Nýtt kirkjublað - 01.01.1909, Blaðsíða 14
10 ________ NÝTT KIRKJUBLAÐ
það, að vísindin eru í framþróun, þau fara stundum meS
kenningar sem verður að kalla aftur eða víkja við þegar lengra
sækir fram. En mikið og margt fær óliagganlegt gildi, og það
kemst inn í fólkið. Visindin eru þangað til að hamra á því
sem er og ávalt reynist samt við sig, að sú kenning verður
almennings eign. Trú kemst þar ekki að. Þar sem þekking-
arljósið nýtur sín, verða vísindin jafnan ofan á áður en lýkur.
Endirinn verður sá að trúaða fólkið fer líka að álíta kenning-
ar vísindanna góðar og gildar, og reynir að koma þeim i
samræmi við trú sína. Þegar ég var ungur var hver rétttrú-
aður guðfræðingur viss um það, að guð hefði skapað heiminn
á 6 dögum og komið öllu fyrir á þeim fresti Einginn trúir
slíku nú.
Rannsókn vísindanna tekur undantekningarlaust til alls
hérnamegin. Og visindin rannsaka þá lika biblíuna og það
hvernig trúarlærdómar kirkji nnar eru til orðnir.
Hvað er biblían? Hún er bóknrenta— safn. Það væri
svo sem árangurslaust, ef farið væri að undan þiggjaþáeinu
tegund eða þann sérflokk af bókmentum heimsins, er biblía
heitir, frá athugun og íhugun, og heimta þar af öllum eina og
sömu niðurstöðu Vísindin hirða eigi um slíkt bann og boð.
Þau krefjast frjálsrar rannsóknar á öllum bókfræðum, tálm-
unarlaust, og eins á hinum biblíulegu Og vilji trúin mæla
þar í móti, og segi sem svo: Það er alt öðru máli að gegna
um ritninguna, af þvi að hún er guðs orð. Þá verða vísind-
in að segja á móti: Nú, hafi guð valið sínu orði þann bún-
ing, að það er til vor komið í bókfræðum, þá er það um leið
vilja hans samkvæmt, að vísindin rannsaki orð hans engu síð-
ur en öll önnur orð í öðrum bókfræðum.
Iivað er framþróun trúarlærdómauna í kirkjunni? —
Ekki annað en brot úr veraldarsögunni. Vísindunum er ætlað
að rannsaka alla veraldarsöguna, og þá um leið þetta brot
hindrunar- og hleypidómalaust. Skjóti nú trúin því að, að
þessir lærdómar, sem mótast hafa og myndast, séu eilífsann-
inni, þá verður svarið hjá vísindunum þetta: Verði þvi eigi
á móti mælt, að þessi sannindi séu sögulega til orðin, þá eru
þau ekki eilifari en það, að ég get rannsakað þau og verð
að rannsaka þau.
Það er annars kominn tími til að kristnir menn kannjst