Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 46

væri þó að lækka það enn
frekar, þar sem tekjur af
virðisaukaskatti væru
samkvæmt frumvarpinu
mjög varlega áætlaðar og
óeðlilega lítið tillit tekið til
þess, að hann mundi skila
sér mun betur en
söluskattur. Þá var bent á
nokkur efnisatriði í
frumvarpinu, sem betur
mættu fara. Var þar einkum
um að ræða, að ákvæði um
tihögun bókhalds væru
óeðlilega íþyngjandi,
einfalda þyrfti skattskil hjá
aðilum, sem byggja og
selja húsnæði í
atvinnuskyni, tryggja þyrfti
betur sanngjarna
samkeppnisstöðu
einkafyrirtækja gagnvart
rekstri opinberra aðila,
sem væri í samkeppni við
þá o.fl. Einnig skorti skýr
svör um það, hvort tollkrít
yrði tekin upp um leið og
virðisaukaskattur, og þá
með hvaða skilmálum.
Síðast en ekki síst var
bent á, að þótt yfirlýst væri,
að ráðstafanir yrðu gerðar
til þess að mæta hækkun á
byggingarkostnaði við
upptöku virðisaukaskatts,
væri mjög óljóst, á hvern
hátt það yrði gert. Sú leið,
sem helst hefði verið gefin
til kynna, að endurgreiða
húsbyggjendum
skattahækkunina, væri
mjög hæpin og erfið í
framkvæmd. Nærtækara
væri og einfaldara í
framkvæmd að aflétta á
móti öðrum sköttum, sem
byggingariðnaðinum hefur
verið gert að greiða í ríkara
mæli en öðrum
atvinnugreinum, einkum
launaskatti og
aðflutningsgjöldum á efni
og aðföng. Með þessu
móti mætti að mestu eða
öllu komast hjá því að
taka upp flókið
endurgreíðslukerfi,
sem byði uþp á misnotkun.
Frumvarp þetta var síðan
samþykkt sem lög frá
Alþingi vorið 1988, og
skyldi virðisaukaskattur
leysa söluskatt af hólmi í
ársbyrjun 1989. Ekkertvar
þar þó ákveðið um
hliðarráðstafanir vegna
byggingarkostnaðar og
sama gilti um ýmis önnur
mikilvæg
framkvæmdaratriói. Hins
vegar var ákveðið, að setja
á laggirnar
milliþinganefnd
þingflokkanna, undir
fiorystu fjármálaráðherra,
sem fjalla skyldi um ýmis
óljós framkvæmdaratriði
og leggja fyrir næsta
Alþingi tillögur um þau. Sú
nefnd hefur lítið sem
ekkert starfað. Gildistöku
laganna var síðan frestað,
fyrst til 1. júlí 1989 og
síðan aftur til 1. janúar
1990. Það var síðan ekki
fyrr en í september 1989,
að stjórnvöld gáfu loks
skýra yfirlýsingu um það,
að virðisaukaskattur
mundi koma til
framvæmda frá ársbyrjun
1990. Jafnframt voru þá
boðaðar ýmsar breytingar
á lögunum, einkum um
það, að beint eða óbeint
yrði tekið upp lægra
skatthlutfall átilteknum
tegundum matvæla, en
almenna skatthlutfallið
hækkað upp í 25 eða
jafnvel 26%.
Þegar þetta er skrifað,
aðeins þrem mánuðum
áður en
skattkerfisbreytingin á að
taka gildi, er ennþá allt á
huldu um það,
nákvæmlega hvaða
breytingar ríkisstjórnin
hyggst leggja til að gerðar
verði á lögunum.
Sömuleiðis eru flest þau
framkvæmdaratriði,
sem voru látin liggja
milli hluta, þegar
lögin voru samþykkt,
ennþá óákveðin, t.d.
ráðstafanir vegna
hækkunar
byggingarkostnaðar. Að
sumu leyti ríkir því í reynd
meiri óvissa um
framkvæmd
skattheimtunnar, heldur
en þegar lögin voru
samþykkt. Er ekki