Nýtt kirkjublað - 01.09.1908, Qupperneq 3

NÝTT KIRKJTJBLAÐ.
195
Engum lögum yrði ])á hlýtt og engin takmörk yrði á yfir*
gangi og sællífi annarsvegar og á skorti, kúgun og vonlaus-
um bágindum hinsvegar. Dygð, skylda og frumregla yrði í
fyrirlitningu eins og meiningarlaus orð. Maðurinn skeytti ])á
ekki um neitt annað en sjálfan sig og. notaði alla liæfi-
leika sálar sinnar í eigingirninnar þjónustu. Það sem guð-
neitunarkenningin gerir ráð fyrir að maðurinn sé, nfl. eitt af
villidýrunum, það yrði þá orð að sönnu.
Vert er að taka það sérstaklega fram, að hin kristna trú
hefir einkarmikla þýðingu fyrir frjálsan félagsskap. Það er
full ástæða til að efast um, að borgaralegt frelsi geli 'átt sér
sér stað án kristinnar trúar. Svo mikið er víst, að þar sem
hún er ekki ráðandi, njóta rnenn hvorki jafnréttis né óhlut-
drægni. Kristindómurinn styður frjálst félagsskapar fyrirkomu-
lag, fyrst og fremst vegna þess, að andi hans er andi frels-
isins. Það er að segja: andi virðingar fyrir rétti og gagni
annara. Kristindömurinn viðurkennir meðfætt jafnrétti allra
manna. Hann gerir sér far um að uppræta ofríkishvatir vorr-
ar dýrslegu náttúru; en þær vilja kúga fjöldann undir vald
hinna fáu. Hann leiðir, með góðu uppeldi eigi síður en með
boðorðum, hugi mannanna til guðs, til að auðsýna honum
einum þá Iotningu og tignun, sem of oft hefir verið ranglega
auðsýnd krýndum meðbræðrum.
011 stefna kristindómsins er frjáls. Hann leggur grund-
völlinn undir frumreglur góðgirninnar, réttvísinnar og virðing-
arinnar fyrir manneðlinu. Það er ekki rétt, þó margir liti svo á,
að andi frelsisins komi eingöngu fram í því, að standa lást á
sínum rétli og lúta sjálfur engri kúgun; hann kemur miklu
fremur fram í því, að bera virðingu fyrir annara rétti og styðja
hann, en forðast vandlega að gera nokkrum manni rangt til.
Slíkur er andi kristindómsins. Þar sem hann ræður, er trygg-
ing fyrir persónulegu og félagslegu frelsi manna. En hún er
engin, þar sem hann ræður ekki.
1 annan stað styður kristindómurinn frjálst félagsskap-
ar fyrirkomulag með þeim hætti, að hann dregur úr þörfinni
fyrir það, að beilt sé opinberu valdi við menn til þess að
knýja þá til að hlýða lögunum. Það gjörir hann með því, að
hann hefir þau áhrif á menn, að þeir verða „sjálfum sér lög-
mál“ og hafa sjálfkrafa taum á tilhueigingunni til að beila ó-