Tímarit iðnaðarmanna - 01.10.1992, Blaðsíða 31
o
fylgjast með því. Það er m.ö.o. ekk-
ert samstarf milli byggingareftirlits
og handiðnaðarráðanna (Hand-
werkskammer) í Þýskalandi. Að
öðru leyti má segja það um bygg-
ingareftirlit í Þýskalandi að ekki fer
fram úttekt á hverju einasta húsi
sem byggt er. Einungis eru tekin
sýnishorn og kannað hvort fram-
kvæmdin hafi verið í samræmi við
gildandi reglur. Þróunin á undan-
förnum árum hefur raunar verið sú
í Þýskalandi að fremur sé slakað á
eftirliti með byggingarframkvæmd-
um, a.m.k. framkvæmdum sem
einkaaðilar standa að. Eftirlit með
opinberum byggingarframlcvæmd-
um er hins vegar tiltölulega strangt.
Það sem gerir starfsemi byggingar-
eftirlitsins í Þýskalandi einnig frá-
brugðna því eins og við þekkjum
hana, er að byggingareftirlitið þar í
landi löggildir þá arkitekta og verk-
fræðinga sem óska eftir að fá heim-
ild til að teikna og hanna hús. Arki-
tektar og verkfræðingar fá því ekki
sjálfkrafa heimild til að teikna og
hanna hús við það eitt að hafa lokið
háskólaprófi í sinni grein.
Verður þýskri iðnlöggjöf breytt á
næstunni?
Hvernig sjá svo Þjóðverjar þýsku
iðnlöggjöfina þróast í ljósi þeirra
breytinga sem nú eru að eiga sér
stað í Evrópu? Löggjöfin eins og
hún er í dag hefur það í för með sér,
að það er bundið strangari skilyrð-
um fyrir þýska þegna að afla sér
réttinda til að hefja atvinnustarf-
semi í handiðnaði en þegna flestra
annarra ríkja Evrópubandalagsins,
þar sem hvergi, nema hugsanlega í
Lúxemborg, eru eins ströng skilyrði
fyrir því að hefja starfsemi í hand-
iðnaði. Hafa menn því spurt sig
hvort þýsk stjórnvöld muni enda-
laust halda sig við það að gera
strangari kröfur til sinna eigin
þegna en þeim er heimilt að gera
gagnvart þegnum annarra ríkja.
Menn hafa í þessu sambandi bent á
að þessi skipan mála hafi þegar ver-
ið við lýði um áratuga skeið, og að
yfirleitt hafi ekki verið mikill
ágreiningur um hana. Fyrirkomu-
lagið sætir t.a.m. almennt ekki
gagnrýni frá framleiðsluiðnaði. Þá
má nefna að þýska iðnmenntakerfið
er rótgróið, hefur reynst vel, og
margar þjóðir líta það öfundar-
augum. Staðreyndin er sú að til-
tölulega fá fyrirtæki frá öðrum
löndum EB hefja starfsemi í Þýska-
landi, eða um 120 á ári að meðal-
tali. Þau fyrirtæki frá öðrum ríkjum
bandalagsins sem hafa hafið starf-
semi í Þýskalandi frá því að reglur
EB á þessu sviði voru settar árið
1964 eru ekki nema u.þ.b. 2200, en
alls eru starfandi milli 600 og 700
þúsund fyrirtæki í handiðnaði í
Þýskalandi. Af þessu má sjá að það
liggur enginn straumur þegna ann-
arra ríkja EB til að hefja starfsemi á
þessu sviði í Þýskalandi. Hið sama
virðist raunar gilda fyrir flest önnur
Evrópulönd, að tiltölulega sjaldgæft
er að fyrirtæki eða meistarar á sviði
handiðnaðar færi sig milli landa.
Fyrir nokkru lagði einkavæðing-
arnefnd sem skipuð var af þýskum
stjórnvöldum það til, að lögverndun
á starfsréttindum meistara yrði af-
numin í Þýskalandi. Stjórnvöld féll-
ust ekki á þessar tillögur, en hins
vegar leiddi þessi tillaga til þess að
ákveðnar tilslakanir munu að öllum
líkindum verða gerðar á hinum
ströngu skilyrðum iðnaðarlaganna.
Þessar breytingar munu einkum
miða að auknum sveigjanleika, s.s.
að heimila að meistarar megi reka
starfsemi á sviði skyldra eða tengdra
iðngreina. Virðist svo sem ekki sé
uppi ágreiningur vegna þessa í
Þýskalandi.
Lokaonö
Búast má við að á næstu árum eigi
sér stað umræða hér á landi um það
hvort halda beri iðnlöggjöfinni
óbreyttri. Einkum má búast við
umræðum um það hvort afnema
beri hin lögvernduðu starfsréttindi
sem meisturum, sveinum og nem-
um eru þar tryggð. Fyrir alla þá sem
þar hafa hagsmuna að gæta verður
fróðlegt að fylgjast með þróun þess-
ara mála í Þýskalandi. Þýsk iðnlög-
gjöf byggir á langri hefð og er ekki
við því að búast að grundvallar-
breyting verði á þessu sviði í Þýska-
landi á næstunni. Hvort íslenskum
iðnaðarlögum verði breytt á næst-
unni er ekki gott að spá um. Hins
vegar er ekki ástæða til að ætla ann-
að en að svipuð rök eigi við hér á
landi og í Þýskalandi. Allar breyt-
ingar hér á landi hljóta því að eiga
sér stað eftir vandlega skoðun, enda
málið viðlcvæmt og mörg sjónarmið
sem taka þarf tillit til.