Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1928, Page 9
T í M A R I T
IÐNAÐARMANNA
óskifta að baki, hún óskar að þessu Iðnráði megi
vegna vel, og takist giftusamlega að leysa úr á-
greinings- og vandamálum komandi tíma, að verkin
megi þar lofa meistarann. Með þessari hugsun vil
jeg þá leyfa mjer að setja þennan fund og bjóða
ykkur kæru fulltrúar innilega velkomna í þetta á-
byrðarmikla starf, og óska þess, að sannleikur og
rjetllæti fái ávalt að skipa öndvegið í öllum ykkar
störfum, hvernig svo sem högum annars kann að
vera háttað. —
Þá var gengið til kosninga í framkvæmdarnefnd
og voru þessir kosnir:
Einar Gíslason, Guttormur Andrjesson, Helgi H,
Eiríksson, Jón Halldórsson og Magnús Benjamínsson.
Kosnir til þess að semja fundarsköp og starfs-
reglur fyrir ráðið voru: Guðmundur Eiríksson,
Helgi H. Eiríksson og Þorleifur Gunnarsson.
Oefað á Iðnráðið mikið og þarft verk fyrir hönd-
um og væri æskilegt að ekki liði á löngu áður en
hægt væri að koma því svo fyrir að iðnaðarmenn
út um land einnig gætu tekið þátt í kosningu ráðs-
ins þannig að öll iðnaðarstjettin í landinu gæti stutt
það og átt þar sitt athvarf.
Trjeskuröur og höfðaletur.
Efttr Ríkarð Jónsson.
Með formála eftir Gísla Guðmundsson.
Eftir tilmælum mínum ritaði Ríkarður Jónsson
síðastliðið vor allítarlega grein í tímaritið »Norges
Haandverk«. Ritgerðin vakti mikla athygli, því
þótt Norðmenn sjeu vel að sjer í trjeskurði, kom
þeim á óvart, nokkuð af því er Rikarður sagði
þeim. Þótt seint sje, birtist hjer í tímariti voru
úrdráttur úr ritgerð þessari og auk þess dálítil
grein um höfðaletrið íslenska. Ríkarður fann að
því við mig er hann hafði sjeð grein sína í
norska tímaritinu að þar eru nær eingöngu
myndir af verkum eftir hann, líkaði honum þetta
miður því svo gat litið út sem hann hefði tranað
sínum verkum þar fram, en þetta var hvorki mín
sök nje Ríkarðs, heldur stendur þannig á því, að
jeg safnaði myndum af ísl. útskurði bæði gömlum
og nýjum og sendi ritstjóranum fyrir »Norges
Haandverk* og hefir hann eingöngu valið myndir
eftir Rikarð, að undanteknum hvalbeinsstól Stefans
Eiríkssonar, og skal það afsakað að Timarit Iðn-
aðarmanna, hefir ekki fyrir hendi önnur prentmót
af ísl. útskurði en þau sem »Norges Haandverk*
góðfúslega hefir látið oss í tje til notkunar. Vera
má að »Norges Haandverk* birti síðarmeir fleiri
af myndum þeim er jeg sendi ritstjcranum og
verða þær þá jafnharðan birtar í Tímariti Iðnað-
armanna. Áður en lokið er þessum fáorða for-
mála, þá vil jeg tilfæra hjer samtal við Englend-
ing, sem fyrir nokkrum árum kom til íslands með
e. s. Gullfoss, því vel getur verið að farið verði
að hugsa um trjeskurð á íslenskum farþegaskipum,
Englendingurinn segir við mig að því er jeg man
best: »Jeg hjelt að íslensku skipin væru mikið út-
skorin innanborðs, enda hafði jeg mikið heyrt
dáðst að hinum einkennilega íslenska stíl, í trje-
skurði íslendinga«. Eftir á fór jeg að hugsa ræki-
lega um málið, og fanst þá ekki neift því til fyrir-
stöðu, að trjeskurður í farþegaskipum væri fram-
kvæmanlegur. Ekki vantaði fyrirmyndirnar, og vel
mátti komast af með grunnskurð, sem áður var
mikið notaður, og var frekar ódýr. Oþarft var að
skreyta nema borðsalinn, eða setustofur uppi, rjett
til þess, að menn gætu rekið augun í að hjer
væri um forna þjóðarmenningu að ræða; þá virð-
ist smekklegra að skreyta skipið með höfðaletri
þegar um kvæði er að ræða, heldur en að skreyta
með ósmekklegri skrautskrift. Frá því Iðnaðar-
mannafjelagið rjeðist í að gera útskorna baðstofu
í fornu sniði, getur enginn vafi leikið á því, að
auðveldlega má skreyta farþegaskipin íslensku með
útskurði án verulegs kostnaðar, því trjeskurður
baðstofu iðnaðarmanna var furðulega ódýr. Nú
kunna menn að finna trjeskurðinum það til foráttu,
að ilt sje að halda honum hreinum, en þetta er
hinn mesti misskilningur, því nú eru ryksugur í
hverju horni að heita má. Þjóðverjar leggja nú
mikið kapp á trjeskurð á nýrri farþegaskipum, en
hann er sviplitill, miðað við hinn forna rammíslenska
trjeskurð. Gísli Guðmundsson.
Nokkur orð um íslenska útskurðarlist.
Hin löngu íslensku vetrarkvöld og skammdegi,
hefur verið gróðarstía fyrir heimilsiðnað Islend-
inga, fyrir list-iðnað þeirra, listir, skáldskap, bók-
mentir og yfirleitt allan andlegan gróður, alt frá
landnámstíð, því að hin stuttu surnur, og skamm-
vinna bjargræðistíma var öðru að sinna og öðrum
hnöppum að hneppa. í stórhríðum og öðrum ill-
viðrum, þegar Stormgríður og Gaddúð og aðrar
illveðursnornir geysuðu yfir landið og skemtu sjer
og sínum líkum, vikum og mánuðum saman, með
ógurlegum tröllasöngvum og skessudönsum, þá var
;i .71 :j