Tímarit iðnaðarmanna - 01.05.1978, Blaðsíða 43

námstíma fyrir föndurnám í verknámsskóla að
viðbættu sumarfríi árlega er farið að ganga býsna-
mikið á þann tíma, sem eftir er og ætlaður er til
að hljóta þjálfun í verklega náminu. Húsasmíðin
er það fjölbreytt og margbrotin, að það þarf að
standa nokkuð skipulega að verki ef liægt á að
vera að veita viðunandi kennslu og þjálfun í
henni á skömmum tíma. Og í þriðja lagi eru laun
nema það há, miðað við fullgilda sveina, að meist-
arar hafa síður en svo hag af að hafa nema, og
beinlínis kaupa of dýran vinnukraft nema að
beita þeirn í einföldustu verk þar, sem þeir geta
skilað eðlilegum afköstur. Og þá er auðvitað ekki
um raunverulegt nám að ræða.
Og liver verður svo niðurstaðan? Eigum við
að hafa þetta svona áfrarn og telja okkur trú um
að þetta sé nokkurnveginn í lagi? Segja að breytt-
ir vinnuhættir leiði af sér breyttar námskröfur.
Sjálfsagt væri hægt að segja það. Það væri m. a.
hægt að leggja niður sveinspróf og útskrifa nem-
anda sem svein er hann hefur lokið námstíma sín-
um. Og eins og ástandið er nú, mundi jrað litlu
breyta.
En ætli við verðurn nú ekki flest sammála um
það að til lítils er að gaspra um verkmenningu og
aukna menntun iðnaðarstéttanna á iðnþingum,
iðnsýningum og öðrum stórhátíðum iðnaðarins
ef við látum svo iðnkennsluna drabbast niður í
algera lágkúru og bíðurn eftir því í róiegheitum
að við allt í einu eiguni aðeins raunverulega iðn-
verkamenn í faginu í staðinn fyrir lærða og þjálf-
aða iðnaðarmenn. En að því hljótum við að stefna
með óbreyttum háttum.
Að vísu er nú mikið farið að ræða um breyt-
ingu á iðnnáminu og leggja beri meistarakerfið
niður o. s. frv. Og vonandi verður fundin skyn-
samleg lausn og farsæl á þessu máli í náinni
framtíð.
En trúað gæti ég að nokkur tírni líði þar til
sú breyting tekur gildi. En meðan við búum
við það fyrirkomulag, sem nú er og verið hefur,
megurn við ekki sofna á verðinum. Ekki slaka á
kröfunni um það að allir þeir, sem fara í nám
fái viðunandi kennslu.
Þó iðnaðarmenn og iðnmeistarar fyrri tíma
hafi gert meira að því að hanna verk sín sjálfir,
og hafi að því leyti verið meira skapandi í starfi
sínu heldur en nú gerist, megum við ekki gleyma
að arkitektinn eða hönnuðurinn leggur ætíð hug-
mynd sína í hendur smiðnum og þar verður hún
að veruieika. Hendur hans ljúka verkinu.
Meðan höndin er hög
við sinn hefil og sög
ráða listanna lög,
segir Davíð Stefánsson í söng iðnaðarmanna. Ef
til vill eru það liinar högu hendur iðnaðar-
mannsins, á ýmsum sviðum, sem skapa þau lista-
verk, sem mest áhrif hafa á okkur og rnest móta
okkur daglega í lífi og starfi.
Húsbúnaður s. s. borð, stólar, skápar, borð-
búnaður og áhöld allskonar. Allir þessir hlutir
geta verið listaverk, sem hafa álrrif á okkur dag-
lega. Tréverk í steinhúsi getur verið svo fallegt og
vel unxrið að það hafi áhrif á okkur eins og mál-
verk á veggjunum. Fallega unnið múrverk með
ýmsum tilbrigðum, málning vel gei'ð með þægi-
legum litum, allt þetta gerir okkur umhverfið
þægilegt og við njótum listar á heimilum okkar,
á vinnustað eða hvar sem við erum í slíku um-
hverfi.
Allt eru þetta verk handverksmanna, ef til vill
ekki öll hönnunin eir handbragðið og allur frá-
gangur þessara hluta.
Og við getum lraldið áfram. Á öllum nrögu-
legum hlutum rekumst við á hairdbragð iðxrað-
armannsins. Sagt er: „Fötin skapa mamrinir“ og
„nrikið er skraddarans puird“. Þarna segir að
lrandbragð fagmannsins ráði úrslitium um það
hvort fólk líti vel eða illa út. Fallega framreidd-
ur matur getur borið vitni listfengi Jrugar og
Jrandar. Hvar senr við grípum niður, alls staðar
verða fyrir okkur liandverk iðnaðarnrannsins,
allt frá risaþotum til hverskonar unrbúða.
Ég vil svo enda þessi orð mín á því að segja við
ykkur, ungu smiðir: Berið virðingu fyrir hand-
verkinu, sem þið lrafið lrelgað krafta ykkar. Reyn-
ið að þroska liæfileika ykkar innan þess, og leggið
nretnað ykkar í að vinna lrvert verk með alúð og
kostgæfni, og munið, að ykkar pund getur líka
verið stórt eins og skraddarans. Gleynrið heldur
ekki að að baki þeinr réttindum sem þið Irafið
Irlotið í dag liggur margra áratuga barátta hug-
sjónamanna, sem Iröfðu manndónr til að lyfta
sér upp úr nreðalnrennskuirni á hverjum tíma og
jxika stéttinni upp til þeirra réttinda og félags-
legu stöðu, sem hún nýtur í dag.
Þetta er arfur frá þeim og gjöf til framtíðarinn-
ar. Og það er ykkar að taka við og halda merkinu
á lofti.
Iðnaðarmenn!
Munið að þetta er ykkar blað.
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA
37