Vikan - 10.01.1952, Qupperneq 11
VIKAN, nr. 2, 1952
11
IFramhaldssaga: |g Eftir ARNOLD BENNETT ij
Sabíhtiikcteiii
„Fari stjórnin í Tsíle norður og niður, herra
Leví.“ Prinsinn birsti sig og- fölnaði í framan. „Ég
verð að fá milijónina. Þetta er samningsrof.“
„Þetta er ekki samningsrof af minni hálfu,"
sagði Leví Sampson, „yðar hátign rauf samn-
inginn sjálfur.”
Það varð löng þögn.
„Er yður alvara, að þér ætlið ekki að láta mig
fá féð,“ sagði Áki prins og reyndi að hemja
skapið.
„Ég get útvegað yður annað milljón króna
lán innan nokkurra ára.“
Prinsinn varð gramur á svip.
„Þér spillið mjög fyrir einni elztu -rikjandi
ætt í Evrópu, herra Leví, ef þér útvegið mér
ekki peningana fyrir morgundaginn. Ef til vill
gerið þér alveg út af við hana og breytið með
þvi mjög rikjaskipun í Evrópu. Þér eruð nú ber
orðinn að svikum, og ég, sem treysti yður út í
æsar.“
„Forlátið mig, yðar hátign," sagði Leví og
reis á fætur til mótmæla, „það er ekki ég, sem
er ber orðinn að svikum. Ég bið yður að athuga,
að sem stendur hef ég ekkert fé til útlána, og nú
leyfi ég mér að kveðja yður. Verið þér sælir.“
Og Leví Sampson hneigði sig stirðbusalega og
gekk út úr móttökusalnum.
Þetta atvik var einkennandi fyrir síðasta ára-
tug nítjándu aldarinnar. Asfeitur, anðstuttur
og ósköp hversdagslegur maður, sem komið hafði
í heiminn í einhverjum afkima Lundúna, og vissi
þá unun mesta að fara á sunnudögum upp eftir
Temsá í ódýrum fljótabát, bauð hér byrginn full-
trúa þeirra konungbornu manna, Sem öldum sam-
an höfðu stjórnað framrás sögunnar i Evrópu
og áttu ennþá, að minnsta kosti, sínar fornu
hallir, þar sem þeir sátu með pomp og pragt, þó
að allt væri í óefni komið, — og gekk með sigur
af hólmi.
Og hótelið hafði amerískur milljónamæringur
keypt sér til gamans.
„Aribert," sagði Áki prins stuttu síðar, „þú
hafðir rétt fyrir þér. Nú er öllu lokið. Nú er mér
nauðugur einn kostur."
„Þú átt þó ekki við, að —“ Aribert komst
ekki lengra.
„Jú, einmitt,“ svaraði hann fljótmæltur. „Ég
geri það þannig, að það virðist vera slysni."
21. KAFLI.
Felix Babílon snýr heim aftur.
Sama kvöldið og Áki prins átti hið örlagaríka
samtal við Leví Sampson var Theodór Rakksoll
á stjákli um anddyrið í Babílonshóteli. Nokkrum
dögum áður hafði hann komið heim frá Ostend
og reyndi nú af öllum mætti að gleyma atvik-
unum, sem höfðu dregið hann þangað. En það
tókst honum samt ekki. Hann hlaut að viður-
kenna með sjálfum sér, að bezt væri að láta
sumt kyrrt liggja: þann lærdóm gat hann dregið
af reynslu sinni sem fjármálamður í Nýju Jórvík
og frumkvöðull risaáætlana í framkvæmdum. En
þó var eins og hann gæti ekki sætt sig við þann
lærdóm. Nærvera prinsanna eggjaði baráttu-
hvötina , manni þessum, sem aldrei hafði beðið
lægri hlut. Hann hafði sannast að segja gripið
til vopna þeirra vegna, og ef prinsarnir ætluðu
nú að taka flóttann úr orustunni, þá var honum,
Theodóri Rakksoll, skapi næst að halda henni
áfarm ótrauður. Óneitanlega höfðu þeir unnið
nokkurn sigur, þvi að Áka prinsi höfðu þeir bjarg-
að úr hinni bráðustu hættu og voveiflegustu eymd,
og óvinirnir — Sjúls, Rokkó, Spensa og ef til
Vill einhverjir fleiri -—• höfðu komizt undan á
flótta, en þetta var samt ekki nema hálfunninn
sigur. Hann taldi hið mesta öfugstreymi, að bóf-
