Vikan - 10.01.1952, Side 7
VIKAN, nr. 2, 1952
7
JÓLALEIKRIT
Leikfélags Reykjavíkur.
á móti voru búningar skrautlegir. Á
seinustu öld tók kínverska leiklistin
miklum vestrænum áhrifum, og segir
leikstjórinn, Gunnar R. Hansen (í
grein, sem hann ritar í leikskrána),
að Pi-pa-ki sé sýnt „sem samband
vestrænnar raunhyggju og kínverskr-
ar ,,stílíseringar“.“ Einnig hefur kín-
versk leiklist haft áhrif á vestræna
leiklist, og er skemmst að minnast
„Bæjarins okkar“ eftir Ameríku-
manninn Thornton Wilder, sem L.
R. sýndi fyrir nokkrum árum.
Pi-pa-ki eða Söngur lútunnar er
talið eitt af meistaraverkum kín-
verskrar leiklistar. t>að var samið
undir lok 14. aldar, og fyrst sýnt
1404 við kínversku keisarahirðina.
Það er samofin lýrik frá byrjun til
enda, einfalt í sniðum, en fallegt, og
er ekki frá, að blærinn yfir því minni
á sum forn-íslenzku hetjukvæðin:
heiðríkja og kyrrð á yfirborði, en
undir þungur straumur ívafinn
beiskri ádeilu öðrum þræði og djúpri
siðrænni alvöru. Það er tragískt að
eíni, en bjartsýnt að boðskap. Leik-
stjórnin var með ágætum, bæði í
senn framandleg og nálæg, en því
miður urðu einstöku leikendur til að
rjúfa þann rósemdarhjúp, sem ævin-
lega hlýtur að lykja um leikrit þess-
arar tegundar. Gunnar R. Hansen á
miklar þakkir skildar fyrir vikið.
Ungur, reynslulítill leikari, Gísli
Halldórsson, lék aðalhlutverkið, Tsæ-
Jong, með stakri prýði; fas hans og
iramsögn var prúðmannleg og féll
hið bezta við anda leikritsins. Þor-
Sitjandi frá vinstri Tsæ-Jong (Gísli Halldórsson), Njú prins (Þorsteinn
Ö. Stephensen) og Njú Tjí (Guðbjörg Þorbjarnardóttir). Standandi frá
vinstri: þjónn (Árni Tryggvason), ráðsmaður (Gunnar Bjarnason), þerna
(Guðný Pétursdóttir).
steinn Ö. Stephensen lék Njú prins
og var traustur og óskeikull sem
endranær. Guðjón Einarsson lék Tsæ.
fyrrum dómara, þokkalega, en brást
þó, þegar kom til átaka; konu hans
lék Áróra Halldórsdóttir þokkalega.
Erna Sigurleifsdóttir var sönn í hlut-
verki Tjá-U-Njang, sömuleiðis Guð-
björg Þorbjarnardóttir í hlutverki
Njú-Tjí prinsessu. Aftur á móti var
leikur Gunnars Bjarnasonar of gróf-
ur, rödd hans hrjúf og litlaus (hann
lék tvær persónur: ráðsmann prins-
ins og framfærslufulltrúann). Þor-
grímur Einarsson var ósannfærandi
sem Búddaprestur (hann lék einnig
siðameistara og anda). Bergljót
Garðarsdóttir lék 3. hjúskaparmiðl-
ara hressilega, en þó um of afkára-
lega. Af öðrum leikendum má nefna:
Árna Tryggvason, Guðnýju Péturs-
dóttur, Helgu Bachmann, Guðlaug
Guðmundsson og Guðrúnu Stephen-
sen, Aðrir höfðu enn minni hlutverk.
Tómas Guðmundsson þýddi leikinn.
\lunnar R. Hansen teiknaði búninga
og leiktjöld, en Lothar Grundt mál-
aði þau. Tónlist önnuðust Egill Jóns-
son, Snorri Þorvaldsson og Bogi
Melsted.
E. E. H.
SPAKMÆLI
Hégómagirnin er móðir tilgerðar-
innar, og tilgerðin er kærasta dóttir
hégómagirninnar; hégómagirnin er
syndin, og tilgerðin er refsingin; hin
fyrrnefnda er rót sjálfselskunnar, hin
síðarnefnda er ávöxtur sjálfselskunn-
ar. — (Lord Halifax).
! ! !
Mesta vandamál lífsins er að
þekkja sjálfan sig. — (Tales).
Annan jóladag frumsýndi L. R.
kínverska sjónleikinn Pi-pa-ki eða
.Söng lútunnar eftir Ká-Tsö-Tsjeng í
Iðnó við mikla hrifningu. Leikstjóri
var Gunnar R. Hansen.
Kinversk leiklist er gömul í hett-
unni, þó að ekki sé hún jafnaldra
hmnar grísku. Sjónleikir, að slcilningi
Vesturlandamanna, komu fyrst fram
200 árum eftir Krist, en öldum áður
tíðkuðust leiksýningar: söngvar og
■dansar, sem óljós söguþráður tengdi
saman; rætur þeirra felast í helgi-
siðum og trúarathöfnum eins og
þeirrar grísku. Leikritin voru
sýnd á palli í miðjum sal eöa úti við
vegg, og leiktjöld því fábreytt; aftur
Þorgrímur Einarsson sem prestur,
Erna Sigurleifsdóttii' sem Tjá-ú-
Njang.
