Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 28

I
28
Innkaup Evrópu-
bandalagsríkja í
i svipuðu formi og okkar
ÁSGBR 1
JÓHANNES- ]
SON, FOR-
STJÓRI
INNKAUPA- 1
STOFNUNAR
RÍKISINS: I
„Eg dreg í efa að það
væri okkur íslendingum til
mikilla hagsbóta að gerast
formlegir aðilar að
samningi um alþjóðleg
útboð við
Evrópubandalagið. Ég
þykist sjá að skriffinnska
verði mikil í tengslum við
þessa hluti og kostnaður
nokkur, meiri en svo aö
þátttakan verði réttlætt.
Einkum með tilliti til þess
að það er búið að
undanskilja svo marga
flokka innkaupa sem eru
stórir hjá okkur, að það
yrðu varla nema tíu til
tuttugu útboð á ári sem
féllu undir samninga af
þessu tagi “, sagði Ásgeir
Jóhannesson, forstjóri
Innkaupastofnunar
Ríkisins, í viðtali við
Tímarit iðnaðarmanna.
Asgeir var beðinn að gera
nokkra grein fyrir þeim
áhrifum sem
Evrópubandalagið og
þróun mála á evrópskum
markaði gæti hugsanlega
haft á innkaup okkar hér á
landi.
„Það hefur stundum
verið rætt opinberlega að
einkaaðilar gættu ekki
alltaf fullrar hagkvæmni í
innkaupum sínum", sagði
Ásgeir.
„Opinber innkaup hafa
hins vegar verið hér mjög
hagstæð í áratugi. Við
tókum hér á landi upp
aðferðir sem eiga upphaf
sitt í fylkjum
Bandaríkjanna, á fjórða
áratug aldarinnar þegar
Roosvelt var forseti. Þá
voru þar settar á stofn
innkaupastofnanir, sem
sáu um opinber innkaup.
Starfsemi þeirra byggðist
á lögmálum frjálsrar
samkeppni, á útboðum og
leit að hagstæðustu
tilboðum í gegn um þau.
Svipað fyrirkomulag
hefur verið við lýði hér á
landi allt frá byrjun sjöunda
áratugarins er frjálsræði
jókst í milliríkjaviðskiptum.
Fyrirrennari minn, Pétur
Pétursson, beitti sér mjög í
þessu máli og Valdimar
heitinn Björnsson,
fjármálaráðherra
Minnesotafylkis í
Bandaríkjunum, var góður
ráðgjafi. “
— Hefurþetta
verið með öðrum
hætti í
Evrópubanda-
lagsríkjunum?
„I Evrópu var lengi vel
beitt lokuðum útboðum og
tilboð ekki birt
opinberlega. Oft og einatt
er aðeins skýrt frá því frá
hverjum er keypt, en ekki
hvert verðið var.
Þetta fyrirkomulag skilaði
ekki bestu verðum. Við
höfum að minnsta kosti
orðið vör við það hér að
evrópsk stórfyrirtæki hafa
boðið mun lægra verð hér í
útboðum en annars
staðar. Sá opni markaður
sem viö höfum byggt upp
hefur stuðlað að því. Við
vitum um dæmi þess að
verð til okkar voru tíu eða
fimmtán prósent lægri en
til annarra.“
— Núeru
breytingar
fyrirhugaðar í
Evrópu. Hverjar eru
þær helstar?
„Það má segja að
Gatt samningurinn sem
gerður var í Tókyó árið
1979 færi innkaupamál
opinberra aðila
aðildarríkjanna í svipað
horf og þau hafa verið í
Bandaríkjunum og að
nokkru leyti hér
undanfarna áratugi.
Þessi samningur
kveður á um að
aðildarríki séu
skuldbundin til þess að
bjóða út öll opinber
kaup og framkvæmdir
sem eru að verðmætum
yfirSDR 139.000, eða
um ellefu milljónir
íslenskra króna. Meðal
ákvæða má nefna:
Að ekki sé gert upp á
milli erlendra og
innlendra bjóðenda.
Að birtur sé
opinberlega á prenti listi
yfir viðurkennda
bjóðendur.
Að birtar séu
opinberlega á einhverju
opinberu GATT máli
(ensku, frönsku eða
spænsku) upplýsingar
um væntanleg útboð og
hvaðan útboðsgögn
verða send, hvort útboð
eru opnuð eða lokuð og
á hvaða tungumáli
lýsing erskráð.
Að útboðstimi sé
minnst 30 dagar.
Að aðildarríki gerist aðili
að og tilnefni fulltrúatil
setu í nefnd sem fjallar um
opinber innkaup. Sú nefnd
velur í gerðadóm í
ágreiningsmálum.
Að send sé árlega
skýrsla til GATT um
opinber kaup, þar sem upp
eru gefin áætluð opinber
kaup bæði undirog yfir