Vikan - 12.06.1952, Page 3

VIKAN, nr. 23, 1952
3
FORSETAEFNIN
(Sjá forsíðu).
ASGEIR ASGEIRSSON
Ásgeir Ásgeirsson er fæddur 13. maí 1894 i
Kóranesi á Mýrum vestra. Foreldrar hans voru
Ásgeir Eyþórsson, kaupmaður þar, Felixsonar
Vestfjarðapóst og Jensina Björg Matthiasdóttir,
trésmiðs í Reykjavík, Markússonar. •
Ásgeir varð stúdent frá Menntaskólanum í
Reykjavík árið 1912 og kandidat í guðfræði við
Háskóla Islands 1915. Á skólaárunum stundaði
hann verkamanna- og kaupavinnu. 1916—17
stundaði Ásgeir framhaldsnám i guðfræði og
heimspeki við háskólana í Kaupmannahöfn og
TJppsölum. Biskupsskrifari var hann 1915—16 og
hankaritari i Landsbankanum 1917—18. Kennari
við Kennaraskólann 1918—27. Fræðslumálastjóri
1926—31 og aftur 1934—38. Ásgeir var fjármála-
ráðherra frá 1931—34 og jafnframt forsætisráð-
herra frá 1932—34. Hann var skipaður banka-
stjóri við Útvegsbanka Islands 1938 og hefir
verið það síðan.
Ásgeir Ásgeirsson var kosinn alþingismaður
iyrir Vestur-lsafjarðarsýslu árið 1923 og hefir
jafnan verið endurkosinn siðan. Hann var forseti
Sameinaðs Alþingis Alþingishátiðarárið 1930.
Hann sat í milliþinganefndum í bankamálum
1925—26 og 1936—37. Formaður gengis- og gjald-
eyrisnefndar 1927-—35. 1 utanríkismálanefnd,
aðalmaður eða varamaður 1928—31 og 1938 og
siðan. 1 viðskiftasamninganefnd við Bandarikin
1941. 1 samninganefnd utanrikisviðskifta 1942 og
síðan. Fulltrúi Islands á fjármálafundi í Bretton
Woods 1944. 1 stjórn Alþjóðagjaldeyrissjóðsins
frá 1946. Sat á aðalfundi Hinna Sameinuðu
Þjóða í New York 1947 og París 1948. Ásgeir
átti sæti í undirbúningsnefnd Alþingishátíðar-
nefndar 1926—30 og undirbúningsnefnd Lýðveld-
ishátíðar 1943—44. Ásgeir hefir verið formaður
stjórnar Stúdentagarðanna frá 1937.
Ásgeir Ásgeirsson er kvæntur Dóru Þórhalls-
dóttur, biskups, Bjarnasonar í Laufási i Reykja-
vík. Þeirra börn eru: 1. Þórhallur, skrifstofustjóri
i Viðskiftaráðuneytinu, kvæntur Lilly Knudsen,
af norsk-ameriskum ættum. 2. Vala, gift Gunnari
Thoroddsen, alþingismanni og borgarstjóra í
Reykjavík. 3. Björg, gift Páli Ásgeiri Tryggva-
syni, fulltrúa í Utanríkisráðuneytinu og formanni
Stúdentafélags Reykjavíkur.
BJARNI JÓNSSON
Bjarni Jónsson er fæddur 21. október 1881,
i Mýrarholti, Reykjavík. Hann er sonur Jóns
tómthúsmanns Oddsonar frá Laxárnesi í Kjós og
konu hans Ólafar Hafliðadóttur í Reykjavík
Nikulássonar.
Hann varð stúdent 1902 og tók kandidatspróf í
guðfræði í Kaupmannahöfn 1907. 1907—10 var
liann skólastjóri barna-og unglingaskólans á Isa-
firði. Annar prestur við Dómkirkjuna í Reykja-
vík varð hann 1910, en skipaður var hann dóm-
kirkjuprestur i Reykjavík 1924. Prófastur í Kjal-
arnesþingi 1932—38. Vígslubiskup i Skálholts-
stifti hinu forna 1937. Bjarni fór oft erlendis á
prestsárum sinum, sat m. a. hið almenna kirkju-
þing í Stokkhólmi 1925. Hann hefur verið for-
maður K.F.U.M. frá 1911. Hann er formaður
Ekknasjóðs Reykjavíkur, í stjórnarnefnd Kvenna-
skólans í Reykjavík og sömuleiðis í stjórn Hins
íslenzka Biblíufélags, og i stjórn Prestafélags
Isl'ands var hann um langt árabil. Bjarni hefur
verið prófdómari í guðfræði við Háskólann frá
stofnun hans. Hann lét af embætti dómprófasts
og dómkirkjuprests í Reykjavík í júní 1951,
starfi vígslubiskups hefur hann gegnt til þessa.