Sá á kvölina, sem á völina.
Framhald af hls. Jf.
„Farðu nú, Þorsteinn!“
„Eins og þú vilt, María. Ég skal fara,
•en ef þú skyldir skipta um skoðun, þá
veizt þú, hvar ég á heima.“
Dyrnar skullu í lás á eftir honum.
María tók að kjökra, þegar hún heyrði
hann ganga hægt niður stigann. Nokkur
augnablik fól hún andlitið í höndum sér,
•en smám saman varð hún rólegri og reyndi
að má út öll merki þess, að hún hefði ver-
ið að gráta. Hringurinn skein ögrandi á
vinstri hönd hennar — þau höfðu sett
hann á vinstri hönd, af því að Knútur var
ekki hrifinn af því, sem var alltof algengt.
Hún tók hringinn af sér og virti hönd sína
fyrir sér. Hún var lítil og sólbrennd með
löngum, grönnum fingrum — og á baug-
fingri var hvít rönd, sem sýndi, hvar
hringurinn hafði verið. Hún andvarpaði
og setti hringinn aftur á sig. Þetta var
allt svo undarlegt. Hún skildi ekki sjálf,
hvernig stóð á því, að hún hafði orðið
ástfangin í Þorsteini, sem alls ekki var
hægt að jafna við Knút, hvað viðvék per-
sónulegum áhrifum, en samt hafði hon-
um tekizt að ýta Knúti úr sínum réttmæta
•sessi í hjarta hennar. Þorsteinn var mjög
ólíkur Knút, eins kyrrlátur og alvarlegur
iOg Knútur var alltaf kátur og fjörugur.
Ef til vill mundi allt verða eins og það
var, þegar Knútur kæmi aftur, og tilfinn-
ingar hennar gagnvart Þorsteini mundu
hverfa fljótlega.
María hitti Knút á járnbrautarstöðinni.
Hann var sjálfum sér líkur, hávaxinn,
glæsilegur og sólbrenndur, ef til vill ofur-
lítið magrari í andliti, en annars samur
og áður, fjörugur og fyndinn. Hann tók
hana í fang sér og kyssti hana. Vafalaust
leitaði hún einhvers í kossum hans, og hún
fann, að hjarta hennar barðist ótt, og hún
sagði við sjálfa sig, að nú væri allt eins
og það var áður.
„En, ástin mín! Þú segir ekkert!“ hróp-
aði hann og strauk vanga hennar. „Hvað
hefur komið fyrir, á meðan ég var í burtu ?
Ég hélt, að Þorsteinn mundi koma á járn-
brautarstöðina. Hann hefur vonandi hald-
ið loforð sín?“
„Við höfum farið í kvikmyndahús við
og við,“ svaraði hún brosandi. „Og við
höfum líka farið út að dansa.“
„Það var ágætt. Þorsteinn er indæll ná-
ungi, en hann er dálítið þunglamalegur."
„Mér finnst hann vera skemmtilegur og
gáfaður.“
„Ef til vill, en hann hefur samt ekki
getað komið í minn stað,“ sagði Knútur
hlæjandi og kyssti hana. „Nú förum við
heim til mömmu og borðum miðdegismat,
síðan skemmtum við okkur rækilega. Við
hringjum til Þorsteins og spyrjum, hvort
hann vilji ekki koma út með okkur í
kvöld! Svo sannarlega setjum við bæinn
á annan endann.“
„Ég held, að Þorsteinn hafi ekki tíma
í kvöld,“ sagði María í flýtí.
„Auðvitað getur hann komið, nema hann
hafi tekið upp á því að verða ástfanginn,
en ég trúi því tæplega um hann.“
María dró andann djúpt og horfði ekki
á Knút.
„Heyrðu, getum við ekki verið ein í
kvöld?“ spurði hún lágum rómi.
Hann leit á hana ástföngnum augum,
tók undir höku hennar og horfði í augu
hennar.
„Þú getur ekki ímyndað þér, hvað ég
hef þráð þig,“ muldraði hann. „Við slepp-
um Þorsteini í kvöld.“
María reyndi að gera sér ljósar tilfinn-
ingar sínar um kvöldið, en það tókst ekki.
Hvorn þeirra elskaði hún, Knút eða Þor-
stein? Þegar Knútur var hvergi nálægur,
fannst henni, að allar hugsanir hennar
snerust um Þorstein, en nú var Knútur
kominn heim, og glaðlegt bros hans og
hlýleg rödd, komu hjarta hennar til að
berjast ákaft, og allt þetta rugiaði hana
í ríminu.
„Loksins hef ég þig út af fyrir mig!“
hrópaði Knútur, þegar þau komu inn í
litlu stofuna hennar seint um kvöldið. Þú
ert nú þrátt fyrir allt „númer eitt“ í mín-
um augum.“
„Þrátt fyrir allt?“ svaraði hún spyrj-
andi. „Hefur ef til vill verið einhver önn-
ur „númer tvö?“ Framhald á bls. 14.