Tímarit iðnaðarmanna - 01.04.1947, Blaðsíða 20

Iðnaðarritið 3.-4. XX. 1947
og því eru líka kröfur ]>ær, sem þjóðfélagiS
gerir til iðnaðarmanna, breytingum undir-
orpnar.
Þegar alls er gætt, má segja um iðnaðar-
menn vorra tíma, að þeir séu að endurheimta
verkefni sín og þá vinnugleði um leið, þá
vinnugjeði, er forgörðum fór, er iðnaðar-
menn áttu erfiðast uppdráttar, þegar svo virl-
ist sem iðjutæknin mundi liera banaorð af
liandiðnaðinum. En liann liefur alltaf rétt við
og uppfyllir þær kröfur, sem samtíðin gerir
til lians. Ein af ástæðunum til ]>ess, að lumn
Jiefur Jilotið mikla ujijireist, er sú, að iðnað-
armenn liafa sjálfrátt og ósjáJfrátt liallað
sér að véltælíninni og hafið samvinnu við
liúsameistara og Jistamenn. Og þeirra álirifa
gætir líka mjög í verkum íðnaðarmannsins,
til dæmis í verkum Iiúsgagnasmiða, körfu-
gerðarmanna og gullsmiða, en aðrir, svo sem
byggingarmeistarar, eiga enn eftir að læra
mikið.
Auðsælt er, Iiver álirif þessi samvinna liefur
á tækniskóla á NorðurJöndum. Deildir þess-
ara stofnana eru að jafnaði undir stjórn
verkfræðinga, en þeir bafa aftur á móti jafn-
an iðnaðarmenn í þjónustu sinni, og stjórna
þeir vinnunni. Kennslu og upplýsingastarf-
semi deildanna grundvallast meðal annars á
því, að náin samvinna er milli verkfræðinga
og iðnaðarmanna innan stofnananna, og að
verkfræðingarnir láta sig miklu skipta iðn-
aðarmálin utan þeirra i öllum meiri Iiáttar
iðngreinum. Á þeiman Iiáll stuðlar tælcnin að
nýsköjnm handiðnaðarins á Norðurlöndum,
og iðnfræðiskólarnir eiga sinn þátt í því.
Sveinanámið setur sérstakan blæ á iðnað-
armannastétlina. Venjulega tekur það mörg
ár. Og kennarinn þreytist að jafnaði aldrei
á að brýna ]iað fyrir nemöndnm sínum, að
blutirnir verði að vera „iðnaðarlega“ gerðir.
AIIl verður að vera samkvæmt nákvæmri l'yr-
irsögn meistarans, Það er að segja eins og
meistaranum sjálfum var kennt verkið af
kennara sínum. Nemandinn fær ekki að
brjóta lieilann um það, hvort Iiægt sé að gera
þetta eða bilL á annan hátt, svo að eins vel
fari eða betur. Vinnuaðferðir iðnaðarmanna
eru þvi í allverulegum mæli hefðbundnar.
Iðnaðarmenn eru einnig mjög ihaldssamir að
]iví er lýtur að notkun verkfæra og aðferða.
Og þvi er það, að þeir, sem í söfnum starfa,
staðhæfa, að hefillinn bafi verið hefill og sög-
in sög öldum saman.
Andstætt ])essu hefðbundna viðhorfi iðn-
aðarmanna gagnvart lífinu, er viðhorf verk-
fræðinga, sem er meiri sköpunarmætti gætt.
Verkfræðingurinn lærir einnig að vísu, Iivern-
ig hlutirnir hafi verð búnir til áður, en þótt
Iiann búi til einhvern hlut á þann hátt, sem
honum hefur verið kennt, spyr hann sjálfan
sig jafnan, hvorl vinnuaðl'erðin sé bagkvæm,
og hvort ekki muni tök á, að inna verkið af
höndum á annan og Iiagfelldari bátt. Iðnað-
armaðurinn er ánægður með framleiðsluvöru
sína ef bún ber merki „iðnmennskunnar“ í
svipmóti sínu, en verkfræðingurinn er aldrei
fullkomlega ánægður með liina tækriilegu
lausn, er hann hefur fengið. Hann er einatl
á hnotskóg eftir öðrum möguleikum. Hann
vill aldrei láta við það sitja, er bann hefur
numið. Hann hefúr ekki einungis bug á að
breyta aðferðum, heldur og vélum, hjálpar-
tækjum, verkfærum. Hann gerir lilraunir,
bollaleggur, kemst að neikvæðri niðurstöðu,
byrjar á nýjan leik, veltir málinu fyrir sér,
unz sá heilladagur rennur upp, að viðleitni
bans befur borið árangur.
Það eru ekki einungis famleiðsluvörur og
tæki, sem endurbætt eru, lieldur er og skipu-
lag, starfshættir og fyrirkomulag alll í verk-
smiðjum háð breytingum, seni liorfa til bóta.
Starfsvið verkfræðingsins er bæði tæknilegt
og skipulagslegt. Tilgangurinn er ávallt sá,
að gera blútina sem bezt úr garði, en jafn-
framt að sjiara tima og vinnu, svo sem frelc-
ast er kleift. Þegar okkur hvarflar í hug, hvi-
lík íhaldssemi hefur ríkl á öllum sviðum
iðnaðar, landbúnaðar og verzlunar um margra
alda skeið, þá skilst okkur fyrst, að þessi
heimsskoðun vcrkfræðinganna, ef svo má
segja, er ný af nálinni, og hefur aldrei verið
sameiginlegt keppikefli mannkynsins. En hins
38