Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1973, Blaðsíða 37
jafnframt samið við Landssamband iðnaðarmanna um,
að skrifstofa þess tæki að sér að annast starfrækslu sjóðs-
ins.
Síðustu mánuði ársins 1963 fóru fram kjarasamninga-
viðræður milli sveinafélaganna í Reykjavík og vinnu-
veitenda og hélt stjórn sjóðsins nokkra fundi með full-
trúum þessara aðila í þeim tilgangi að bjóða þeim aðild
að sjóðnum ef samningar tækjust milli þeirra um greiðslur
í lífeyrissjóð. Var þessu vel tekið af báðum aðilum, en
fulltrúar sveinafélaganna töldu þó aðild sína að stjórn
sjóðsins ekki nægilega tryggða, þar sem þeir áttu ekki
fulltrúa á Iðnþingi og féllst stjórn lífeyrissjóðsins á að
bera fram tillögur um breytingar á reglugerð sjóðsins á
næsta Iðnþingi.
Lífeyrissjóðurinn tók formlega til starfa í Reykjavík 1.
janúar 1964. Var stofnun hans auglýst í blöðum og birtu
þau auk þess fréttatilkynningar frá sjóðnum. Kom strax í
Ijós, að talsverður áhugi var fyrir þáttröku í sjóðnum,
meðal annars á stórum vinnustöðum. En þar sem ákvæði
um greiðslu atvinnurekenda í slíkan sjóð voru yfirleitt
ekki í kjarasamningum var þátttaka í sjóðnum ekki eins
mikil og búizt hafði verið við. Þeir sjóðfélagar, sem ekki
voru sjálfstæðir atvinnurekendur, urðu að semja við vinnu-
veitendur sína um greiðslu framlags í sjóðinn, ellegar að
greiða allt iðgjaldið sjálfir. Engu að síður gengu nokkrir
tugir iðnaðarmanna, bæði sveinar og meistarar, í sjóðinn
þegar á fyrsta starfsári hans.
Stjórn lífeyrissjóðsins lagði fram tillögur um breytingar
á reglugerð sjóðsins fyrir 26. Iðnþing íslendinga, sem
haldið var á Akureyri haustið 1964. Tillögur stjórnarinnar
gerðu ráð fyrir, að á Iðnþingi yrðu kosnir 2 iðnmeistarar í
stjórn sjóðsins en sérstakur fundur fulltrúa sveinafélaga
þeirra, sem aðild ættu að lífeyrissjóðnum kysi 2 iðnsveina
í stjórnina.
Um tillögur þessar urðu miklar umræður á Iðnþinginu
og voru menn ekki á einu máli um, að þær miðuðu í
rétta átt. Tillögumenn bentu á, að tillagan væri borin
fram til þess að ná samkomulagi við sveinafélögin, en á
miklu ylti að fá þau til þess að ganga í sjóðinn strax í
upphafi. Andstæðingar tillögunnar töldu hinsvegar, að
með henni væri verið að veita sveinum utan Landssam-
bands iðnaðarmanna meiri rétt í sjóðsstjórninni en svein-
um innan Landssambandsins. Lögðu þeir til, að kosin yrði
milliþinganefnd til þess að athuga þetta mál nánar í
samráði við sjóðsstjórnina, og var sú tiilaga samþykkt á
Iðnþinginu. í þessa milliþinganefnd voru kosnir þeir
Björgvin Frederiksen, vélvirkjameistari, Þórir Jónsson, bif-
vélavirkjameistari, Grímur Bjarnason, pípulagningameist-
ari og Hafsteinn Guðmundsson, prentsmiðjustjóri.
