Vikan - 14.08.1952, Side 7

VIKAN, nr. 31, 1952
Leigt til einnar nætur
Síðastliðið sumar var maður nokk-
ur að nafni Vintringer frá Boston á
leið til vesturstrandar Bandarikjanna
í bíl. Á þjóðveginum í Illinojs lenti
hann í árekstri og var fluttur í
sjúkrahús smáþorps, þar sem hann
þekkti ekki sálu — eða að þvi er
hann hélt.
Frásögn af slysinu birtist í blöð-
unum morguninn eftir og þá um
kvöldið kom stúlka að nafni Malkolm
Korvin og bað um að fá að líta inn
til hans. Hann kannaðist ekki við
nafnið.
„Ertu viss um að hún hafi spurt
eftir mér?“ spurði hann hjúkrunar-
konuna. ,,Ég þekki engan hér um
slóðir.“ Hjúkrunarkonan sagði það
áreiðanlegt og stúlkunni var vísað
inn. Með henni var lítill strákur, son-
ur hennar, kallaður Billí. Hún kynnti
hann hreykin. ,,Ég hélt yður mundi
langa til að sjá hann,“ sagði hún,
„og hjúkrunarkonan sagði yður liði
vel.“
„Munið þér ekki eftir mér?“ sagði
hún síðan. ,,Ég man svo vel eftir yð-
ur — Aldrei skal ég gleyma, hve
þér reyndust okkur Molkolm vel,
kvöldið góða í New York meðan á
striðinu stóð. 1 hótelherberginu, mun-
ið þér ekki ?“
Þá rifjaðist það allt upp fyrir hon-
um — honum til mikils léttis, því
að hið granna, bláeygða andlit henn-
ar hafði komið honum kunnuglega
fyrir sjónir einungis af því að það
líktist þúsundum annarra andlita. En
nú kannaðist hann við allt. Hótelið
yfirfullt, ungur undirforingi í biðröð
framan við afgreiðsluborðið.
Vintringer hafði ætt fyrr um kvöld-
ið inn í hótelið og fengið viðstöðu-
laust herbergi, af því að hann hafði
svo oft dvalizt þarna áður. Þegar
hann hafði borið farangur sinn upp
í herbergið, hljóp hann aftur niður
stigann og inn í setusalinn, keypti
sér kvöldblað og settist til að lesa
það.
Það var löng biðröð við afgreiðslu-
borðið eins og venjulega á stríðs-
tímum. Vintringer leit upp öðru
hvoru og fékk smám saman áhuga á
afdrifum yngsta liðsforingjans i
hópnum — hann hafði snubbótt nef,
virtist 19 ára og vék í auðmýkt fyrir
þeim sem duglegastir voru að troða
sér áfram.
„Veslings pilturinn," sagði Vint-
ringer við sjálfan sig, „hann kemst
aldrei að borðinu." En pilturinn
komst samt þangað að lokum, og
Vintringer heyrði afgreiðslumanninn
segja ekkert herbergi væri eftir. Þá
virtist pilturinn ætla að bresta í
grát. „Sjáið þér aumur á mér," sagði
hann við steinrunninn afgreiðslu-
manninn. „Ég hef leitað mér að her-
bergi frá því klukkan níu í morg-
un.“ En, nei, við þvi var ekkert hægt
að gera. Undii-foringinn sneri á burt
hnugginn á svip.
Vintringer gat ekki afborið þetta.
Hann gekk til, undirforingjans, sagð-
ist hafa stórt herbergi með tveim
lúmum, og spurði unga manninn,
hvort hann vildi ekki liggja þar. Und-
irforinginn svaraði: „Ég þakka, herra
minn, en konan min er með mér.“
Hann benti á stól rétt hjá, en þar
sat grannleit, bláeygð stúlka, mjög
lotleg, mjög illa til reika, mjög
þreytuleg.
Vintringer hélt til skrifstofu hótel-
eigandans og talaði máli hjúanna.
„Ég veit þetta allt,“ sagði hótelstjór-
inn þreytulega. „Þau hafa komið
hingað tugum saman síðustu daga.
Það er leitt, herra Vintringer, en
ekkert herbergi er eftir."
„Setjið þá aukarúm inn i herbergið
mitt,“ sagði Vintringer, „þá getum
við sofið þarna öll. Þið hljótið að
hafa einhvers staðar aukarúm — og
byrgslu til að skipta herberginu i
tvennt."
Hótelstjórinn andmælti ákaft svo
afleitri tillögu — þetta væri andstætt
reglunum, væri alveg óhugsandi. En
Vintringer var reyndur maður og allt
annað en skapleysingi, og hann
spurði hátt og skilmerkilega, hvort
þessar mótbárur stöfuðu einungis af
siðferðislegum hreinleika, því að
drottinn minn — ef svo væri, drundi
Vintringer áfram, þá gæti hann
ósköp vel sagt, að þetta hótel hefði
ýmislegt á samvizkunni — það gæti
hann ósköp vel sannað, og mundi
gera það. Allt það sem hann. vissi um
þetta, hótel — o. s. frv. o. s. frv.
Hann hamaðist svo, að hótelstjór-
inn vildi ekkert fremur en róa hann.
Og allt í einu sagði hann hljóðlega:
„Ó, en þér sögðuð herra Vintringer,
að stúlkan væri dóttir yðar? (Það
hafði Vintringer aldrei sagt). Nú
fyrst svo er málum háttað, er það
minn heiður að gera yður þann
greiða. Mér þykir leitt þér skylduð
ekki minnast á þetta fyrr.“
Síðan var ekkert tvinón. Undirfor-
inginn og kona hans fóru inn í her-
bergi Vintringers. Þar var Vintring-
er á vakki, meðan komið var fyrir
aukarúmi og byrgslu. Því næst lét
hann hjónakornin fá annan lykilinn
að herberginu og tilkynnti þeim hann
ætlaði að borða úti og fara í leikhús
á eftir, að hann mundi ekki koma
aftur fyrr en eftir miðnætti, og að
hann mundi fara sér hljóðlega um
nóttina og sofa á aukarúminu hand-
an við byrgsluna.
Hann fylgdi þessari áætlun út í
æsar. Það var komið fram yfir mið-
nætti þegar hann tiplaði á tánum
gegnum myrkt herbergið og yfir fyr-
ir byrgsluna.
Þokkahjúin voru farin, þegar hann
vaknaði um morguninn. Bersýnilega
höfðu þau sofið í öðru rúminu, samt
höfðu þau verið svo nærgætin, að
bæla hitt. Það var miði nældur við
svæfilinn, með þakklætisorðum;
þakka yður mjög vel fyrir, ó mjög
vel . . .
Og þarna stóð þá stúlkan sjö árum
siðar, og þakkaði honum fyrir enn
nú enn, í sjúkrahúsi borgar einnar í
miðríkjum Bandaríkjanna. Hún hafði
fært honum stóran vönd af heima-
ræktuðum blómum, sem strákurinn
litli bar af miklum stoltarbrag.
Strákurinn hafði brún augu og
snubbótt nef og hrokkið hár. Vint-
ringer sagði brosandi, „þú ert alveg
eins og hann faðir þinn.“
„Já, finnst yður ekki?“ sagði stúlk-
an glöð. „Þetta segja allir.“
„Hvernig liður eiginmanni yðar
annars? Ég geri ráð fyrir hann hafi
gengið úr hemum . . .“
Ljóminn hvarf úr augum hennar,
7
en rödd hennar var óbreytt, eins ogrikur Englendingur. Hann var vel
hún hefði lengi þjálfað með sér þenn-
an hreim:
„Hann kom ekki aftur,“ sagði hún
blátt áfram. „Hann var drepinn i
Hiirtgenskógi. Það er önnur ástæðan
fyrir því, að ég get aldrei gleymt
þvi, sem þér gerðuð fyrir okkur.
