Ljósberinn - 01.10.1941, Blaðsíða 16

156
LJÓSRERINN
SNORRI STUIRILÖSOINI
1241 — 23. soptember 1941
Hinn 23. sept. var minnst. dánardægurs
Snorra Sturlusonar á ýmsan hátt, bæði í
Reykholti, þar sem Snorri bjó lengi og þar
sem hann var veginn fyrir 700 árum, —
og hér í Reykjavík. En vegna styrjaldarinn-
ar urðu þessar minningarathafnir íburðar-
minni en anhars hefði orðið. Ef friðui
hefði ríkt í heiminum, er talið líklegt að
Snorra hefði verið minnst víða um lönd,
að minnsta kosti í menntastofnunum, því
að rit Snorra eru heimskunn og er hann
talinn með merkustu sagnriturum og rit-
snillingum sem uppi hafa verið, og lang-
frægastur er hann allra íslenzkra rithöf-
unda. 1 Þýzkalandi var Snorra þó lofsam-
lega minnst þennan dag í útvarpi, þrátt
fyrir öll hernaðar-ósköpin.
Eitt af því sem fórst fyrir, vegna styrj-
aldarinnar, var það., að' þennan dag átti
að afhjúpa hið mikla líkneski af Snorra,
sem Norðmenn gáfu landinu á Alþingis-
hátíðinni 1930. Líkneskið hefir snjallasti
myndhöggvari Norðmanna, V i g e 1 a n d,
mótað, og er það steypt í kopar og tilbú-
ið, — en ekki komið til landsins ennþá,
heldur bíður það í umbúðunum úti í Norj
egi, þangað til hægist um og heimurinn
kemst í rétt horf; aftur.
Þessu minnismerki er ætlaður staður í
hlaðinu á Reykholti og á að gera þar ým-
islegt til að prýða staðinn, svo að þetta
listaverk njóti sín þar. Eitthvað er byrj-
að á því starfi,, en því ekki verið flýtt neitt,
vegna þess, að ekki var hægt að koma
minnismerkinu hingað. En búist er við að
gestkvæmt muni verða að Reykholti á sumr-
in, þegar myndastyttan er þangað komin
og Snorragarður kominn í það horf, sem
til er ætlast.
Snorri Sturluson fæddist árið 1179 og
voru foreldrar hans Sturla Þórðarsoin í
Hvammi i Dölum og Guðný Böðvarsdóttir,
bæði af hinum göfugustu ættum.
Ekki ólst Snorri upp hjá foreldrum sín-
um, en tveggja vetra gamlan tók Jóm bisk-
up Loftson í Odda hann í fóstur og þar
ólst hann upp til tvítugs aldurs. Var Oddi
merkast menntasetur á landi hér í þá tíð.
Snorri varð slðan mikill höfðingi og auð-
ugur að fé. Hann var tvívegis um nokk-
urt skeið í Noregi og í miklum hávegum
haföur hjá höfðingjum þar, fyrir andlegt
atgerfi.
Annars er ekki ætlunin að rekja æfiferil
hans hér. Það væri að bera í bakkafullan
lækinn, svo mikið hefir verið um Snorra
skrifað fyrr og síðar, og þessa dagana hafa
öll blöð landsins birt greinar um hann, og
Ljósbera-lesendurnir eflaust lesið einhverj-
ar þeirra, áður en þetta tölublað berst
þeim í hendur.
Það var um Snorra, eins og svo marga
mikla menn, að hann átti óvildarmenn, sem
leituðust við að gera honum allt það ógagn
sem þeir máttu. Brestur var það í skap-
gerð Snorra, að hann var maður fégjarn,
og mun það hafa átt sinn þátt í óvinsæld-
um hans;. En þó var það nú svo, að sá sem
fyrir aðförinni að Snorra stóð, átti eng-
ar sakir ‘við hann sjálfur, og var auk þess
tengdasonur hans, — Gizur Þorvaldsson,
og var svo látið heita, að hann fremdi
verknað þennan í umboði Hákonar Noregs-
konungs, sem taldi að Snorri hefði móðg-
að sig með því að hlýða ekki banni u,m
það að fara heim til íslands. Snorri taldi
sér hinsvegar mikla nauðsyn að komast heim
til að gæta eigna sinna. »Gt vil ek«, sagði
Snorri og fór, í trássi við bann konungs.
Og má segja að það hafi raunverulega ver-
ið upphaf að endalokum Snorra.
»Gizur kom í Reykholt um nóttina eftir
Máritíusarmessu (milli 22. og 23. sept.).
— Brutu þeir upp skemmuna, er Snorri
svaf í, en hann hljóp út úr skemmunni, og
í hin litlu húsin er voru við skemmuna.