Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1966, Blaðsíða 53

Ur Fréttabréfí Kjararannsóknarnefndar
September 1966
Það hefur verið sömu erfiðleikum
bundið að afla upplýsinga um
vinnutíma og vinnulaun iðnaðar-
manna árið 1965 og var fyrir árið
þar á undan. Liggja til þess ýmsar
ástæður. Má t. d. nefna, að sífellt
eru fleiri fagfélög að fara yfir í á-
kvæðisvinnu, og eru vinnutímar þá
hvergi færðir né haldið til haga,
þannig að vitneskja um vinnutím-
ann er hvergi handbær. Má því
segja, að sú tilraun, sem hér hefur
verið gerð til að tína saman upplýs-
ingar um iðnaðarmenn, gefi ekki þær
niðurstöður, sem æskilegt hefði ver-
ið, enda úrtakið svo misjafnt, að
ekki er ástæða til að ætla, að það
sýni rétta mynd af hinni raunveru-
legu þróun. Þó má segja, að úrtakið
sé fullnægjandi að því er tekur til
járn- og skipasmiða.
Tafla V sýnir vinnulaun og vinnu-
stundir nokkurra fagfélaga 1965 (árs-
meðaltöl). Séu þessar niðurstöður
bornar sarnan við hliðstæðar niður-
stöður 1964, kemur í ljós, að vinnu-
tími trésmiða og rafvirkja er all-
miklu lengri 1965 en var 1964. Vinnu-
tími járnsmiða, bifvélavirkja og
skipasmiða er aftur á móti styttri
1965 en 1964. En vegna þess, hvað
trésmiðir og rafvirkjar vega mikið á
vinnumarkaðinum, verður niðurstað-
an sú, að vegið meðaltal vinnutím-
ans verður 2856 klst. 1965 á móti 2743
klst. 1964 eða að vinnutíminn hefur
lengst um 113 klst.
Það skal tekið fram, að trésmiðir
þeir, sem hér eru teknir í úrtakið,
vinna eingöngu tímavinnu.
Ef litið er á járnsmiði sérstaklega,
en eins og áður segir má telja upp-
lýsingar um þann hóp nægilega
traustar til að byggja launastatistik
á, eru niðurstöður þessar:
Meðalvinnutíminn 1965 er 2763
klst. á móti 2804 klst. 1964 eða 41
klst. styttri. Meðalárslaun cru 207
þúsund kr. 1965 á móti 183 þús. kr.
1964, eða 13% hærri. Tímakaup í
dagvinnu án orlofs er kr. 59,90 árið
1965 á móti kr. 52,80 árið 1964 eða
13% hærra.
Þessi hækkun á meðaltímakaupi
og meðalárslaunum iðnaðarmanna
verður ækki að öllu skýrð með
hækkunum á kauptöxtum, vegna
samninga og vísitölubreytinga. Margt
fleira getur einnig komið hér til. Má
t. d. nefna betri tíund, aukna á-
kvæðisvinnu hjá járnsmiðjum, aukn-
ar yfirborganir við störf, þar sem á-
kvæðisvinnu verður ekki við komið.
Einnig er algengt, að umsamið álag
á tímakaup fyrir ákveðin störf sé
greitt fyrir fleiri störf en samið hafði
verið um o. s. frv. Er ekki ósennilegt,
að öllum þessum atriðum sé til að
dreifa, og skýri þau að mismunandi
mikJu leyti þá miklu hækkun, sem
virðist hafa orðið á meðalárslaun-
um iðnaðarmanna árið 1965 frá ár-
inu á undan, miðað við hækkun á
meðalárslaunum verkamanna (16%).
Tafla VI sýnir hlutfallslega skipt-
ingu vinnutíma iðnaðarmanna 1965
og 1964, skipt í dagvinnu, eftirvinnu
og næturvinnu.
Vegið meðaltal fyrir þá fimm
hópa iðnaðarmanna, sem upplýsing-
ar þessar ná til, er þannig:
Dvt. Evt. Nvt. Samt.
1965 .... 75 13 12 100
1964 .... 79 13 8 100
109
TAFLA V
Vinnulaun og vinnustundir 1956.
Idnadarmenn , __ Fj. urt. Vog Vinnustundir pr. tnann Dvt. Evt. Nvt. Sarnt. Laun + orlof þ. kr. Timak. i dagv. kr. Medal- timak. kr.
1 2 3 4 5 6 7 8 9
Trésmiðir 7 36 2170 410 446 3026 246 63,5 76,0
Járnsmiðir 161 27 2081 352 330 2763 207 59,9 70,1
Bilvélavirkjar 10 9 2153 317 194 2664 216 67,5 75,8
Skipasmiðir 12 2 2090 285 236 2611 196 61,9 70,2
Rafvirkjar 23 26 2170 343 288 2801 218 63,2 72,7
Reiknað er með 50% eftirvinnuálagi, 87,5% næturvinnuálagi og 7% orlofi við l'lt-
reikning á tímakaupi i dagvinnu, dálki 8. Meðaltimakauj: >, dálkur 9, er án orlofs.
TAFLA VI
Hlutfallsleg skipting vinnutímans 1964 og 1965.
Vinnutimi 1965 Vinnutimi 1964
Dvt. Evt. Nvt. Samt. Dvt. Evt. Nvt. Samt.
1 2 3 4 5 6 7 8
Trésmiðir 78 14 8 100 72 14 14 100
Járnsmiðir 76 13 11 100 75 13 12 100
llifvélavirkjar 79 12 9 100 81 11 8 100
Skipasmiðir 77 10 13 100 80 11 9 100
Rafvirkjar 83 12 3 100 77 12 11 100
Vegið meðaltal 79 13 8 100 75 13 12 100
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA