Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1978, Side 10

Undanfarið hefur verið nokkur umræða um
fyrirkomulag og skipulag verkmenntunar. Lögð
voru l'ram álit Verk- og tæknimenntunarnefndar
í júní 1971 og álit Iðnfræðslulaganefndar 1975.
Ennfremur hafa verið lögð fyrir Alþingi frum-
vörp til laga um fullorðinsfræðslu og frumvörp
til laga um framhaldsskóla.
Við umræður um nefndarálit þessi og frum-
vörp hafa mál skýrst en mikið vantar á að mál
séu svo langt rædd að samstaða sé fengin. Ræður
þar mestu um mismunandi hagsmunir þeirra
sem verkmenntamálin varða.
I skoðanaskiptum hefur oft vantað að einstak-
lingar og samtök tækju tillit til hvaða skilyrði
þarf að uppfylla svo verkmenntunin verði hag-
kvæm þeim sem eiga að hafa not af henni, nem-
um, vinnuveitendum og kennaraliði. Hér á eftir
verða settar fram nokkrar staðhæfingar um skil-
yrði fyrir hagkvæmri verkmenntun og þær rædd-
ar. Aðrir taka svo vonandi upp þráðinn og ræða
málin áfram.
1. „Hagkvæm verkmenntun krefst nemanda sem
er læs og skrifandi og hefur löngun til að verða
nýtur borgari.“
Grunnskólinn er sú undirstaða sem verk-
menntunin í landinu verður að byggja á. Læs,
skrifandi og með reikningskunnáttu getur
nemandi byggt upp nám sitt á verkmennta-
braut. Þessi undirstaða verður að lærast í
grunnskólanum. Þar verður einriig að ala upp
þá tilfinningalegu afstöðu sem myndar löngun
nemandans til að vera nýtur borgari og vinna
landi sínu og þjóð.
2. „Starfsmenntun verður að vera aðgengileg
fyrir nemendur á framhaldsskólastigi.“
Ekki þurfa allir nemendur á framhaldsskóla-
stigi á starfsmenntun að halda. Samt sem áður
verður að bjóða fram fjölbreytta starfsmennt-
un sem tekur mið af atvinnumöguleikum.
Til að aðstoða nemendur og foreldra við val á
námsbrautum verða að vera til staðar vel hæfir
og menntaðir náms- og starfsvalsráðgjafar.
3. „Starfsmenntun verður að vera aðgengileg fyr-
ir unglinga og fullorðna, komna af framhalds-
skólaaldri, sem hafa áhuga á öflun þekkingar
og færni til að geta orðið sér úti um vinnu.“
Fjölbreytni starfa og breytingar á innihaldi
starfa eru slíkar að endurmenntun og frum-
menntun verður að haldast í hendur til þess að
þeir sem áhuga og vilja liafa, geti menntað sig
til þeirra starfa sem eru í boði í þjóðfélaginu.
Þeir sem eru í störfum, en vilja læra til nýrra
starfa á framabraut verða einnig að eiga að-
gang að menntun við sitt hæfi.
Skilyrði
hagkvæmrar
verkmenntunar
Oskar Guðmundsson,
framkvæmdastjóri Iðnfræðsluráðs
4. „Starfsmenntun fyrir fatlaða verður að vera
boðin fram á jafn fjölbreyttan hátt og fyrir
ófatlaða.“
Þjóðfélagið verður að vinna að því að þeir fötl-
uðu fái að njóta sín í starfi, eftir því sem hæfi-
leikar þeirra og geta leylir. Að vísu kostar
eitthvað að leggja sig fram við menntun fatl-
aðra, en aldrei má gleymast hversu dýrmætt er
að koma því til leiðar að fatlaður einstakling-
ur getur staðið á eigin fótum í þjóðfélaginu.
5. „Starfsmannakerfi verða að koma upp eðlileg-
um inntökuskilyrðum og viðhalda þeim.“
Að öllum líkindum eru stærstu mistökin í
starfsmenntun hugmyndin um að ekki þurli
að setja inntökuskilyrði.
Oft eru nemar sem fallið hafa á öllum öðrum
námsbrautum settir til starfsmenntunar. Engin
starfsmenntun getur verið hagkvæm nema
nemendur, kennarar, tækjabúnaður og
kennslugögn uppfylli sett skilyrði. Þessi skil-
yrði verða að tengjast markmiðum mennta-
brautarinnar. Árangur verður ekki hagkvæmur
ef skilyrði fyrir einhvem þessara þátta eru
sett of lágt. Almennar reglur um slík skilyrði
eru:
a) Neminn verður að hafa þá hæfni, getu og
hvötun sem dugar til árangurs á námsbraut-
inni.
b) Kennarinn verður að hafa mikla reynslu
og þjálfun í því starfi, eða tæknivinnu sem
hann kennir. Ekki má slaka á þessari kröfu
ef kennslan á að verða hagkvæm og mark-
hittin.
c) Tæki, áhöld og efni verða að líkjast því
sem neminn notar i starfi að loknu námi.
Neminn verður að hafa aðgang að tækjum
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA
6