Nýtt kirkjublað - 15.02.1911, Blaðsíða 6

46
NÝTT KIRKJUBLAÐ
af sér allan grun. Svo var sópað um til þrifa. I ólæstri drag-
skúffu, undir fataskáp, kemur fram blaðastrangi innan um ósent í
þvott. Árni stóð yfir, og rekur upp strangann, og þar eru þá öll
ríkisskuldabréfin, þessi 20—30 þús., sem heimspekingarnir okkar
nú alast á. Heimspekings-hugsunin þessi, að þarna færu þeir ekki
að leita að peningum — þjófa-fantarnir.
Sétta hvert ár kemur nýr heimspekingur. Og heimspekingar
verða manna langlífastir.
Og verkamennirnir í víngarði Hannesar liggja eigi á liði sínu:
Tvö allstór bindi eru komin frá Ágúst Bjarnasyni, og von á tveim-
ur enn til viðbótar. Heitir alt ritið: Yfirlit yfir sögu mannsand-
ans. En Guðmundur Einnbogason fer með sína tilskildu fyrirlestra
í vetur, og fleiri sóttu að en fyrir komust, og því tvífarið með
hvern lestur.
„Sitt er um hvorn þeirra sonanna minna,“ gæti Haunes gamli
sagt. Á. B. hefir góðan og gamlan þýskan bókagerðarsið. Hann
situr með tíu lærðar bækur fyrir framan sig og tekur saman þá
elleftu, líka lærða bók. G. E. spinnur aftur á móti út úr sjálfum
sér, eins og köngurváfa, silkimjúkt og himinblátt híalíu sálar-
fræðarinnar.
Mannsanda-saga Á. B. er svo inerkilegt rit að efni, og um
leið svo nýstárlegt hjá oss, að meira tal liefði átt út af því að
rísa, en orðið hefir. Er auðvitað lika enn að koma út. Eins og
vita mátti hefir þurft dálítinn fjárstyrk til að koma út bindunum
tveim, og ætti eigi að standa á sama styrk til bindanna sem eftir
eru. Að sjálfsögðu koma og út fyrirlestrar þeir sem G. E. heldur
i vetur. Loðir dálítið í minni mér ein myndin sem hann brá upp,
og hlakka eg til að sjá hana i bókinni betri og skýrari.
Hann var eitthvað að tala um ráðningar-viðleitni okkar á til-
verugátunni eða skilnings-fálmið á lögum náttúrunnar. Og svo tók
hann dæmi frá niðurlagserindinu á Slútneskvæði Einars Bene-
diktssonar:
Týsfjóla! Krjúp þú með krónuna f'ríða
og kystu þá mold, sem þú blómgast á, o. s. frv.
Maður sem ekki kann orð i íslensku heyrii þetta erindi og fer
að athuga það. Hann getur þá nppgntvað margt, hafi hann skarp-
leik og lærdóm til þess. Hann finnur hendingar, höfuðstafi og
stuðla og fallandann, getur kannske stigið dans eftir þvi. En
hugsun skáldsins nær hann ekki. Andinn, sálin í Ijóðinu, er al-
veg fyrir utan hann. Hulinn leyndardómur. Svipað mætti hugsa
sér um skilning okkar á náttúrulögunum, þessum bragarhætti til-
yerunnar. pað má margt þar athuga og sannprófa, og um lögiu