Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1978, Síða 15

Línurit 1 Vinnuslys 1970-1977
Atvinnugrein 0/0 5 10 15 20
Fiskiðnaður 7,0
Matvæla- og fóðurvöruiðnaður 3,4
Vefnaðar- og fataiðnaður 5,1
Prentiðnaður 1,0
T résmíðaiðnaður 13,7
Skinnaiðnaður 1,4
Stein-, leir- og gleriðja 1,8
Málmiðnaður 19,5
Efnaiðnaður 2,2
Byggingaiðnaður og verkl. framkv. 22,1
Flutninga- og birgðastörf 15,3
Rafmagnsiðnaður 1,1
Þjónustugreinar 3,0
Aðrar atvinnugreinar 3,4
Linurit 1 sýnir skiptingu vinnuslysa ejtir atvinnugreinum. Skiptingin er sýnd i hlutföllum (%) af heildartölu allra slysa, sem til-
kynnt hafa veriö á árunum 1970—1977. Flest slysin verða i byggingariðnaði við verklegar jramkvœmdir, en par með er ekki sagt
að petta séu hœttulegustu atvinnugreinarnar. Þar sem erfitt hefur reynst að ná i áreiðanlegar tölur um mannfjölda i sumum at-
vinnugreinum, er erfitt að segja til um hver sé þeirra hœttulegust. Þó má geta þess, að i iðngreinum verða flest slys á hvert
mannár i trésmiðaiðnaði.
vinnustað, svo að dauði verkamanns hljótist af,
eða verði verkamaður fyrir slysi, sem er þess eðlis,
að gera megi ráð fyrir að dórni læknis, að al-
rnann atryggingarnar verði bótaskyldar, skal
vinnuveitandi tilkynna það öryggiseftirlitinu svo
fljótt sem verða má og eigi síður en að einum
sólarhring iiðnum. Öryggiseftirlitið skal láta
framkvæma rannsókn á orsökum slyssins. - Verði
verkamaður veikur af sjúkdómi, sem stafar af at-
vinnu hans, skal tilkynna það á sama hátt og
þegar um slys er að ræða . . .“ í áðurgreindri
skýrslu um starfsemi öryggiseftirlitsins kemur
fram, að stundum vill það gleymast að tilkynna
vinnuslys til Öryggiseftirlits ríkisins, og að áliti
starfsmanna eftirlitsins er það miður, því það
torveldi þær rannsóknir, sem gerðar eru til þess
að koma í veg fyrir vinnuslys.
Afleiðingar þess að fullnægja ekki tilkynning-
arskyldu, þegar slys ber að höndum, geta þó ver-
ið aðrar heldur en í skýrslunni greinir. Úrlausnir
dómstóla um skaðabótaskyldu atvinnurekenda
sýna nefnilega, að atvinnurekandinn getur orðið
að bera áhættuna af því, að tilkynna ekki slys til
Öryggiseftirlits ríkisins. Sönnunarbyrðin fyrir or-
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA
sökum slyss, þar sem starfsmaðurinn krefst bóta
úr hendi vinnuveitandans, flyst yfir á hinn síðar-
nefnda. Frásögrr tjónþola um orsakir slyss yrði
því lögð til grundvallar, ef ætla má, að sönnunar-
skort megi rekja til vanrækslu á tilkynningar-
skyldu. A ðstœðurnar breytast þvi þannig, ati i
stað þess, að starfsmaðurinn verður að sanna, að
slys hafi hlotist af skaðabútaskyldri hdttsemi at-
vinnurekandans, þd verður atvinnurekandinn nú
að sýna frarn á, að ltann beri ekki skaðabóta-
ábyrgð vegna slyssins. Vinnuveitandinn ber því
hallann af þeim sönnunarskorti sem ætla má, að
leiði af vanrækslu tilkynningaskyldunnar. Þessu
til skýringar skal hér rakinn hæstaréttardómur
frá árinu 1962. Málavextir voru þeir, að 55 ára
gamall verkamaður, hafði á hendi gæslu flökun-
arvélar í hraðfrystihúsi einu í Reykjavík. Önnur
flökunarvél var í sama sal og sneri hún hornrétt
á þá fyrrnefndu. Þrír starfsmenn unnu við livora
vél. Verkamaðurinn slasaðist á hendi með þeim
afleiðingum að hann missti tvo fermstu köggla á
vísifingri og löngutöng vinstri handar. Baugfing-
ur og litlifingur sömu handar urðu og talsvert
krepptir. Verkamaðurinn vildi rekja orsakir
11