Bjarni Jónsson er kvæntur Áslaugu Ágústs-
dóttur verzlunarstjóra á Isafirði Benediktssonar.
Þeirra börn eru: Ólöf, gift Agnari Kl. Jónssyni
sendiherra; Ágúst, skrifstofustjóri hjá Islenzkum
endurtryggingum, kvæntur Ragnheiði dóttur
Hans Eide kaupmanns; Anna, gift Jóni Eiríks-
syni verzlunarmanni.
GÍSLI SVEINSSON
Gísli Sveinsson er fæddur 7. des. 1880 að Sand-
felli í Öræfum, sonur séra Sveins Eirikssonar, al-
þingismanns Austur-Skaftfellinga, prests að Ás-
um í Skaftártungu, og konu hans Guðríðar Páls-
dóttur. Móðir Sveins prests var Sigríður, dóttir
Sveins læknis Pálssonar í Vík í Mýrdal.
Gísli Sveinsson varð stúdent 1903 og tók lög-
fræðipróf 1910. Á skólaárum sínum var hann um
tíma á Akureyri og þá settur sýslumaður í Eyja-
fjarðarsýslu og bæjarfógeti á Akureyri. Full-
trúi var hann á Þingvallafundi 1907. Málaflutn-
ingsmaður var hann við landsyfirdóminn í
Reykjavík 1910—18, unz hann var skipaður sýslu-
maður Skaftafellssýslu, en því starfi gegndi hann
allt til ársins 1947, er hann var skipaður sendi-
herra í Osló. Lausn frá sendiherrastörfum fékk
hann 1950. Hann var alþingismaður V.-Skafta-
fellssýslu 1916—21, 1933—42 og 1946—47, lands-
kjörinn þingmaður frá og með sumarþingi 1942
—46; forseti sameinaðs þings 1941—42 og 1943
—45; málflutningsmaður Landsbanka Islands
1912—18; sat í rannsóknarnefnd gjaldkeramáls
sama banka 1912; skipaður í milliþinganefnd um
Flóaáveituna 1916, og í milliþinganefnd um
bankamál 1937, kjörinn af Alþingi i dansk-ís-
lenzku sambandslaganefndina 1937 og sat í henni
til 1939; formaður milliþinganefndar um stjórn-
arskrármálið 1942—47; skipaður i milliþinga-
nefnd um póstmál 1943, skipaður í Alþingissögu-
nefnd 1943; kirkjuráðsmaður 1937—47; for-
göngumaður og síðar forseti Hinna almennu
kirkjufunda til 1947, form. Félags héraðsdómara
1941—47 og heiðursforseti þess; formaður spari-
sjóðs V.-Skaftf. um tíma.
Gísli er kvæntur Guðrúnu Einarsdóttur Jóns
trésmíðameistara i Reykjavík Pálssonar. Börn
þeirra: Guðríður gift Finni Guðmundssyni dr.
rer. nat.; Sigríður Stefanía; Sveinn flugmaður
og Guðlaug.
Aumingja Pjotr œtlaöi aö fá sér vodkaglas, en í þess stað tókjiann parafín . . .
AF MISGÁNINGI
Smásaga eftir ANTON TCHEKOW.
PJOTR PETROVITS STRITSÍN, frændi
maddönu Ivanóv, ekkju offurstans, —
maðurinn sem rændur var nýju skóhlífun-
um í fyrra — kom heim úr skírnarveizlu
klukkan tvö um nótt. Hann tók af sér
hatt, skó og frakka frammi í forstofu til
þess að vekja ekki ráðskonuna, og tiplaði
síðan inn í herbergið sitt án þess að draga
andann. Svo byrjaði hann að hátta sig í
myrkrinu.
Stritsín er bæði hreinlífur og reglusam-
ur. Það er meinlætasvipur á andliti hans,
hann les ekki annað en guðsorðabækur og
predikanasöfn. En í skírnarveizlunni varð
hann svo frá sér numinn af gleði vegna
hins happadrjúga barnsburðar Ljubóvu
Spiridonóvnu, að hann gat ekki neitað sér
um að drekka f jögur glös af vodka, bragð-
ið af því fannst honum einhversstaðar
mitt á milli ediks og laxerolíu. En áfeng-
um drykkjum svipar mjög til saltvatns
og dýrðarljómans: þeim mun drjúgar sem
þú kneifar, þeim mun sárari verður þorsti
þinn. Og nú, þegar Stritsín ætlaði að
bregða sér úr buxunum, gagntekst hann
allt í einu óskaplegri þrá eftir meira
víni.
„Ætli Dasenka eigi ekki vodkaflösku í
innra horninu í eldhússkápnum,“ hugsaði
hann. „Hún ætti ekki að sjá neitt þó ég
fengi mér eitt glas.“
Hann hikaði um stund, meðan hann yfir-
vann óttann, en lagði síðan á stað fram
í eldhús og allt að skápnum. Hann opn-
aði skáphurðina af varkárni, fann flösku
í innra horninu og hellti sér í glas, setti
flöskuna á sama stað, gerði krossmark
yfir glasið og tók út. Og þá gerðust furðu-
legir hlutir. Stritsín þeyttist af ógurlegu
afli frá skápnum og yfir að kistunni. Það
var eins og af völdum sprengju. Hann
sá leiftur fyrir augum sér, það var eins
og hann hefði fallið oní pytt fullan af
blóðsugum. Hann hélt í fyrstu hann hefði
gleypt dýnamít í stað vodka, og nú
sprakk líkami hans í loft upp, síðan hús-
ið, og öll gatan . . . Höfuð hans, hand-
leggir, fætur — allt virtist þetta rifna frá
búknum og þjóta einhvem skrattann út
í buskann.
Hann lá hreyfingarlaus á kistunni eitt-
hvað kringum þrjár mínútur, dró varla
andann, þá reis hann á fætur og sagði
við sjálfan sig: „Hvar er ég niður kom-
inn?“
Það fyrsta sem hann varð sér greini-
lega meðvitandi eftir að hann rankaði við
sér var óskapleg megna af parafínolíu.
„Heilaga guðsmóðir,“ hugsaði hann
með hryllingi, „ég hef drukkið parafín-
olíu en ekki vodka.“
Þegar honum flaug í hug hann hefði
étið eitur, fóru kuldastraumar um líkama
hans, síðan bullhitnaði hann allur. Hann
þóttist þess fullviss, að þetta væri eitur,
bæði var þefur í eldhúsinu, og svo var
brunabragð í munni hans, leiftur fyrir
augunum, klukkuhljómur í kollinum og
kveisuverkir í maganum. Af því hann
fann dauðann nálgast og vildi ekki blekkja
sig með neinum tálvonum, þá langaði
hann nú til að kveðja það fólk, sem í
námunda var, og hélt inn í herbergi Das-
enku (þar sem hann var ekkill, bjó hjá
honum tengdasystir hans nefnd Dasenka,
öldruð maddama, sem hélt handa honum
heimili).
„Dasenka,“ sagði hann klökkri röddu
um leið og hann gekk inn í herbergið,
„elsku Dasenka.“
Eitthvað muldraði í myrkrinu og gaf
frá sér djúpt andvarp.
„Dasenka!“
„Eh? Hvað?“ svaraði hvell og hröð
kvenmannsrödd. „Er þetta þú, Pjotr
Petróvits? Ertu kominn heim? Nú, og
hvað er svo að? Hvað var bamið skírt?
og hver var guðmóðir þess?“
„Það var hún Natalja Andrejevna Vali-
kosvjetskí, og guðfaðirinn var Pavel Ivan«
its Betsonnitsin . . . Ég . . . ég held,
Dasenka, að ég sé að deyja. Og barnið
Framhald á bls. 7.