Vikan - 06.03.1952, Blaðsíða 4

4
VIKAN, nr. 10, 1952:
AUÐVELT STARF.
ÞÝDD SMÁSAGA
UNGUR maður kemur niður þrepin frá
sjómannaheimilinu. Hann nemur stað-
ar á miðri leið, eins og hann ætli að snúa
við. En síðan sækir hann í sig veðrið,
brettir upp kragann og gengur skáhallt
yfir götuna. Á götuhorninu mætir hann
tveimur mönnum. Þeir hafa einnig brett
upp kragana. Veturinn í Brooklyn er harð-
ur og miskunnarlaus, kuldinn nístir allt
lifandi, það er næstum því eins kalt og í
Síkagó.
,,Það er góð súpa í dag,“ segir sá fyrr-
nefndi. „Nóg af kjöti og grænmeti.“
,,Er löng biðröð?“
„Ekki svo mjög. En þið skulið hraða
ykkur, annars —“
Þeir eru þegar komnir út á miðja göt-
una. Annar snýr sér við og hrópar: „Ætl-
ar þú í knattborðsleik í kvöld?“
Hann virðir fyrir sér biðröðina. Það eru
atvinnuleysingjar sem bíða eftir súpu.
Hjálpræðisherinn hefur stofnað Sjómanna-
heimilið í Clark Street. Biðin ætti ekki
að verða mjög löng. Stundarfjórðungur
eða eitthvað nálægt því. Það er ekki svo
slæmt. Hann lítur í kringum sig til að
athuga, hvort nokkur kunningi sé þarna,
sem hafi efni á að bjóða gömlum vini
kaffi og vindling eftir súpuna. Hann þekk-
ir ekki nokkurn mann, ekkert kunnugt
andlit verður fyrir leitandi augum hans.
Hinumegin við götuna nemur bifreið
staðar, þetta er ný Kræsler-bifreið. Tveir
menn sitja í framsætinu. Þeir horfa á
biðröðina, kuldalegir á svip og athugulir.
Við og við gera þeir ýmsar athugasemd-
ir um mennina í biðröðinni, hlæja og virða
enn á ný fyrir sér biðröðina.
Kynleg ókyrrð fer um hópinn. Ef þetta
er nú lögreglan? Eða útlendingaeftirlitiö ?
Sumir hafa strokið af skipum fyrir mörg-
um árum, aðrir vita, að dvalarleyfið ei'
útrunnið fyrir löngu. Annars þarf svo
sem ekki neitt sérstakt að vera á seyði.
Þeir eru atvinnuleysingjar, sem lifa á
ölmusu Hjálpræðishersins, og um nætur
sofa þeir á bekkjum í Sunset Park. Það
þarf ekki annað til að vekja ótta mann-
anna gagnvart lögunum.
Hann kemur út, saddur, og sljóvgandi
vellíðan streymir um hann. Ef nú hefði
verið nokkur kostur á kaffibolla og vindl-
ing! Hann lítur í kringum sig, skyldi
hann ekki rekast á neinn sæmilega vel
stæðan kunningja. Hinumegin við götuna
stendur Kræsler-bifreiðin ennþá. Hann
veitir því athygli, að mennimir tveir stara
á hann. Ónotatilfinning læsir sig um
hann. Hann veit, að það er ekkert að ótt-
ast, en hann getur ekki þolað glápandi
augnaráð ókunnugra manna. Hann snýr
við, og gremjan sýður í honum. Hann
gengur hægum skrefum eins og hann er
vanur að ganga, hvorki ofhratt né of-
hægt. Hann þarf ekkert að óttast.
Að baki sér heyrir hann bifreiðina
fara af stað. Hann finnur það fremur,
heldur en hann sjái það eða heyri, að
bifreiðin ekur samsíða honum. Á móti
vilja sínum verður honum litið til hliðar
. . . báðir eru dökkhærðir. Sá, sem situr
við stýrið, hefur stórt ör á vinstri vanga.
Þeir brosa.
„Má bjóða þér vindling?"
Hann hugsar sig um andartak, síðan
réttir hann fram höndina, fær eld í vindl-
inginn og sogar áfergjulega að sér reyk-
inn. Órói blóðsins í æðum hans kyrrist,
augun eru hálflokuð, hann finnur til
svima, þó að hann hafði borðað sig sadd-
an fyrir skammri stund.
„Sjómaður?“
„Já.“
„Sænskur?“
„Nei, norskur.“
„Er svo mikill munur á því?“ segir sá
við stýrið og hlær. En þegar hann sér, að
þessi athugasemd var ekki sérlega heppi-
leg bætir hann við: „Norðmaður! Norð-
menn eru glæsilegir náungar. Einmitt
þannig menn verða okkur hérna vestan
hafs til gagns. Heiðarlegir menn, sem ekki
vita, hvað spilling er. Hvað finnst þér,
Jack?“ — hann snýr sér að félaga sínum
— „er hann ekki einmitt sá, sem við
þörfnumst?“
„Jú,“ svaraði Jack, „einmitt svona
heiðarlegur og ráðvandur náungi. Hann
notar föt númer 52. Hæfilega hávaxinn
og herðabreiður. Vantar þig atvinnu?“
„Já, en það er allt undir atvikum kom-
ig . . . “
„Þetta er auðveld vinna, nokkurskonar
umsjónarmannsstaða. Við eigum nokkrar
knattborðsleikstofur hér í borginni frá
Bronx að Suður-Brooklyn. En við getum
ekki treyst þeim, sem vinna hjá okkur.
