Tímarit iðnaðarmanna - 01.12.1978, Qupperneq 23

ir frestun tollalækkana og/eða
öðrum sambærilegum aðgerðum
til þess að:
1. Stjórnvöldum gefist tími til
þess að lagfæra rekstrarskilyrði
iðnaðarins þannig að hann búi
við sambærileg rekstrarskil-
yrði og erlendur iðnaður.
2. Iðnaðinum sé gefið tækifæri
og hann studdur til þess að ná
betri framleiðni, þannig að
hann verði betur búinn til
þess að mæta eðlilegri sam-
keppni. Ennfremur að hugað
verði að glötuðum útflutn-
ingstækifærum eða þeim sem
mistekist hafa.
Bæði samtökin hafa sett sem
skilyrði að umþóttunartíminn
verði notaður vel bæði af opin-
berum aðilum og iðnaðinum
sjálfum.
Þótt deila megi um að hve
rniklu leyti stjórnvöld hafi stað-
ið við loforð sín gagnvart iðnað-
inum, sem gefin voru við inn-
gönguna í EFTA er hitt |jó óum-
deilanlegt að rekstrarskilyrði ís-
lensks iðnaðar hafa stórlega
skerst á síðustu árum eftir að
ýmsar erlendar þjóðir hafa tekið
upp mjög víðtækar stuðningsað-
gerðir við iðnað sinn.
Landssamband iðnaðarmanna
hefur lagt til að þær tímabundnu
aðgerðir, sem hugsanlega yrðu
gerðar, væru tímasettar miðað
við þessar erlendu stuðningsað-
gerðir, jjannig að þær væru látn-
ar gilda á meðan erlendar jrjóðir
sjá ástæðu til að halda sínum að-
gerðum áfram.
Bæði framangreind samtök
hafa ekki talið grundvöll l'yrir
því að algerlega hliðstæðar að-
gerðir og gerðar hafa verið er-
lendis verði gerðar hér á landi
og hafa jafnvel gengið svo langt
að vara við slíkum aðgerðum.
Er liér átt við ýmsar sértækar að-
gerðir, s. s. beina niðurgreiðslu
launa í einstökum iðngreinum
eða landshlutum, eða aðra beina
rekstrarstyrki. Þau hafa hins veg-
ar óskað eftir aðgerðum, sem séu
í jwí fólgnar, að íslendingar
fresti jwí að gerast fríverslunar-
svæði á sama tíma og aðal sam-
keppnisþjóðirnar stefna í öfuga
átt. I þessu sambandi ber að hafa
í huga, að bæði frestun tolla-
lækkana og/eða aðrar sambæri-
legar aðgerðir jafngilda frestun
fríverslunar (EFTA-aðildar).
Hins vegar er Landssamband
iðnaðarmanna þeirrar skoðunar,
að líklega sé of seint að grípa til
frestunar tollalækkana nú og að
sú aðgerð myndi ganga of
skammt. Þess vegna þurfi að
grípa til annarra aðgerða t. d.
innflutningsgjalds eða innborg-
unarskyldu.
Að jn'í er aðgerðirnar sjálfar
varðar verður ekki annað séð, en
framangreind samtök eigi sam-
leið að flestu eða öllu leyti.
Það, sem hins vegar skilur á
milli sjónarmiðs samtakanna og
hefur að joví er virðist valdið
nokkrum misskilningi, er nánast
Jaað að þau vilja rökstyðja kröfur
sínar á mismunandi hátt.
Félag íslenskra iðnrekenda vill
rökstyðja frestun EFTA-aðildar
og/eða aðrar sambærilegar að-
gerðir í einu lagi fyrir allan sam-
keppnisiðnað og |>ar með þær
aðgerðir, sem séu gerðar, komi
annað hvort öllum iðngreinum
eða engri þeirra til góða. (Er þó
eftir að skilgreina samkeppnis-
iðnað, en það er mismunandi
hvað átt er við með því hugtaki
eins og kunnugt er).
Landssamband iðnaðarmanna
telur að rökstyðja verði frestun-
ina eða aðgerðirnar vegna hverr-
ar einstakrar iðngreinar. Sýna
verði fram á í hverju tilfelli, að
þörf sé á einhverjum aðgerðum.
Þetta byggist á jm, að forsendan
fyrir frestuninni er sú að sam-
keppnisgrundvöllurinn sé
skekktur. Sé ekki hægt að rök-
styðja frestunina fyrir einhverja
grein verði Jrví að líta svo á að
hún hafi náð eðlilegum sam-
keppnisgrundvelli. Það skal tek-
ið fram í }:>essu sambandi, að Jrað
er skoðun stjórnar Landssam-
bandsins, að enda þótt vafalaust
séu mismunandi ríkar ástæður
til frestunarinnar fyrir einstakar
iðngreinar, þá muni reyndin
verða sú að hægt sé að rökstyðja
hana fyrir flestar eða allar iðn-
greinar sem verða fyrir áhrifum
vegna stuðningsaðgerða erlendis.
Þau rök, sem Landssamband-
ið færir fyrir |:>ví að berjast fyrir
frestun aðildarinnar fyrir ein-
stakar iðngreinar eru eftirfar-
andi:
1. Stjórnvöld lofuðu iðnaðinum
{jví árið 1968, að ef einhver
iðngrein ætti í vök að verjast
vegna áhrifa frá EFTA-aðild,
skyldi henni komið til aðstoð-
ar á einhvern hátt. Ákvæði um
Jietta atriði var sett í EFTA-
samninginn.
Af þessu er ljóst ,að stjórn-
völd geta ekki staðið gegn rök-
studcLum óskum einstakra
greina um framlengingu. Enn-
fremur eiga þau auðveldara
með að bera málið upp hjá
EFTA.
2. Aðalröksemdin fyrir nauðsyn
aðgerðanna er sú að liinar er-
lendu Jrjóðir hafa tekið upp
sínar víðtæku styrktaraðgerð-
ir.
Ef grannt er skoðað kemur í
ljós að jtessar styrktaraðgerðir
kotna misjafnlega niður á hin-
um einstöku iðngreinum.
3. Iðngreinar hér heima stóðn
misjafnlega að vígi fyrir inn-
gönguna og voru því misjafn-
lega í stakk búnar til Jress að
nýta sér aðlögunartímann og
auka framleiðni sína eins og
þurft hefði. Benda má á all-
mörg atriði, sem óhjákvæmi-
lega hafa skapað aðstöðumis-
mun að þessu leyti og má þar
nefna:
a) Þær iðngreinar sem nutu
mikillar vemdar fyrir inn-
gönguna og höfðu Jjar af
leiðandi mjög háa markaðs-
TÍMARIT IÐNAÐARMANNA
19