Ljósberinn - 19.10.1929, Blaðsíða 5

LJO SBERINN
317
sinnuin búin að blessa hann og konuna
hans fyrir það, hvernig þau reyndust
drengnum. Jói litli lá heldur ekki á liði
sínu, hann notfærði sér kennsluna með
kostgæfni og gladdi vini sína með því
að standa framarlega í röð þeirra, sem
tóku próf inn í skólann.5. Og svo höfðu
hjónin gert gömlu konunni orð um að
koma og drekka kaffibolla með þeim og
fáeinum kunningjum þeirra, í tilefni þess
að Jói var orðinn námssveinn í Menta-
skólanum. Hún hafði verið feiinin og
óframfærin rétt allra fyrst, en alúð
hjónanna og hið innilega viðmót frúar-
innar, hafði rekið alla feimni á brott, og
Marín gamla sagði við Jóa, þegar þau
komu heim, að indælli dag hefði hún
ekki lengi lifað. Og þegar þau voru
háttuð utn kvöldið, gat hvorugt þeirra
sofnað.
»Veiztu livað, fóstra mín«, sagði Jói
allt í einu: »Hann Axel verður líklega
sessunautur minn í skólanum. Mér lízt
ekki meira en svo á það«.
»Gæt þú þess, góðurinn, að vera ætíð
kurteis og prúður í allri hegðan þinni«,
svaraði hún stillt, »þá mun allt vel fara«.
»Hann gaf mér fremur óhýrt auga«,
sagði Jói. »Hann átti, held ég, sízt af
öllu von á því að sjá mig í þeim hóp«.
»Líkast til ekki«, svaraði gamla kon-
an. »En reyndu til að sýna bæði honum
og öðrum það, að þú skartar þar engu
síður en hann eða hver annar sem vera
skal«.
»Það langar mig til að reyna«, sagði
Jói. »Ég vildi óska að ég gæti glatt
bæði þig, fóstra mín, og góðu hjónin,
vini okkar, með því að standa mig vel
í skólanum. Ég get líklega hvort sem
er aldrei launað ykkur neitt af því, sem
þið liaíið gert fyrir inig«.
»Gæfa þín og gengi verða beztu laun-
in mín«, mælti Marín gamla og klökknaði
við.
— — Jói kveið hálfvegis fyrir því,
að verða Axel saintíða í skólanum.
Hrekkjabrögð Axels og ertni ryfjuðust
upp fyrir honum, þegar þeir hittust við
prófið. Axel hafði ekkert reynt til þess
að dylja undrun sína, þegar hann sá
Jóa, og það þurfti ekki glöggt auga til
þess að sjá háðið og lítilsvirðinguna, sem
skein út úr lionum, þegar hann mældi
Jóa með augunum frá hvirfli til ilja.
Jói tók vel eftir því, en honuin gafst
enginn tími til þess að hugsa frekar um
það, því að yíirheyrslan hófst rétt að
segja strax, og þá stund fanst Jóa flest
annað smáinunir einir.
»Ég skal reyna að standa ekki langt
að baki honum«, hugsaði Jói með sér.
»Og ég skal líka reyna að bera ekki
kaldan huga til hans — hann er þó
skólabróðir minn«.
En óneitanlega var eins og gamall
skuggi hefði laumast inn í hugsun Jóa;
bitrar minningar bernskuára geta stungið
hjartað líkt og nálaroddar, og Jói kveink-
aði sér undan stungunum; þær mintu
hann svo átakanlega á það, sem honum
gleymdist. aldrei, — enginn hafði strítt
honum á föðurleysi hans annar en Axel.
Drengurinn lá vakandi fram á nótt
og ryfjaði upp liðna æfi. Hann fann, að
nú var hann kominn á vegamót, þar
sem hann hafði gott útsýni yfir liðna
tímann. Og hvað sá hann? Fátæklegt
heimili, þar sem skorturinn stóð stund-
um við dyrnar, án þess þó að kornast
inn fyrir þær, af því að sérhver þur
brauðbiti var meðtekinn fyrir bæn og
með þakklátsemi; — þar var og sérhver
vær blundur af Guði þeginn; fóstra lians
áminnti hann seint og snemma um að
vera þakklátur fyrir gjafir Guðs og Jói
fann í orðum hennar yl og traust, sem
var á við mikinn auð. Hann sá guðs-
transtið í dagfari fóstru sinnar, hann
hafði horft á það árum saman, og dreug-