Þeir féfletta okkur. Okkur vantar hæfan,
röskan mann, sem getur haft eftirlit með
þeim — þú leikur knattborðsleik, er ekki
svo?“
„Jú. En ég hef enga löngun til að vera
njósnari.“
„Þú átt ekki að njósna. Segðu okkur
aðeins frá því, sem þú sérð og heyrir. Það
er allt og sumt. Við gefum þér föt, þú
færð góð laun, og við sjáum þér fyrir
víni og öðru slíku, þegar þú vinnur á
kvöldin.“
„Ég skal athuga málið.“
„Ágætt,“ sagði maðurinn við stýrið,
| VEIZTU - ?
1 1. Jarðbúar hafa aldrei séð meira en ann- \
an helming tunglsins. Hvernig stendur |
l á því? i
i 2. Hvað þýðir ,,lyskra“ i heyi? 1
\ 3. Hvað hét enski konungurinn, sem ekki i
kunni að tala ensku?
i 4. Hvaða hljóðfæri fann Benjamín Frank- :
Í lín upp? _ =
= 5. Hvaða sjúkdómur berst með lús?
= 6. Grettir hvað það eigi skyldu, — ,,því |
að það er satt, sem mælt er, að öl er jj
annar maður, og skal eigi bráðabug að =
þessu gera, framar en áður hef ég \
sagt. Erum vér litlir skapdeildarmenn i
hvorirtveggju." Við hvern sagði Grett- :
ir þetta og hvert var tilefnið ?
Í 7. Eftir hvern er skáldsagan Böðullinn? i
1 8. Hvenær fæddist Selma Lagerlöf ?
= 9. Eftir hvern er þessi vísa:
Miklum vanda er ég í
— orðinn fjandi mæðinn —, :
get ei andað út af því,
að í mér standa kvæðin.
| 10. Hvert er stærsta vatn í Danmörku? i
: Sjá svör á bls. 14. |
«iaHiuiiiiiiiniiiiiiiiMiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiMMiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii«iMmitmiiin'í>.
Mannlýsing úr íslenzku fornriti:
........ var garpur mikill og hafði
mannmargt með sér. Hann var til þess
tekinn að honum var verra til hjóna en.
öðrum mönnum, og galt nær engum manni
kaup. Eigi þótti hann dæll maður.“
Hver er maðurinn og hvar stendur lýs-
ingin ?
(Svar á bls. 14).
„en ekki lengur en til fimmtudags. í dag
er þriðjudagur. Á fimmtudaginn hittum
við þig klukkan 4 á horninu hjá Clinton
og Clark. Hvað heitir þú?“
„Charlie Johnson."
„Allt í lagi, Charlie. Ég heiti Mike —
Mike Brooks — og þetta er bróðir minn
og félagi, Jack. Þá hittumst við á fimmtu-
dag, er það ekki? Við komumst áreiðan-
lega að samkomulagi. En vel á minnzt,“
segir hann og dregur peningaveski upp
úr brjóstvasa sínum. „Þér er ekkert á
móti skapi að fá ofurlitla greiðslu fyrir-
fram eða hvað ? Hér eru tíu dollarar handa
þér. Heldurðu, að þú þurfir meira?“
„Ég þarf ekki meira,“ svarar Charlie,
„en ef ég vil nú ekki taka starfið . . .“
„Þú tekur það,“ segir Mike.
„Og ég er viss um, að það mun falla
þér í geð,“ segir Jack. Báðir hlæja. „Vertu
blessaður og sæll! Sjáumst aftur!“
Charlie stendur kyrr og horfir á bif-
reiðina sveigja fyrir hornið. Það var eitt-
hvað einkennilegt við þessa tvo náunga,
en atvinnan var álitleg. Hann tekur pen-
ingaseðilinn upp úr vasanum og virðir
hann fyrir sér. Tíu dollarar! Hann getur
boðið henni bæði í kvikmyndahús og út
að dansa á eftir.
Á fimmtudag stundvíslega klukkan 4
stendur hann á götuhorninu hjá Clinton
og Clark. Ný Kræsler-bifreið rennur upp
að gangstéttarbrúninni.
„Halló, Charlie!11
Báðir eru þeir kumpánlegir. Hann get-
ur ekki þolað framkomu þeirra. Hann
skal svo sannarlega halda þeim í hæfi-
legri f jarlægð. Þeir skulu komast að raun
um það, að hann er enginn venjulegur
ræfill.
„Ég vil fá að heyra meira um þetta
starf, áður en ég tek ákvörðun," segir
hann.
„Kæri vinur,“ segir Mike hlæjandi, „ein-
mitt þessvegna hittumst við. Til að spjalla
um atvinnuna. Inn með þig og svo ökum
við beint til skrifstofunnar. Þú átt dreit-
il þar, er ekki svo, Jack?“
Jack kinkar kolli. „Það er þægilegra
að spjalla saman yfir glösum og góðum
vindlum — æ, afsakið, ég gleymi alveg
U
Hann býður vindling, og Charlie þigg-
ur hann. Tíu dollara seðillinn hafði horf-
ið á einu kvöldi. „Ég tek þetta starf,“
hugsar hann með sér, og ef mér fellur
það ekki í geð, þá dreg ég mig 1 hlé.
Hann stígur inn í bifreiðina og sezt í aft-
ursætið.
Þeir aka til Manhattan. Þeir þegja allir.
En þegar bifreiðin nemur staðar fyrir
rauðu ljósi á götuhorni nokkru, snýr
Mike sér við og býður aftur vindling.
„Þarna sérð þú eina knattborðsstofuna
okkar,“ segir hann og bendir á hornhús-
ið. Slitnir, þunglamalegir bókstafir standa
þvert yfir framhlið þess.
„Jæja, þá erum við komnir á leiðar-
enda,“ segir Jack og nemur staðar við
nýtt hús, sem stingur mjög í stúf við
Framhald á bls. 7.