arnir, því að bófar voru þau öll til hópa, skyldu
enn geta um frjálst höfuð strokið. Og enn annar
hængur var á: hann hafði ekki gefið lögreglunni
r.einar upplýsingar. Hann fyrirleit lögregluna, en
samt sást honum ekki yfir það, að fengi lögregl-
an einhvern pata af gangi málsins, þá mundi
hann sjálfur komast í slæma klipu, þvi að fyrir
augliti lagann gekk það glæpi næst að leyna
glæpum. Hann spurði sjálfan sig að því í þús-
undasta sinn, hversvegna hann hefði haldið lög-
reglunni afskiptri, hversvegna vandamál Pósen-
prinsanna höfðu gripið huga hans svo föstum
tökum í fyrstunni og hversvegna hann skyldi
hika nú við að halda baráttunni áfram, unz yfir
lyki ? Tveim fyrri spurningunum svaraði hann
heldur linlega þannig, að hann hefði verið undir
áhrifum Nellu og að meðfædd ævintýralöngun
hefði knúið hann áfram; við þriðju spurninguna
sagði hann, að honum væri það barnsvani að
halda málum til streytu, og að þess vegna vildi
hann af hálf kjánalegum þráa halda þessu einn-
ig til streytu. Hann hafði líka mikla trú
á, að sér mundi takast það. Einn eiginleika hafði
hann til viðbótar, þó að honum væri það ekki
ljóst vegna andúðar á stóryrðum, en það var
óhlutlæg ást á réttlætinu, þessi djúpstæða, engil-
saxneska eðlishvöt, sem knýr fólkið til að leiða
réttlætið fram til sigurs, jafnvel þótt það leggi
mikið í hættu og hafi engra hugsmuna að gæta.
Hann hugsaði um þetta fram og aftur á stjákli
um salarkynni Babílonshótels þetta kvöld síðast
í júlí. Það hafði verið fullyrt hvað eftir annað
í blöðum seinustu viku, að nú væri fátt um ferða-
menn í Lundúnum, en þó var eins og þeir hefðu
aldrei hópazt eins mikið til Lundúna og einmitt
núna. Að vísu var Babílonshótel ekki eins þétt-
setið núna og fyrr í mánuðinum, en samt þurfti
Rakksoll ekkert að kvarta yfir viðskiptunum. Nú
leið að lolium skemmtitímans í ár, og þá höfðu
skrautflugur þjóðfélagsins það til siðs að doka
við í einn, tvo daga i stóru hótelunum, áður en
þær flögruðu út í kastala og sveitasetrin, út á
haglendið og heiðarnar, við vötn og ós. Gamlir
jafnt sem miðaldra hermenn sátu í stóru körfu-
stólunum í reyksalnum og voru staðráðnir í að
njóta ilmandi vínanna og vindlanna, og nýmán-
inn sveif hljóður yfir Temsá. Fallegar konur
gengu við hlið kavaléra í viðhafnarklæðum og
köstuðu til stéli á göngu um útisvalirnar. Þjón-
ar og einkennisklæddir starfsmenn og gullbrydd-
ir dyraverðir liðu hljóðlega um húsakynnin; öðru
hvoru þeytti yfirdyravörður blístru sina, vagn
með hvellandi bjöllum ók upp að og hélt á burt
með tvær og tvær skrautflbugur út í glauminn
eða leiðindin; einstaka sinnum bar að skrautvagn,
dreginn af stoltlegum fákum, svo að smávagn-
arnir bliknuðu fyrir ljómanum, sem af honum
stóð. Það var heitt i veðri, kvöldið tilvalið til
göngu úti í skógi, og kyrrð, nema þegar vagn-
arnir skörkuðu hjá. Það var eins og heimurinn
— og með heiminum er auðvitað átt við Babi-
lonshótel — legði sig allan fram við að hlúa að
alvörusvip fólksins og hljóðlátu skrafi. Gaslukt-
irnar, sem himdu í langri röð með fram ánni,
bærðust varla í kyrru, hlýju og kjassandi kvöld-
loftinu. Stjörnurnar uppi yfir horfðu niður á hið
víðfeðma þak Babílonshótels og depluðu auga, og
máninn virti það fyrir sér blíður á svip og hljóð-
