Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 12

12
kaupi sig inn í
fyrirtæki þar, vegna
hræðslu við þá
yfirburði, sem bætt
samkeppnisstaða í
ríkjum bandalagsins
muni hafa í för með sér
til handafyrirtækjum í
EB. Þessu til stuðnings
má nefna að frændur
okkar Svíar, Norðmenn
og Finnar hafa í
umtalsverðum mæli
keypt sig inn í fyrirtæki
innan
Evrópubandalagsins,
t.d. dönsk fyrirtæki. Ef
sú þróun verður
áframhaldandi má
spyrja sig þeirrar
spurningar hvort sá tími
eigi eftirað koma að
íslenskfyrirtæki flytji
starfsemi sína í vaxandi
mæli á erlenda grund.
Þær hugmyndir hafa
komið fram, m.a. hjá
Spánverjum að aðgangur
EFTA-ríkja að innri
markaði EB verði
verðlagður og þurfi ríkin að
greiða sérstaklega fyrir að
komast inn á markaðinn.
Nefnt hefur verið að það
verð geti m.a. verið í formi
fiskveiðiréttinda. i
samningaviðræðum þeim
sem koma til með að fara
fram á milli EFTA og EB er
því mikilvægt að skýrt
| komi fram hagsmunir
íslands.
Annars staðar í þessu
blaði eru viðtöl og greinar
um ýmsa þá málaflokka,
sem ætla má að hvað
mestu máli skipti aðila
innan Landssambands
iðnaðarmanna. Hér á eftir
verður sérstaklega gerð
grein fyrir stefnu
Efnahagsbandalagsins
varðandi smá og
meðalstór fyrirtæki.
STEFNA
EVRÓPUBANDA-
LAGSINS
VARDANDISMÁOG
MEÐALSTÓR
FYRIRTÆKI
(SMALLAND
MEDIUM-SIZED
ENTERPRISES)
Undanfarin ár hafa verið
I ár stofnana og
embættismanna, tími sem
farið hefur í endurskoðun
og aðlögun á lögum og
reglum, sem í gildi eru í
aðildarríkjunum. Nú fer í
hönd tími fyrirtækjanna,
tíma sem varið verður í að
aðlagafyrirtækin sem best
þeim breytingum, sem
þegar eru orðnar og
framundan eru.
Það er auðvitað alltaf
matsatriði hvaða fyrirtæki
teljist lítil eða meðalstór
fyrirtæki og fer það m.a.
eftir löndum. Sem dæmi
má nefna þá flokka
Norðmenn fyrirtæki, sem
hafafærri en 20 menn í
vinnu, sem smáfyrirtæki,
fyrirtæki með á bilinu 20 til
100 starfsmenn sem
meðalstór og fyrirtæki
með yfir 100 starfsmenn
teljast stórfyrirtæki.
Evrópubandalagið og
Evrópski
fjárfestingabankinn nota
eftirfarandi skilgreiningu:
Lítið eða meðalstórt
fyrirtæki er hvert það
fyrirtæki, sem hefur500
eða færri starfsmenn,
fastafjármuni undir 75
milljónir ECU og er ekki að
meira en einum þriðja
hluta í eigu stærra
fyrirtækis. Þessi
skilgreining ber með
sér að nær öll íslensk
fyrirtæki yrðu
flokkuð sem lítil eða
meðalstór fyrirtæki.
í Ijósi þess gegnir það
nokkurri furðu, hve lítið
hefur verið fjallað um
smáfyrirtækjastefnu EB í
opinberri umræðu hérá
landi.
Ef miðað er við
hámarksstarfsmannafjölda
500 manns þýðir það að
undir skilgreininguna falla
95% af fyrirtækjum innan
bandalagsins og meira en
tveir þriðju vinnuaflsins í
þessum ríkjum: 60% í
iðnaði og 75% í þjónustu.
Kostir
smáfyrirtækja
Vegna stærðar/smæðar
sinnar hafa smáfyrirtækin
ýmsa kosti, sem ekki
verður litið framhjá. Þau
búa yfir sveigjanleika sem
gerir þeim kleift að
aðlagast betur nýjum
mörkuðum og sveiflum á
mörkuðum og ennfremur
veita þau verulegum hluta
vinnuaflsins vinnu. Ókostir
smáfyrirtækjareksturs
felast m.a. í því að þau eru
oft óhagkvæmari
stjórnunareiningar, verða
frekarfyrir barðinu á
tollahindrunum og eiga
erfiðara með að aðlagast
tæknilegum
viðskiptahindrunum, s.s.
stöðlum. Mikil áhersla er
lögð á það innan
Evrópubandalagsins að
fyrirtækin fái aðstoð við að
yfirvinna þá erfiðleika, sem
í þessu felast.
Sameiginlegur innri
markaður hefur í för með
sér bæði tækifæri og
áhættu fyrir smá og