Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1989, Blaðsíða 54

I sama hætti. í september
1987 var þó gefin út ný
I auglýsing, sem þrengdi
aftur nokkuð þessar
I heimildir, þar sem
stjórnvöld töldu þær stuðla
að óhóflegri erlendri
lántökur, ekki síst í
gegnum
I kaupleigufyrirtæki.
I I febrúar 1988 var síðan
gefin út ný auglýsing um
þetta efni, enda var það
nauðsynlegt, þarsem ný
tollskrá hafði tekið gildi og
1 heimildirnar voru miðaðar
I við tollskrárnúmer. Var
heimildin þá miðuð við að
erlent lán gæti numið allt
að 70% af innlendu verði
vörunnar, en 60% ef um
var að ræða ábyrgð eða
endurlán innlendrar
lánastofnunar. Nokkrar
breytingar hafa síðan verið
gerðar á þessari
auglýsingu, einkum
varðandi hámark á
lánshlutfalli og við hvaða
verð það skuli miðað, auk
þess sem nokkuð hefur
verið fjölgað þeim vörum,
sem heimildirnar ná yfir.
Þannig var I maí 1988 gerð
sú breyting, að
hámarkslánshlutfall skyldi
miðastviðfob-verð
innfluttrar vöru, en ekki
innlent verð hennar. í
desember 1988 var síðan
I aftur ákveðið að miða við
innlentverð, en um leið
var lánshlutfall lækkað í
60%, en 50%, þegar
I fylgdi ábyrgð eða endurlán
innlendrar lánastofnunar.
Landssamband
iðnaðarmanna hefur fylgst
1 með þessum breytingum
á erlendum
lántökuheimildum og
upplýst aðildarfyrirtækin
um þær. Hefur
Landssambandið almennt
lýst sig fylgjandi því, að
íslensk fyrirtæki
væru frjáls að því að
velja á eigin ábyrgð
þær f jármögnunar-
leiðir, innlendar sem
erlendar, sem
ji hagkvæmastar væru
í hverju tilviki enda
byggju erlendir
keppinautar við slíkt frelsi.
Með þessu mót væri
innlendum lánastofnunum
veitt eðlilegt aðhald. Hefur
verið leitast við að tryggja,
að auglýsingin næði til allra
véla og tækja til iðnaðar,
en t.d. tæki til
byggingariðnaðar hafa
viljað verða útundan.
Síðast en ekki síst hefur
verið reynt að tryggja, að
innlendir
framleiðendur á
vélum og tækjum
ættu ekki síðri
möguleika á því að
fjármagna sölu sína
með þessu móti en
þegar varan er
innflutt
I árslok 1988 gaf
viðskiptaráðuneytið út
nýja auglýsingu um
innflutning með
gjaldfresti
(vörukaupalán) Með
henni var innflytjendum
heimilað að flytja inn með
allt að 90 daga gjaldfresti
fjölmargar vörur, sem fram
til þessa hafði ekki verið
slík heimild fyrir, þ.á.m.
margar mikilvægustu
samkeppnisvörur við
íslenskan iðnað, svo
sem húsgögn, innréttingar
og aðrar smíðavörur úrtré,
ýmsar vörur úr málmi og
fleira. Var þessi ráðstöfun
gerð í tengslum við
gengislækkun krónunnar
um áramótin 1988/89 og
því lýst yfir af
viðskiptaráðherra, að hún
kæmi í veg fyrir
verðhækkun á viðkomandi
innfluttri vöru vegna
gengislækkunarinnar. í
þessu fólst að sjálfsögðu,
að gengislækkunin kom
ekki að gagni við að bæta
samkeppnisstöðu
innlends iðnaðar, en
starfsaðstaða innflytjenda
var bætt á varanlegan hátt.
Landssamband
iðnaðarmanna bar fram
mótmæli við
viðskiptaráðherra vegna
þessarar ráðstöfunar og
benti á, að enda þótt þessi
breyting væri í anda aukins
frjálsræðis í
viðskiptamálum, sem
Landssambandið væri
almennt fylgjandi, væri
hún alls ekki tímabær, þar
sem ennþá væri verulegur
halli á viðskiptum við
útlönd, sem stjórnvöld
hefðu með engum hætti
brugðist við, og
samkeppnisstaða
íslenskra iðnfyrirtækja
væri afar erfið, m.a. vegna
ákvarðana íslenskra
stjórnvalda. Sérstaklega
væri ámælisvert, að þessi
rýmkun á vörukaupalánum
væri ákveðin á sama
tíma og stjórnvöld
dembdu yfir iðnaðinn
stóraukinni og
sérlega óréttlátri
skattheimtu í formi
vörugjalds á
framleiðsluvörur og
hráefni.
Haustið 1988 tók
Landssamband
iðnaðarmanna þátt í
samstarfi helstu samtaka
atvinnurekenda til að
kanna vaxtatöku
viðskiptabankanna
af viðskiptavíxlum og
-skuldabréfum, sem
mörgum þótti vera orðin
ótæpileg.
Landssambandið benti þar
á, að iðnaðurinn og
verslunin notuðu þetta
lánsform í mun ríkara mæli
en aðrar atvinnugreinar. í
þessum háu vöxtum á
viðskiptavíxlum og
-skuldabréfum væri því
fólgin kerfisbundin
mismunun í kjörum á
rekstrarlánum til
atvinnuveganna, einkum
samanborið við afurðalán
landbúnaðar og
sjávarútvegs. Viðræður
voru um þetta mál við
forráðamenn
viðskiptabankanna, og I
kjölfarið fylgdi almennt
nokkur lækkun á
ávöxtunarkröfu bankanna
á þessu sviði.
I apríl 1989 skipaði
iðnaðarráðherra
starfshóp til þess að
kanna aðstöðu
iðnfyrirtækja til
afurðalána hjá
viðskiptabönkunum
og samjöfnuð þeirra við
aðrar atvinnugreinar.
Landssamband
iðnaðarmanna á aðild að
þessum starfshóp, en