Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 20
20
tlytja startsemi sina
hingað að fullu eða
hluta.
3) Möguleika íslendinga
til öflunar þekkingar og
reynslu innan
Evrópubandalags-
ríkjanna.
Fyrirvarar þeir sem lúta
að stjórnun íslendinga á
fólksflutningum til landsins
eru í raun skilyrði þess að
mögulegt reynist að ganga
til samninga við
Evrópubandalagið. Þeir
eru varanleg krafa, en ekki
tímabundin, sem kallar á
einhvers konar
aðlögunartímabil.
#4ðurnefndir fyrirvarar
lúta að tveim þáttum þessa
uggs, það er erlendu
vinnuafli og sjálfstætt
starfandi einstaklingum.
atriðum víðtækari en
samvinnan innan EB.
Rétturtil fólksflutninga
innan EB er til dæmis
alfarið bundinn atvinnu.
Þar geta einstaklingar því
aðeins flutt búsetu sína
milli landa að þeir hafi
atvinnu í því landi sem þeir
velja sér. Innan
Norðurlandanna geta
einstaklingar hins vegar
flutt sig án tillits til atvinnu.
Aðrir málafiokkar
Það sem að ofan greinir
og byggterásamtölum við
þau Berglindi
Ásgeirsdóttur og Sverri
Hauk Gunnlaugsson, lýtur
einungis að einum
málaflokk, það er
fólksflutningum. Viðræður
þær sem framundan
kunna að vera munu lúta
að mörgu fleiru í
framtíðarsamskiptum
íslendinga við
Evrópubandalagsríkin og í
einstaka málaflokkum eru
þegar hafnar svipaðar
óskuldbindandi og
óformlegar viðræður.
Möguleikar fyrirtækja frá
Evrópubandalagsríkjum til
að starfa hér á landi verða
meðal mikilvægustu
málaflokka í þessu
sambandi og margt fleira
kemur þar einnig til.
Lítil rðskun
Hvort Evrópubandalagið
og innri markaður þess
Vinsemd og
tillitssemi
I fyrirvörum okkar ertekið
mið af því sem gilt hefur í
norrænu samstarfi. Þar
hafa verið í gildi sérákvæði
sem hafa reynst okkur vel.
I öllum samningum okkar
og samskiptum við hin
Norðurlöndin höfum við
íslendingar þó notið
sérstakrar vinsemdar og
tillitssemi.
Norrænu samningarnir
verða áfram í gildi, þótt
sum Norðurlandanna
verði innan EB, önnur
ekki. Þeir eru í mörgum
ógnar í raun íslensku
atvinnu- og efnahagslífi
geturtíminn einn leitt í Ijós.
Upplýsingar um
mannflutninga milli
Evrópubandalagsríkja
undanfarin ár virðast ekki
benda til þess að opnun
landamæra valdi neinni
röskun. Samstarf okkarvið
hin Norðurlöndin hefur
ekki heldur haft í för með
sér neitt flæði erlends
vinnuafls inn á markaðinn
hér. Árið 1988 voru veitt
hér 1784 atvinnuleyfi, þar
af 1001 til einstaklinga frá
EB-ríkjum. Samaár voru
búsettir 1785 einstaklingar
frá hinum
Norðurlöndunum hérá
landi. íslendingar með
lögheimili á hinum
Norðurlöndunum voru
hins vegar nær níu þúsund
talsins.
Þess ber að vísu að gæta
að fólksflutningar milli
íslands og hinna
Norðurlandanna hafa eftil
vill einkennst nokkuð af
því að yfirleitt hafa kjör þau
sem boðist hafa hérekki
staðist samanburð við kjör
í hinum löndunum. Því
gætum við staðið frammi
fyrir allt öðrum aðstæðum
ef fólksflutningar milli
íslands og evrópskra
láglaunasvæða verða
frjálsir.
Sú skoðun á sér þó
mikinn hljómgrunn að við
munum ekki þurfa að
óttast innflutning ódýrs
vinnuafls eða undirboð
verktaka frá
Evrópubandalags-
löndunum. Vandamálið
verði fremur að óhæfilega
mikið af sérhæfðu
vinnuafli flytjist út af
íslenska
vinnumarkaðinum, til
þeirra svæða í Evrópu sem
bjóða slíku vinnuafli betri
lífsafkomu. Reynslan
innan Evrópubandalagsins
bendir enda eindregið til
þess að frelsið í
flutningum leiði til því meiri
hreyfingará
þjóðfélagshópum sem
þeir eru meir menntaðir.