Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 48

þessi breyting til
framkvæmda í ársbyrjun
I 1988.
I Ijósi mikillar umræöu um
vörugjald í árslok 1987 og
þess, að stjórnvöldum
varö þá Ijóst, hversu gallað
þaö skattform er, kom
það vægast sagt
mjög á óvart, að
stjórnvöld skyldu
áður en ár var liðið f rá
setningu nýrra laga
um vörugjald láta sér
detta í hug að róa
aftur á þau mið, þegar
enn ánýþurfti aðglímavið
fjárhagsvanda ríkissjóðs. (
nóvember 1988 fréttist af
I því, að í
fjármálaráðuneytinu væri í
tengslum við gerð
fjárlagafrumvarps í
undirbúningi breyting á
lögum um vörugjald, sem
fæli í sér, að þessi
skattur yrði í
stórauknum mæli
lagður á ýmsar
íslenskar
iðnaðarvörur, þ.á.m.
húsgögn, innréttingar og
ýmsar aðrar vörur úr tré,
ýmsar málmsmíðavörur
og ýmsar vörurtil
byggingariðnaðar, sem og
flest smíðaefni til tré- og
málmiðnaðar. Fréttir um
þetta voru í fyrstu óljósar,
og mikil leynd hvíldi yfir
þessum ráðagerðum. Um
leið og ríkisstjórnin hafði
lýst því ákveðið yfir, að
hún hyggðist beita sér fyrir
þessari skattahækkun á
íslenskan iðnað, sendi
Landssamband
iðnaðarmanna frá sér mjög
harðorð mótmæli.
Þegar frumvarpið hafði
verið lagt fram á Alþingi,
var síðan viðkomandi
þingnefndum, og raunar
öllum alþingismönnum,
send mjög ítarleg
umsögn, þar sem
frumvarpinu var
harðlega mótmælt og
lýst, hvaðaáhrif það mundi
hafa á einstakar
iðngreinar, ef það yrði að
lögum.
IVIótmælum
Landssambandsins við
þessu frumvarpi var
jafnframt með
margvíslegum öðrum
hætti komið opinberlega á
framfæri, og fengu þau
rækilega umfjöllun í
fjölmiðlum auk þess
sem farin var sú
óvenjulega leið að birta
stórar blaðaauglýsingar,
þar sem skattheimtunni
var mótmælt. Er óhætt að
fullyrða, að sjaldan eða
aldrei áður hafi af hálfu
Landssambandsins verið
barist svo hart gegn einu
máli, enda voru menn
sammála um það, að í
frumvarpinu fælist aðför að
íslenskum iðnaði.
Frumvarpið hlaut
óvandaða meðferð á
Alþingi. Einkenndist
raunaröll málsmeðferðin
af því, að ríkisstjórnin hafði
nauman tíma til þess að
koma mörgum
skattalagabreytingum og
fjárlagafrumvarpi í
gegnum Alþingi og
jafnframt hafði hún til þess
nauman meirihluta. Þegar
stjórnarflokkarnir höfðu
komið sér saman um
frumvörp að
skattalagabreytingum,
vildu þeir trauðla taka þá
pólitísku áhættu að breyta
þeim, hvað sem liði
röksemdum frá
atvinnulífinu. Vegna
mikillar gagnrýni á
vörugjaldsfrumvarpið
ákvað ríkisstjórnin samt að
gera á því þá breytingu, að
lækka skatthlutfallið
úr 10% niður í 9%, en
f jölga þess í stað
gjaldskyldum vörum.
Að mati
Landssambandsins
gerði þessi breyting
frumvarpið hálfu
verra, þar sem með
henni fjölgaði verulega
þeim íslensku
iðnaðarvörum, sem yrðu
gjaldskyldar. Meðal
annars bættust við ýmsar
málmsmíðavörur. Þessi
breytingartillaga
ríkisstjórnarinnar var
tilkynnt munnlega á fundi
fjárhags- og
viðskiþtanefndar. Tveim
dögum síðar, þann 22.
desember 1988, var
frumvarpið samþykkt sem
lög frá Alþingi, þráttfyrir
margítrekuð harðorð
mótmæli Landssambands
iðnaðarmanna. Tóku lögin
gildi frá samþykkt þeirra,
að því er innflutning
varðar, en frá áramótum
varðandi innlenda
framleiðslu. Á síðustu
stundu tókst þó fyrir
atbeina iðnaðarráðherra
að ná fram minni háttar
breytingu á frumvarpinu,
sem fólst í því, að innlendir
húsgagna- og innréttinga-
framleiðendur fengu
tveggja mánaða frest
til þess að hefja innheimtu
skattsins.
Þegar eftir að lögin höfðu
verið samþykkt hófst
Landssambandið handa
annars vegar við að reyna
að sjá til þess, að