Ljósberinn - 01.06.1960, Blaðsíða 3

40. árg., 5.-6. tbl.
Mjcsberinn
Sumarið 1960.
ÓLfur Óíafóion:
ÆTTARLAND, ÞIG ELSKUM VÉR
Land, skógi vaxið milli fjalls og fjöru.
Meira en þúsund ár eru liðin síðan ísland
byggðist. Hvernig leit landið okkar þá út?
Fyrir þúsund árum voru hér engir vegir
og engar brýr, heldur ekki falleg hús, stór
og slétt tún eða önnur áberandi mannvirki.
Samt var landið miklu fegurra þá en það
nú er. Árið 960 hefur verið miklu meiri gróð-
ur á íslandi en nú, árið 1960, líklega helm-
ingi meiri.
„í þann tíð var ísland viði vaxit milli
fjalls og fjöru,“ segir í íslendingabók. Þá hef-
ur víða verið kjarr og skógur á láglendi og
inn til dala, líklega fjórum sinnum meira
en nú. ! : 1 ’ ;J
Veiztu það, að þriðji hlutinn af íslandi er
jöklar, hraun og sandar? Þú
veizt það, og þig tekur sárt
til þess. En er nokkuð við
því að gera?
Ekki er á nokkurs manns
færi að bræða jöklana. Öðru
máli gegnir um gróin hraun
eða mela, sanda, urðir og
moldarflög, þar sem áður var
skógur, kjarr eða graslendi,
og landsmenn sjálfir eiga
mikla sök á að eyddist. Það
var fyrst og fremst féð, sem
eyðilagði allan gróður á stór-
um svæðum. Oft gekk það
úti allt árið og var þá nær-
göngult við gróðurinn. Þá
beit það kjarrið og sprotana
af trjánum og nagaði vor-
gróðurinn niður í rót. Auk
otj sýnuwn þaö í nerhi
þess hjuggu menn skógana miskunnarlaust til
eldsneytis og húsagerðar.
Nú er öllu þessu hætt. Nú á að friða land-
ið og græða sárin á líkama fósturjarðarinn-
ar. Það á að gæta betur búfénaðarins. Það
á að sá fræi í sanda og flög. Og það á að
gróðursetja tré í gróin hraun, berar skriður
fjallshlíða okkar fögru dala, — unz ísland
verður aftur land skógivaxið milli fjalls og
fjöru.
Hvað er unnið með því að rækta skóg?
Skógur er ákaflega nytsamur og fyrir okk-
ar land alveg ómissandi.
Þegar rignir á skóglaust land, verða ár og
lækir dökkmórauð af framburði. Vatnið
TJng og gróskumikil furutré í fögrum trjálundi í nágrenni
Reykjavíkur.
LJÓSBERINN
67