Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1956, Qupperneq 1
GEFIÐ UT AF LANDSSAMBANDI IÐNAÐARMANNA
Iðnaðinn vantar öflugan stofnldnasjéð
NAUÐSYN BYGGINGAR-
LÁNASJÓÐS.
Lánaþörf iðnaðarins hefir lengi
verið ei'tt af helztu málum á mála-
skrá iðnþinga og annars staðar, þar
sem hagsmunamál iðnaðarins liafa
verið til umræðu. Er þetta mjög að
vonum, ])ar sem iðnaðinn hefir lengi
skort stórlega fjármagn, bæði til
fjárfestingar og sem rekstrarfé. Hcf-
ir og iðnaðurinn borið mjög skarð-
an hlut frá borði við skiptingu láns-
fjárins milli atvinuveganna. Land-
búnaður og sjávarútvegur liafa fyrir
löngu fengið sína sérstöku banka,
sem eru orðnir mjög öflugar lána-
stofnanir, en skannnt er síðan Iðn-
aðarbanki íslands var stofnaður, og
vannst sá sigur með naumindum,
eftir langa og harða baráttu. Starf-
semi Iðnaðarbankans hefir gengið
ágætlega, og hefir hann bætt úr
brýnni þörf margra, þótt enn vanti
mjög á, að hann fullnægi þörf iðn-
aðarins fyrir rekstursfé, og er það
að vonum, þar sem bankinn hefir
enn aðeins starfað skamma hríð, en
þarfir iðnaðarins miklar og hrað-
vaxandi.
Hinsvegar er enn engin lánastofn-
un til ,er telji sér skylt að lána fé
til byggingar iðnaðarhúsnæðis, en
landbúnaður og sjávarútvegur liafa
lengi átt sína sérstöku sjóði, er veita
þeim Iiagstæð lán til fjárfestingar,
og hafa þessir sjóðir verið efldir
mjög með fjárveitingum úr ríkis-
sjóði. Heftir það vissulega mjög
vöxt og viðgang iðnaðarins, að
þannig skuli vera nær ógerningur
að fá nokkur lán til byggingar iðn-
aðarhúsnæðis. Tekur það bæði til
þeirra, er gjarnan vildu hefja at-
vinnurekstur í iðnaði, en geta eigi
vegna skorts á húsnæði, og hinna,
sem fyrir eru, og vildu gjarnan
færa út kviarnar, eða byggja sér
betra húsnæði, en þeir hafa yfir-
leitt heldur ekki verulegt eigið fé
að byggja fyrir, þar sem hinar gíf-
urlegu skattaálögur torvelda mjög
söfnun nauðsynlegra varasjóða. Það
er þannig eitt af helztu hagsmuna-
málum iðnaðarins í dag, að hann
fái sinn sérstaka byggingarlána-
sjóð.
SAMÞYKKT IÐNÞINGS.
Mál þetta kom til umræðu á síð-
asta Iðnþingi í sambandi við um-
ræður, er fram fóru um húsnæðis-
þörf iðnaðarins, og kom þar skýrt
fram, að i þessum málum ríkir full-
komið vandræðaástand, þar sem
byggingarlán til iðnaðarhúsnæðis er
yfirleitt hvergi að fá. Var það ein-
róma álit þingsins, að við svo búið
mætti ekki lengur standa, og til
þess að staðfesta það samþykkti
þingið eftirfarandi ályktun:
„Þar sem nú er engin lána-
stofnun til, sem telur sér skylt
að lána fé til byggingar iðn-
aðarhúsnæðis, skorar þingið á
ríkisstjórn og Alþingi að tryggja
nú þegar, að iðnaðurinn fái
sinn sérstaka byggingarlána-
sjóð, er verði nægilega öflugur,
til þess að bæta úr brýnustu
þörf iðnaðarins fyrir bygging-
arlán vegna iðnaðarhúsnæðis.“
Þótt þessi ályktun tilgreini sér-
slakan byggingarlánasjóð, þá kom
ekkert fram í umræðum, er benti
til þess, að ný sjóðsstofnun væri
skýlaus krafa, heldur mætti einnig
leysa þetta mál á þann liátt, að efla
Iðnlánasjóð nægilega, til þess að
hann gæti tekið að sér hlutverk.
Virðist og sem það mundi einfald-
asta og heppilegasta lausn málsins.
IÐNLÁNASJÓÐUR VEITI
AÐEINS STOFNLÁN.
Á Alþingi 1954 og 1955 fluttu þeir
Magnús Jónsson og Jónas Rafnar
frv. til laga um breytingu á lögum
um Iðnlánasjóð, og voru veigamestu
breytingartillögurnar þær, að ár-
legt framlag ríkissjóðs skyldi hækk-
að úr kr. 300.000,00 upp í kr.
600.000,00, og að sjóðurinn skyldi
framvegis aðeins veita stofnlán. Var
]>að rökstutt með því, að eðlilegt
væri, að rekstrarlánin væru i verka-
hring Iðnaðarbankans.
Á 17. Iðnþingi fslendinga var lýst
eindregnum stuðningi við frv. þetta,
og er Alþingi sendi Landssambandi
iðnaðarmanna frumvarpið til um-
sagnar s.l. vetur, var sú yfirlýsing
endurtekin, en jafnframt tekið fram,