Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1973, Blaðsíða 46

3% á þessu ári en þessi minnkun í vexti þjóðarframleiðslunnar á m. a. rætur að
rekja til þess að framleiðsluöflin eru nú því sem næst fullnýtt í mörgum grein-
um og lítið svigrúm til framleiðsluaukningar. Horfur eru á að þjóðartekjur
aukist nokkru meira en þjóðarframleiðslan vegna hækkandi verðlags á útflutn-
ingsafurðum og er búizt við að aukning þjóðartekna í ár verði svipuð og á síð-
asta ári eða um 5-6%.
HAGSVEIFLUVOG IÐNAÐARINS
Landssamband iðnaðarmanna hefur í samstarfi við Félag íslenzkra iðnrekenda
haldið áfram þeirri könnun, sem hófsr árið 1968 á ástandi og horfum í iðnaði.
Eru þessar kannanir framkvæmdar ársfjórðungslega.
Niðurstöður „Hagsveifluvogar iðnaðarins" fyrir árið 1972 miðað við árið
1971 eru eftirfarandi í meginatriðum:
Framleiðsluaukning varð talsverð í iðnaðinum á árinu 1972 miðað við árið
1971. Nettóniðurstaða könnunarinnar er sú, að fyrirtæki með 48% af heildar-
mannafla úrtaksins höfðu meiri framleiðslu árið 1972 en 1971. En í ársbyrjun
1972 varð nettóniðurstaðan sú, að fyrirtæki með 41% mannaflans sýndu fram-
leiðsluaukningu. Er því hér um mjög svipaða aukningu að ræða. Reynt hefur
verið að gefa heildarframleiðsluaukningunni tölulegt gildi, þar sem talsverðar
upplýsingar bárust um hlutfallslega breytingu framleiðslumagnsins árið 1972
miðað við árið áður. Þær uppýsingar gefa til kynna, að heildaraukning fram-
leiðsltimagns iðnaðarins á árinu 1972 hafi numið 6-8%. Samsvarandi rala árið
áður var 12-15%.
Talsverð framleiðsluaukning varð á 4. ársfjórðungi 1972 miðað við 3. ársfj.
og er þar um svipaða aukningu að ræða og árið áður. Ekki er gert ráð fyrir, að
um neina verulega framleiðsluaukningu verði að ræða í iðnaðinum á 1. ársfj.
1973, en gert ráð fyrir, að framleiðslumagnið verði mjög svipað og á síðasta
ársfj. 1972.
Sölumagn iðnfyrirtækjanna á árinu 1972 var meira en árið áður, og kemur
það heim við aukningu framleiðslumagnsins á árinu. Fyrirtæki með 38%
mannaflans upplýsa að sölumagnið hafi verið meira árið 1972 en 1971, en sam-
bærileg hlurfallstala var 71% árið áður. Sölumagnið á 4. ársfj. 1972 var einnig
meira en á 3. ársfj. og var nettóniðurstaða könnunarinnar nú 35% en var hins
vegar 24% árið áður, þannig að söluaukningin á 4. ársfj. 1972 virðist hafa
skýrt frá því, að stórefla þyrfti upplýs-
inga- og fræðslustarfsemi Landssam-
bandsins og bent var á, að nútíma-
þjóðfélagshættir gerðu sívaxandi kröf-
ur til iðnmeistara sem stjórnenda iðn-
fyrirtækja. Nauðsynlegt væri því að
koma á fót námskeiðum fyrir iðn-
meistara, þar sem kynnt væri ný lög
og reglugerðir, sem varða starfsemi
þeirra og væri eðlilegt að slík nám-
skeið væru haldin á vegum félagasam-
taka þeirra og hefði Landssambandið
hug á því að skipuleggja slík námskeið
og gangast fyrir því, að þau yrðu hald-
in bæði á Reykjavíkursvæðinu og á
öðrum stöðum í landinu. Þá var bent
á, að félagssamtök sjávarútvegs og
landbúnaðar fá verulegar fjárhæðir úr
ríkissjóði til starfsemi sinnar. Þannig
fengi Fiskifélag íslands t. d. 13.4 millj.
kr. árið 1972 og Búnaðarfélag íslands
31.3 millj. kr. Félagssamtök iðnaðar-
manna hefði hins vegar aldrei fengið
liliðstæðar fjárveitingar og því hefði
þeim ekki verið kleift að taka upp
margs konar fræðslu-, upplýsinga- og
þjónustustarfsemi fyrir iðnaðarmenn,
sem nauðsynleg væri og mundi skila
sér margfaldlega aftur til þjóðfélagsins
í auknum afrakstri, meiri framleiðni
og betri framleiðslu.
í byrjun júnímánaðar boðaði iðnað-
arráðherra forseta og framkvæmda-
stjóra Landssambands iðnaðarmanna á
sinn fund, og skýrði þeim frá því, að
hann hefði áhuga á að endurskoða
fjárveitingu ríkissjóðs til Landssam-
bands iðnaðarmanna, þar sem hann
teldi þær forsendur horfnar, sem upp-
haflega hefðu verið fyrir þessari fjár-
veitingu og því ekki réttlætanlegt að
láta hana standa áfram í fjárlögum
óbreytta. Fulltrúar Landssambandsins
töldu þessa skoðun ráðherrans á mis-
skilningi byggða og þrátt fyrir þá þró-
un, sem hefði átt sér stað í félagsmál-
um iðnaðarmanna á undanförnum ára-
tugum væri starf og stefna Landssam-
bands iðnaðarmanna í meginatriðum
sú sama og var í upphafi við stofnun
þess árið 1932. í framhaldi af þessum
fundi ritaði stjórn Landssambandsins
ráðherra bréf og mæltist eindregið til
þess, að fjárveitingin yrði látin standa
áfram og færði nánari rök fyrir því.
46
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA