Vikan - 17.07.1952, Blaðsíða 11

VIKAN, nr. 28, 1952
11
Framhaldssaga:
Konkvest
Williams var að búa sig undir að skerast í
leikinn. Hann gekk frá undirmanni sínum og
lét hann tala út í bláinn; hann stefndi beint til
forystumanna fylkingarinnar, stanzaði hjá þeim
og brá hendinni á loft og gaf strangt merki um
að stanza.
„Hinkrið við — nemið staðar!“ hrópaði hann.
„Bezt fyrir yður að láta þetta hlutlaus'c, kunn-
ingi,“ sagði einn forustumannanna, Iiraftalegur
náungi, sem hafði heykvísl að vopni. „Okkur er
alvara í þetta sinn.“
Pylkingin hafði stanzað óreglulega við orð
Williams — að minnsta kosti fremsti hluti henn-
ar. Þeir aftari hópuðust fram á við og töluðu
hátt.
„Bíðið við, segi ég!“ sagði Williams. „Þetta
tiltæki er hrein heimska. Hugsið ykkur vel um,
áður en þið gerizt lögbrjótar . . .“
„I nótt erum við lögin,“ öskraði maðurinn með
heykvislina.
„Heyr!“ öskraði mannfjöldinn.
„Þér vitið ekki hvað kom fyrir hana Elsu litlu
mína,“ sagði rjóður maður og þéttvaxinn um
leið og hann þokaði sér fram. „Hún var í vist
á lávarðssetrinu og Everdon, óþokkinn, komst
yfir hana . . . Þegar hún fann, að hún var þung-
uð, stökk hún í stóru tjörnina og drekkti sér!“
„Hengjum hann — hengjum svínið!"
„Já, og hvernig var það ekki með hana Dóru
frænku mína?“ hrópaði annar. „Hún var líka
í vist í höllinni . . .“
„Ég efast hreint ekki um að Everdon sé eins
vondur og þið segið, en það er alvarlegur hlut-
ur að taka lögin í sínar hendur, eins og þið ætlið
að gera,“ hrópaði Williams ákafur. „Hvað hef-
ur hann aðhafzt í kvöld, sem hefur æst ykkur
svona upp?“
„Yður er heppilegra að skipta yður ekki af
þessu, herra minn,“ sagði gildvaxni bóndinn er
hafði rætt við Williams fyrr um kvöldið, í öl-
stofunni í Kóngshöfðinu. „Við eigum ekkert sök-
ótt við yður og óskum ekki að gera yður mein.
Everdon lávarður er sá, sem við höfum erindi
við.“
„Hversvegna? Hvað hefur hann gert?“
„Eruð þér ekki búinn að heyra það?“ spurði
bóndinn reiðilega. „Hann hefur drepið stúlku
— og ef til vill er það ekki það versta. Hrinti
henni út um einn gluggann á efri hæðunum nið-
ur í hallarsíkið; hún var dregin upp úr vatninu,
dauð. Hamingjan góða! Þetta verður síðasta
fólskuverkið sem hann vinnur. Við ætlum að taka
hann I nótt.“
Williams brá við þessa frásögn, og hann gat
skilið hið hættulega hugarástand, sem þetta
hafði vakið hjá fólkinu. En hann gerði samt
eina tilraun enn til að stöðva uppþotið.
„Takið eftir — öll saman!" hrópaði hann. ,,Ef
Everdon hefur framið morð, þá eru lög i þessu
landi sem munu láta hann sæta ábyrgð gerða
sinna. Allir menn, hvort sem þeir eru góðir eða
vondir, eiga rétt á óhlutdrægri rannsókn í máli
sínu."
„Farið til fjandans!" öskraði maðurinn með
heykrókinn. „Hann er enginn maður — hann er
djöfull! Við ætlum okkur að ná honum! Og við
ætlum að hengja hann umsvifalaust í næsta tré,
strax þegar okkur tekst að leggja hendur á hans
skítuga skrokk."
„Heyr — hengjum hann!“
öskrin sem fylgdu þessu, kæfðu ger-
samlega öll mótmæli Williams. Til enn frekari
áherzlu, lagði einn óróaseggurinn, sem misst
hafði þolinmæðina, langri stöng grimmdarlega
til hans. Stöngin lenti í kvið Williams af miklu
afli og hann hentist aftur yfir sig og lenti á sit-
jandanum utan við veginn og stóð á öndinni af
kvölum. En skríllinn geystist áfram og skildi
hann eftir emjandi.
„Ertu meiddur, Bill?“ spurði Davidson á-
hyggjufullur.
„Hvern fjandann heldurðu? Hvernig heldurðu
að þér yrði við að fá bölvaða smíðapallsstöng í
kviðinn ? Bölvaður veri þorparinn, sem gerði
þetta!"
Hann staulaðist á fætur með kvölum og hélt
um kviðinn. Skríllinn, sem nú var orðinn mörg
hundruð manns, hélt áfram göngunni eftir sveita-
veginum er lá til hallar Everdons.
„Við getum ekkert gert, Bill,“ sagði Davidson
og þótti vænt um að félagi hans var ekki alvar-
lega meiddur. „Við neyðumst til að láta þá halda
áformi sínu áfram. Við, aðeins tveir — ég á
við . . .“
„Komdu, — til baka til gistihússins."
„Til hvers? Viltu fá að drekka?"
„Eg skal ekki neita þvi að Everdon er þorp-
ari og kannski á hann skilið að hengjast án
dóms og laga — en það er skylda okkar að
stöðva það, ef við getum," sagði Williams hörku-
lega. „Einhver verður að stöðva þetta brjálæði,
og við erum einu mennirnir hérna i þorpinu með
vitglóru í kollinum?"
„En hvað getum við gert?“
„Við getum tekið bílinn og ekið til hallarinn-
ar — og komið þangað á undan skrílnum."
„Þú ert brjálaður! Hvernig ættum við að kom-
ast þangað á undan mannföldanum?" Undirfor-
inginn talaði gremjulega. „Dettur þér í hug, að
æstur mannfjöldinn sleppi okkur fram hjá sér?
Vegurinn er algerlega lokaður af mannfjöldan-
um . . >“
„Það eru nokkur tvöföld hlið á hallartrjágarð-
inum rétt utan, við þorpið — ég sá þau þegar við
ókum út að höllinni í dag,“ sagði Williams stutt-
aralega. „Við getum stytt okkur leið með því
að fara um þau og komizt til hallarinnar á undan
skrílnum."
Frá öllum hliðum barst liðsauki, er sameinað-
ist aðalfylkingu hinna hefndarþyrstu héraðsbúa.
Hann barst úr hliðargötum og eftir göngustíg-
um um engin frá fjarliggjandi búgörðum. Frétt-
irnar höfðu borizt eins og eldur í sinu um hérað-
ið og kurr sá, er fréttirnar vakti var illsvitandi
fyrir Everdon, ef hann næðist.
Eldfjallið var tekið að gjósa.
Mánuðum saman hafði íbúum þessa friðsæla
sveitahéraðs smátt og smátt verið að hitna í
hamsi undirniðri — og þegar gosið loksins kom,
var það hamslaust og ógurlegt. Þetta sem gerzt
hafði í höllinni í kvöld, hlaut framar öllu öðru
að hleypa ógnunum af stað. Falleg vinnustúlka
var dauð — drepin vegna holdfýsnar Everdons.
Engum í þessum æsta hópi kom til hugar að
grennslast eftir nánkri atriðum þessa sorgar-
leiks; stúlkan var dauð og menn lögðu þann
skilning í dánarorsökina sem hverjum þóknað-
ist. Saurlifnaður Everdons réð afstöðu manna og
spillti mjög fyrir honum.
Fjölda þessara manna hafði ekki komið til
hugar að brjóta lögin, þegar þeir gengu í lið
með óróaseggjunum; þeir ætluðu sér aðeins að
safnast saman við höllina og mótmæla ■— láta
í ljós andúð sína á ómenninu. En eins og venja
er þar sem skríll er á ferð, smituðust þeir af
æsingu og voru tilbúnir að leggja eld í höllina,
þegar þangað var komið.
Hinn óstýrilátari hluti sóknarliðsins — rudd-
arnir og angurgaparnir — voru reiðubúnir að
ganga enn lengra. Skrilseðlið „prjónaði" í þeim
„eins og ljón á vegi“. Ætlun þeira var að taka
Everdon sjálfan höndum, og ef þeim tækist það,
skyldi hann fá skammar skriftir.
Þessi hluti sóknarliðsins sleit sig frá aðalfylk-
ingunni án þess að því væri veitt eftirtekt.
skömmu eftir að komið var út fyrir þorpið. Ef
til vill var eðlilegt, að þessir tveir hlutar liðs-
ins fylgdust ekki að. Óróaseggirnir, er voru und-
ir forustu stórvaxins illmennis, Tom Purkiss að
nafni, klifruðu yfir tvöfalda hliðið á hallartrjá-
garðinum, en frá því lá óljós gata beint yfir að
vagna- og hesthúsum hallarinnar. Þetta var sú
leiðar stytting, sem Williams yfirforingi hafði
veitt eftirtekt.
„Þessa leið, félagar!" hrópaði Tom Purkiss.
„Við verðum á undan. Við skulum reka mont-
rassana út!“
„1 síkið með þá!“
„Heyr, — kvensniftirnar líka! Þær eru einsk-
isnýtar, allar saman!"
Purkiss var atvinnulaus verkamaður ■— einskis
nýtur dólgur, sem sífellt átti í illdeilum og
drakk sig blindfullan ef hann hafði peninga til
þess — hinn versti vandræðagepill á allan hátt.
Einmitt maður til að hafa forystuna að verkn-
aði eins og þessum.
„Bíðið hægan þangað til við gómum bölvaðan
lávarðslubbann!" öskraði Purkiss. „Við skulum
hengja svínið — það skulum við gera, drengir!
Og hvers vegna ekki ? Hann er morðingi, •—
ekki satt?“
„Já, og verra en það.“
„I Ameríku kalla þeir þetta „Lynching"
(henging án dóms og laga),“ hélt Purkiss áfram.
„Eg hef séð það á kvikmyndum hjá Marley
Ditton. Þeir þurfa ekki að vera að burðast með
morðingja í Ameríku. Þeir hengja þá bara upp."
Harrn tældi unglingana áfram, æsti þá upp
meira og meira og lét þá gleyma því að þeir
voru í hjarta sínu ungir löghlýðnir borgarar. Á
augnabliki eins og þessu var æsingin smitandi
og skrílsæðið var hið drottnandi áfl.
Purkiss og félagar hans, þrjátíu í hóp, voru
komnir miðja vegu til hallarinnar, þegar fram-
ljós á bifreið komu í augsýn skammt framundan
þeim. Kraftmikill, opinn bíll, hálfgerður kapp-
akstursvagn, kom ruggandi og riðandi eftir ó-
sléttum vegslóðanum. Hann fór hægt. Framljós
bílsins féllu á hópinn . . . og maðurinn við stýr-
ið laust upp hræðsluópi. Hann reyndi í ofboði að
snúa bifreiðinni út af veginum, en í hræðslunni
og fuminu stöðvaði hann vélina. Á næsta augna-
bliki stökk skríllinn að vagninum og umkringdi
hann.
„Það er hann! Það er Everdon lávarður!"
„Drögum hann út!“
„Reyndi að læðast burt eftir leynistígum,
bleyðan!"
„Já, en það mistókst!" öskraði Tom Purkiss.
„Við höfum náð honum, drengir."