alþjóðleg völd sín.
Myndast hafa stórir auðhringir
í Evrópu sem ráða fjármagns-
streymi um álfuna. Þetta er
hættuleg þróun sem verkalýðs-
hreyfingin verður að fara að
taka á. Þegar fjármagnið er
orðið alþjóðlegt þá verður
hreyfingin að vera það einnig.
Svohljóðandi hundrað ára
gömul sannindi standa fyllilega
enn í dag; „Einu frumskilyrð-
um sigursins ráða verkamenn-
irnir yfir: Mannfjöldanum, en
fjöldi er því aðeins afl, að hann
sé sameinaður í samtökum og
láti stjórnast af reynslu og
þekkingu. Fengin reynsla hef-
ur sýnt hve það hefnir sín að
rækja ekki tengsl bræðralags,
sem eiga að tengja saman
verkalýðsstéttir hinna ýmsu
landa og vera þeim hvatning til
órjúfandi samstöðu í frelsis-
baráttunni, þeim er þá refsað
með því, að hin sundurlausa
viðleitni leiði til sameiginlegs
ósigurs.“ Þessi tilvitnun á
sannarlega við enn í dag.
Hvað er til ráða?
Verkalýðshreyfingin verður
að endurskoða sín innri mál-
efni. Verkalýðshreyfingin á að
vera hornsteinn réttlætis og
bræðralags og viðhalda valda-
jafnvægi í samfélaginu, eða
viljum við aftur það þjóðfélag
sem var fyrir daga verkalýðs-
hreyfingarinnar? Til að við-
halda frjóleika og fyrirbyggja
stöðnun verður verkalýðs-
hreyfingin að vera opin fyrir
ungu fólki og ferskri hugsun
og veita þeim forystuhlutverk.
Nauðsynlegt er að hreyfingin
höfði til þess fólks sem er að
taka við samfélaginu á hverj-
um tíma, aðeins þannig kemur
hún í veg fyrir að auðvaldið
nái völdum.
Harðari kjarabarátta
Ef verkalýðshreyfingin ætlar
að hafa meiri áhrif í þjóðfélag-
inu en hún hefur haft, verður
hún að taka upp harðari og
markvissari sókn til bættra
kjara. Verkalýðshreyfingin
verður að gera sér grein fyrir
því að fólkið í landinu krefst
tafarlausra aðgerða. Harðari
og markvissari kjarabarátta
verður að snúast um það að
kaupmáttur lægstu launa verði
aukinn til muna. Með harðari
kjarabaráttu verður að kalla
nýtt fólk til starfa, verkalýðs-
hreyfingin verður að þjálfa
upp nýja kynslóð verkalýðs-
foringja því að það fólk sem
nú er við völd innan hreyfing-
arinnar er búið að missa eld-
móðinn. Harðari kjarabarátta
felst í því að brjótast út úr
þeim núllsamningum sem
gerðir hafa verið. Iðnnema-
samband íslands krefst þess að
verkalýðshreyfingin niðurlægi
ekki íslenskt launafólk meir en
orðið er, því að augljós afleið-
ing síðustu samninga gefa ekki
tilefni til fleiri slíkra. Iðn-
nemasambandið getur aldrei
fallist á fleiri núllsamninga á
meðan hátekjulýðurinn og
sjálfsafgreiðsluhóparnir skamm-
ta sér laun eftir þörfum.
Launamisrétti
Eitt stærsta vandamál í nú-
tímasamfélagi er tekjumis-
munurinn á milli hins almenna
launamanns og þeirra sem
skammta sér laun eftir þörfum.
Launabilið hefur sífellt verið
að vaxa og hópur þeirra sem
ekki geta séð sér farborða án
aðstoðar félagsmálastofnana
fer sívaxandi. Til þess að snúa
þessari þróun við, eigum við
að nota skattakerfið. Fyrir síð-
ustu alþingiskosningar lofuðu
allir flokkar sem nú sitja á Al-
þingi að koma á hátekju- og
fjármagnsskatti. Þetta loforð
hefur verið svikið. Almenning-
ur á heimtingu á því að stjórn-
málamenn verði dregnir til á-
byrgðar því kjósendur sætta
sig ekki við endalausan blekk-
ingaleik. Það er ekki sann-
gjarnt að ríkisvaldið hafi stór-
lega lækkað skatta á fyrirtækj-
um og velt þeim yfir á almenn-
ing í formi stóraukinna álagna
á þjónustu sem á að vera sjálf-
sögð réttindi í nútíma vel-
ferðarkerfi. Nauðsynlegt er að
byggja upp réttlátt skattakerfi
þar sem stighækkandi tekjur
verði skattlagðar á réttlátan
hátt. I þjóðfélagi eins og okkar
þar sem þegnar vilja búa sam-
an í sátt og samlyndi, eiga ekki
einungis að vera lágmarkslaun
heldur einnig hámarkslaun.
Auðlindir þjóðarinnar hafa
verið færðar yfir á fárra hend-
ur, svo sem sægreifa og fóður-
þungrar yfirstéttar. Taka verð-
ur upp auðlindaskatt og færa
þannig þjóðinni á réttmætan
hátt arð auðlinda sinna.
Evrópusambandið
Innganga Islands í Evrópu-
sambandið má aldrei verða án
þess að þjóðin hafi samþykkt
það fyrst í þjóðaratkvæða-
greiðslu. Fyrst verður að hafa
farið fram öflug kynning á
kostum þess og möguleikum
íslendinga til viðskiptasamn-
inga við aðrar þjóðir eða sam-
bandsríki eftir það. Vissulega
er sameiginlegur markaður
Evrópu álitlegur kostur, en
horfa verður til sívaxandi
markaða í Austurlöndum og
nýfrjálsum ríkjum Austur-Evr-
ópu. Hverjir verða möguleikar
okkar á sjálfstæðum viðskipta-
samningum utan Evrópu ef ís-
lendingar ganga í Evrópusam-
bandið? Ef af inngöngu verður
er nauðsynlegt að tryggja að
auðlindir þjóðarinnar og fisk-
2