Milliþinganefndin skilaði áliti sínu til 27. Iðnþings,
sem haldið var í Hafnarfirði í nóvember 1965. Nefndin
lagði til, að Iðnþing kysi 2 fulltrúa í stjórn sjóðsins og 2
til vara, en jafnframt skyldi haldinn sérstakur aðalfundur
sjóðsins annað hvert ár eigi síðar en hálfum mánuði fyrir
Iðnþing, og skyldu þar einnig kosnir 2 fulltrúar í stjórn
sjóðsins og 2 til vara. Haga skyldi kosningu á Iðnþingi,
sem síðar færi fram, þannig að jafnan yrðu 2 hinna kjörnu
fulltrúa úr hópi starfandi iðnmeistara og 2 úr hópi iðn-
sveina. Rétt til setu á aðalfundi skyldu allir sjóðfélagar
eiga, sem greitt hefðu iðgjöld til sjóðsins í byrjun ársins
eða hefðu þá lokið tilskyldum iðgjaldagreiðslum. Þessar
tillögur milliþinganefndar voru samþykktar óbreyttar á
Iðnþinginu.
Nokkur aukning varð á starfsemi lífeyrissjóðsins á öðru
starfsári hans. Starfssemi sjóðsins var kynnt víða um land á
fundum, þar sem Þórir Jónsson, stjórnarformaður líf-
eyrissjóðsins, og Ottó Schopka framkvæmdastjóri Lands-
sambandsins mættu. Stofnaðar voru sérstakar deildir bæði
í Keflavík og Hafnarfirði, og nokkur aukning sjóðfélaga
varð í Reykjavík. Þá samdi eitt stéttarfélag, Offsetprent-
arafélag íslands, við vinnuveitendur um aðild að lífeyris-
sjóðnum, og var það fyrsta stéttarfélagið, sem samdi um
aðild að sjóðnum.
Stjórn sjóðsins ákvað að hefja lánveitingar úr sjóðnum
vorið 1965 og var þá augiýst eftir lánsumsóknum og sam-
þykkt að veita 10 sjóðfélögum lán, hverjum um sig kr.
120.000,00. Lánin voru til 20 ára.
Lágmarksgjald til sjóðsins var í upphafi kr. 750 á
mánuði eða kr. 9000 á ári og var það óbreytt fyrstu 3
starfsár sjóðsins.
Innborguð iðgjöld til sjóðsins á fyrsta ári námu tæplega
250 þús. krónum, en næsta ár urðu innborguð iðgjöld alls
1287 þús. krónur.
Enda þótt fyrrnefnd breyting hefði verið gerð á reglu-
gerð lífeyrissjóðsins, sem tryggja átti fulltrúum sveina-
félaganna fulla aðild að stjórn sjóðsins, varð það ekki til
þess að auka vöxt sjóðsins, eins og ætlazt hafði verið til.
Sjóðfélögum fjölgaði hægt næstu árin, en það átti meðal
annars rætur að rekja til þess, að þá fóru fram umræður
um stofnun almenns lífeyrissjóðs fyrir alla landsmenn og
héldu því margir iðnaðarmenn að sér höndum um að
ganga í lífeyrissjóðinn. Ennfremur virtist lítill áhugi með-
al sveinafélaganna á því að semja um greiðslur í lífeyris-
sjóð við vinnuveitendur sína og lá það mál niðri fram til
ársins 1969.
Árið 1969 námu innborguð iðgjöld sjóðsins um kr. 2.4
milljónum króna og útistandandi lán til sjóðfélaga í árs-
lok námu rúmlega 8 milljónum króna. Fjöldi sjóðfélaga í
árslok 1969 voru um 200. Við gerð kjarasamninga haustið
1969 var samið um aðild launþega að lífeyrissjóðum og
við það fjölgaði þeim stéttum iðnaðarmanna mjög, sem
nutu þeirra fríðinda. Stjórn sjóðsins átti viðræður við full-
trúa sveinafélaganna og bauð þeim aðild að Almennum
lífeyrissjóði iðnaðarmanna, en flest stærri iðnaðarmanna-
félög kusu að stofna eigin sjóði, þannig að lífeyrissjóðum
fjölgaði mjög í ársbyrjun 1970. Engu að síður varð all-
mikil fjölgun sjóðfélaga í Almennum lífeyrissjóði iðnað-
armanna, þar sem ýmsar fámennar stéttir iðnaðarmanna
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA
37