Hann fór burt strax daginn eftir,'
skiljið þér. Ég sá hann aldrei fram-
ar.“
(Úr English Digest).
v Ástir frægra manna ¥
NEHRU, JAWAHARLAL (fæddur
1889). Dyrnar að Almora fangels-
inu (á Indlandi) opnast. Fanginn
Nehru, sem hefur verið í fangelsi
næstum samfleytt í 15 ár, er látinn
laus til bráðabirgða, svo hann geti
kvatt konu sína, sem er að deyja í
Sviss. Þetta gerðist 4. september
1935. Hann tók flugvél og gat verið
hjá konu sinni síðustu mánuðina sem
hún lifði: Kamala dó í Lausanne í
febrúar.
Síðan hefur Jawaharlal Nehru lif-
að einmana lífi og ekki gifzt aftur.
Hann hefur valið sér það erfiða hlut-
verk að gera Indland að frjálsu ríki.
Hann er nú forsætisráðherra. Um
400 milljón manna líta á hann sem
þjóðhetju. Hið fallega andlit hans, að-
laðandi framkoma og töfrandi bros-
ið vinna honum vinsældir og undir-
gefni. Hann móttekur ást fjöldans,
en hann velur sér beiskjulaust ein-
lífið.
26 ára gamall giftist hann Kam-
ölu, sem var 17 ára gömul. Þetta
var gifting tveggja ríkra ætta. Þau
elskuðust, þó hvorki skaplyndi þeirra
né menntun færði þau nær hvort öðru.
Kamala var fáfrótt og saklaust barn,
en hann hafði verið alinn upp sem
menntaður og hafði ferðast mikið.
Hin mikla hamingja þeirra dofn-
ar fljótt af smá deilum, sem lýkur
fljótt: þau eru bæði áköf í skapi,
barnaleg —- og ástfangin. Smátt og
smátt verða þau samstilltari, eink-
um eftir að einkadóttir þeirra, Indira,
fæðist. Núna, þegar þau geta orðið
hamingjusöm og samstillt hjón, hef-
ur Nehru stjórnmálabaráttu sina.
Hann kynnist Gandí og ætlar að
verja æfi sinni til að berjast fyrir
sjálfstæði Indlands. 1921 er hann
tekinn fastur ásamt Kamölu, sem
skrifar: „Ég feta hamingjusöm í fót-
spor manns míns,“ en svo minnist
hún þess að samkvæmt nýju siðunum
eiga konur ekki að feta blint í fót-
spor manna sinni og hún fer ‘að
hlæja.
Aldrei höfðu þau verið nær hvort
öðru en þegar þau voru skilin að.
Hvenær sem hún getur, fer hún að
heimsækja hann: þau skilja hvort
annað aðdáanlega vel. Jawaharlal
hefur breytzt í útliti, hann er nú
sköllóttur, og andlitið hefur fengið
djúpa drætti, en hugsjónir hans eru
þær sömu. Kamala er enn sama unga,
viðkvæma og saklausa stúlkan. 1925
verður hún veik og er flutt milli
sjúkrahúsa og hressingarhæla, eins
og maður hennar er fluttur milli
fangelsa.
Þegar Nehru hugsar um Kamölu
verður fangavistin honum óbærileg.
Fær hann að sjá hana aftur? Og í
hvaða ástandi ? Stjórn hans hátign-
ar Bretakonungs reynir að freista
hans: honum er boðin lausn ef hann
lofar að vinna aldrei framar gegn
Bretum. Ef hann yfirgefur félaga
sína og hugsjón fær hann að hjúkra
Kamölu. Hún verður fyrri til að
neita slíku boði. Og fangelsisdyrnar
halda áfram að loka freslishetju Ind-
lands inni, þangað til honum er af
meðaumkun leyft að sjá hana deyj-
andi.
Sjö fórust og 50 særðust, þegar skriða féll á þennan sporvagn í Portúgal.
Björgunarmenn eru að brjótast inn í vagninn.