Ljósberinn - 01.10.1957, Blaðsíða 5

ögninni af eldsneyti sínu, kveður framhlut-
ann og sleppir taki sínu á honum.
Nú kemur til kasta fremsta hlutans. Hann
geymir sjálft tunglið. Ekki má hann sleppa
því strax. Hann verður fyrst að auka hraðann
til muna. Hann herðir því flugið, og nú æðir
hann í lárétta stefnu með rúmlega 26 000 km
hraða á klukkustund, hraðar en nokkurt
mannlegt farartæki hefur komizt til þessa. Nú
eru um 10 mínútur liðnar frá því, er flugið
hófst á jörðinni. Stundin er komin, þegar
tunglið á að segja skilið við farkost sinn að
fullu og öllu og ferðast upp á eigin spýtur.
Framhluti eldflaugarinnar sleppir því, og það
geysist áfram. Það er eins og eldflaugin eigi
bágt með að sjá af því svona aleinu út í
geymnum, svo að það fylgir því eftir um
stund. En sennilega dettur það fljótt niður
aftur.
Tunglið er nú komið á braut sína umhverf-
is jörðina, — ef allt gengur að óskum. Hrað-
inn hefur ekki minnkað. Það tekur það vart
meira en IV2 tíma að komast einn hring um-
hverfis jörðina. Ef við hugsuðum okkur, að
við sæjum það koma upp í vestri, væri það
horfið bak við sjóndeildarhringinn í austri
eftir 10—20 mínútur. — Það er raunar enginn
möguleiki á því að sjá það frá jörðu. Það yrði
álíka auðvelt og að greina golfkúlu, sem
hent yrði úr þrýstiloftsflugvél, sem væri í
00 000 feta hæð. En vísindamennirnir sætta
sig ekki við að geta ekki fylgzt með ferð-
um þess, þannig að þeir sjái það. Þeir hafa
því smíðað nýja myndavél, sem nær mynd-
um af hlutum í órafjarlægð. Hún á að vera
eins og auga, sem lítur eftir tunglinu litla á
braut sinni. Og svo eru það öll mælitækin og
útvarpsviðtækin, sem komið hefur verið upp
allvíða á jörðinni og getið var um hér að
íraman. Þau eiga að taka á móti skilaboðum
frá tunglinu.
Þegar tunglið er komið svona langt frá
jörðinni og hraðinn er orðinn svona mikill,
hefur það tilhneigingu til þess að yfirgefa
hana alveg og hendast út í geyminn. En jörð-
in er ekki á því að sleppa því að fullu. Hún
togar í það af öllum kröftum með aðdráttar-
afli sínu, og vona vísindamennirnir, að henni
takist að halda því í skefjum. svo að það víki
ckki af braut sinni. Hversu lengi tekst jörð-
inni það? Um það vilja vísindamennirnir
LJDSBERINN
engu spá. Það getur orðið aðeins ein vika —
eða jafnvel nokkur ár. Það er hugsanlegt, að
eitthvert tækjanna bili. Einnig getur farið
svo, að jörðin togi í það af of miklum krafti,
svo að það komist inn í gufuhvolfið. En þá er
voðinn vís. Þá verða örlög þess hin sömu og
annarra hnatta, sem koma of nálægt jörð-
unni: Það brennur upp vegna núnings lofts-
ins. Við skulum nú samt vona, að jörðin verði
ekki allt of ströng í ,,uppeldi“ sínu og eftir-
liti, svo að tunglið fái ráðrúm til þess að
gegna hlutverki sínu.
Vísindamennirnir hafa þegar smíðað stærri
hnetti, sem þeir ætla að senda af stað, ef
vel tekst til með tunglið. Þá langar til þess að
koma einum þeirra í nánd við gamla tunglið,
sem hefur lýst okkur á nóttunni í aldaraðir.
Karlinn vinur okkar er áreiðanlega orðinn
einmana og hefði gaman af að komast í góðan
félagsskap. Ef góð kynni verða með honum
og þessum gerfihnetti og sá síðarnefndi fer
að snúast umhverfis karlinn, eru líkur til þess,
að hægt verði að greina þá báða í stjörnu-
kíki. Karlinn hefur auðvitað alltaf sézt, en
vonir standa til þess, að nýi- hnötturinn sjáist
líka.
Vísindamennirnir vona, að þeir geti sent
gerfitunglið upp í geyminn á næsta ári. Það
verður gaman að vita, hvernig þeim tekst þessi
tilraun. Sjálfsagt verður sagt frá þessu í blöð-
um og útvarpi, þegar þar að kemur. Þið skul-
uð veita því eftirtekt og fylgjast með því.
SKRÍTLUR
Pabbi: — Hvernig gengur í skólanum Pétur?
Pétur: — Það gengur ágætlega. 1 dag sagði
kennarinn, að væru allir nemendurnir eins og
ég, væri hægt að loka skólanum strax
♦
Kennarinn: -— Hvort vildir þú heldur vera
án sólarinnar eða tunglsins, Stína?
Stina: —- Sólarinnar, af því að það er hvort
sem er bjart á daginn.
♦
— Hafið þér tínt einhverju?
— Já, hafið þér fundið það?
— Nei, en ég var að hugsa um að byrja að
leita og datt í hug að spyrja, hvort bér vilduð
ekki greiða nokkuð af fundarlaununum fyrir-
fram.
109