ur; því miður er ekki hægt að skýra frá, hvað
þau hugsuðu um hótelið og innbúa þess. Aftur
á móti er hægt að skýra frá því, sem Theodór
hugsaði um mánann: honum þótti hann vera
þrautleiðinlegur. Aulalegt glottið skapraunaði
honum og truflaði hann í heilabrotunum. Hann
leit í kringum sig, á viðhafnarklætt og glaðlegt
fólkið — gesti sína. En það virtist ekki taka
eftir honum. Líklega vissu aðeins örfáir þeirra,
að þessi hái, hvatlegi maður með járngráa hárið
og þunna, svipmikla, einbeitta andlitið, væri eig-
andi Babílonshótels og sennilega auðugasti mað-
ur Evrópu. En eins og áður var sagt, naut Rakk-
soll ekki mikilla vinsælia í Englandi. Gestirnir
i Babílonshóteli litu á hann sem eirðarlausan karl-
fusk. Óeirð hans truflaði rósemd þeirra, og
þannig leizt þeim á manninn, að óráðlegt mundi
vera að rísa gegn vilja hans. Þess vegna gat
Theodór Rakksoll haldið áfram stjákli sinu óá-
reittur og haldið áfram að sítauta fyrir munni
sér, „eitthvað verð ég að gera.“ En hvað? Hann
eygði enga leið til úrlausnar.
Að lokum gekk hann beinleiðis gegnum hótel-
ið og út um hinar dyrnar og síðan upp kyrrláta
öngstrætið og yfir Strandgötu, þar sem umferð-
in kraumaði og sauð. Hann stökk upp i sporvagn
og borgaði fargjaldið. Nokkru síðar tók hann
eftir því, að þeir, sem fyrir voru í vagninum,
góndu á hann eins og tröll á heiðríkju. Liklega
er það af því, að ég er frakkalaus i kjólfötunum,
hugsaði hann. Hann stökk þá út úr vagninum,
og vagnstjórinn benti fingri á eftir honum og leit
til farþeganna, eins og hann vildi segja: „Þessi
er nú vitlaus." Síðan hélt hann inn í tóbaksbúð
og bað um vindil. Þegar út úr búðinni kom aftur,
var hann með pennívindil milli varanna. Nú leið
honum betur.
Hann reykti vindilinn hægt og naut hans og
gekk rólega upp eftir götunni. Þá er allt í einu
sagt hljóðlega við hlið hans: „Gott kvöld, herra
Rakksoll.“ Milljónamæringurinn þekkti ekki fyrst
í stað manninn, sem stóð þarna í ferðafrakka og
hélt á tösku í hendinni. Síðan ljómaði bros allt
í einu á andliti hans, og hann rétti fram hönd-
ina.
„Komið þér sælir, herra Babílon," sagði hann,
„yður hef ég mikið þráð að hitta.“
„Þér skjallið mig,“ sagði Babílon.
„Nei, alls ekki,“ svaraði Rakksoll, „það geri
ég aldrei — ekki frekar en þér sjálfur. Mig lang-
aði endilega að hitta yður, og sjá! hér eruð þér!
Hvaðan komið þér?“
„Frá Lúsann,“ sagði Felix Babilon. „Ég hafði
þar ekki lengur við neitt að una og þráði að
skreppa heim, heim til Lundúna, — nú, og svo
lét ég þetta eftir mér, og hingað er ég lcominn,
eins og þér sjáið,“ hann hóf upp handtöskuna.
„Tannbursti, rakvél og inniskór, haha!“ hann hló.
„Og svo er ég núna að leita mér einhversstaðar
að næturgistingu — ég er heimilislaus í Lund-
únum.“
„Ég býð yður gistingu í Babílonshóteli," sagði
Rakksoll og hló. ,-,Það er gott hótel, og ég þekki
eigandann."
„Það er of dýrt fyrir mig,“ sagði Babílon.
„Þér, herra minn,“ svaraði Rakksoll, „þurfið
ekki að borga nema hálfa krónu á viku. Þiggið
þér boðið?“
„Ég þigg boðið,“ sagði Babílon, „þér reynist
mér vel, Rakksoll.“ ©
Þeir stilcuðu heim í hótelið, töluðu lítið saman
á leiðinni, en báðum þótti vænt um félagsskap
hins.
„Gestirnir margir ?“ spurði Felix Babílon.
„Já, þolanlega margir,“ sagði Rakksoll og